Έρευνα: Η επόμενη ημέρα του ελληνικού σινεμά - Οι δημιουργοί

Δημοσίευση: 8 Μαΐου 2020, 19:46
Συντάκτης:

Επόμενη ημέρα, ελπίδα, κανονικότητα. Λέξεις, και έννοιες που το ελληνικό σινεμά τις έχει ανάγκη σε μια πολύ δύσκολη και σίγουρα πρωτόγνωρη κατάστση που βιώνουν και που προσπαθούν να διαχειριστούν όλοι όσοι αποτελούν μέλη της κινηματογραφικής αλυσίδας. 

<a href="/nea/apo-22-noemvrioy-oloi-oi-kinimatografoi-tha-leitoyrgoyn-os-covid-free/65496">Από 22 Νοεμβρίου όλοι οι κινηματογράφοι θα λειτουργούν ως covid-free</a>ΣΧΕΤΙΚΑΑπό 22 Νοεμβρίου όλοι οι κινηματογράφοι θα λειτουργούν ως covid-free

H επέλαση της πανδημίας του Covid-19 έχει δημιουργήσει "force majeure" δεδομένα, τα οποία διαμορφώνουν μια πραγματικότητα πολύ διαφορετική από την "κανονική" και που απαιτούν γενναίες και εμπνευσμένες αποφάσεις και λύσεις, αλλά και συμμετοχή από όλους: κράτος, δημιουργούς, κοινό. Ίσως η "επόμενη ημέρα" οδηγήσει και σε μια χρήσιμη συνειδητοποίηση, ίσως και σε μια αναγκαία αναθεώρηση. 

Η έρευνα του MOVE IT για να σκιαγραφηθεί αυτή η επόμενη ημέρα, συνεχίζεται. Διαβάζεται και συζητιέται.

Οι απόψεις των αιθουσαρχών.

Οι απόψεις των διανομέων. 

Τον λόγο παίρνουν οι δημιουργοί, οι σκηνοθέτες, για τα επόμενα τρία σημειώματα. Οι άνθρωποι που θα κληθούν να κρατήσουν το καλλιτεχνικό τους όραμα ζωντανό και αρτιμελές, έχοντας να αντιμετωπίσουν μια απρόσμενη διαφορετικότητα: 

Οι απόψεις των δημιουργών, μέρος 2ο

Ερωτήματα.

Νομίζω ότι βαδίζουμε σε αχαρτογράφητα νερά. Το γύρισμα είναι ένας χώρος συνεύρεσης . Πολλοί άνθρωποι πολλές αναπνοές μαζί . Δεν μπορώ να φανταστώ πως μπορεί να γίνει μια ταινία σε τέτοιες συνθήκες . Με συνεχείς απολυμάνσεις; Με χρήση τηλεφακού για να υπάρχει απόσταση ηθοποιού και κάμερας; Χωρίς make up; Με μικρά συνεργεία ; Δεν ξέρω . Μου είναι πολύ δύσκολο να το φανταστώ .

Ειλικρινά δεν μπορώ να απαντήσω . Θα είναι μια ταινία καλή όταν γίνεται μέσα σε τέτοιες κλειστοφοβικές συνθήκες ;

Μήπως μόνο νεκρές φύσεις και off λόγος ;  Χωρίς φιλιά και αγγίγματα ;

Ερωτήματα μόνο μπορώ να θέσω . Δεν έχω την λύση .

Το μόνο που μου έρχεται στο νου είναι μικρά συνεργεία , όχι μεγαλεπήβολα σενάρια, κλειστές ιστορίες και αφηγήσεις μικρής κλίμακας .

Καινούριοι τρόποι πρέπει να εφευρεθούν για όσο διάστημα διαρκέσει αυτός ο φόβος . Ίσως η τεχνολογία μπορεί να βοηθήσει . Πως;  Δεν ξέρω ακόμα . Μήπως τελικά αλλάξει και το σινεμά όπως το ξέρουμε; Για λίγο ίσως.

Και τέλος με φουλ διάθεση απαισιοδοξίας μπαίνω στην θέση του σκηνοθέτη που κάνει γύρισμα μέσα σε αυτές τις συνθήκες. Ύστερα από 15 μέρες γύρισμα αρρωσταίνει ο πρωταγωνιστής . Το γύρισμα διακόπτεται. Μέλη του συνεργείου είναι θετικά στον ιό .  Τι γίνεται μετά;

Βέβαια κάποιος μπορεί να μου πει. Ρε Μπάμπη, έχεις δει το making of της “Αποκάλυψης Τώρα” , έχεις δει το making of του Fitzcarraldo ;  Τι είναι αυτά που λες ;

Τότε εγώ με πνεύμα αισιοδοξίας θα βουτήξω στο δικό μου γύρισμα και θα βρω, και θα βρούμε τον τρόπο.   

Είμαι σίγουρος ότι τα παραπάνω απαισιόδοξα ρωτήματα θα απαντηθούν από την ζωή που έρχεται. Η ζωή θα μας δείξει πως μπορούμε να κάνουμε σινεμά.
Μπάμπης Μακρίδης (Oίκτος, L, Βirds -or how to be one-)

 

"Κανονικότητα”. “Επόμενη ημέρα”.

Λέξεις που υπό υγιείς συνθήκες σκέψης θα έπρεπε να δίνουν την αίσθηση της ελπίδας, πλέον καλύπτονται από ένα πέπλο τρόμου και κυρίως ανασφάλειας. Η ελπίδα όμως και η ανασφάλεια είναι δύο έννοιες που για όποιον εργάζεται στον κινηματογράφο, βρίσκονται σε δυο αντικριστές θέσεις μιας τραμπάλας που άλλοτε γέρνει από τη μία πλευρά, άλλοτε από την άλλη.

Εδώ και πολλά χρόνια το γνωρίζουμε καλά αυτό. Ο Κινηματογράφος στη χώρα μας ήταν και είναι ένας ασθενής που ανήκει στις ευπαθείς ομάδες του Πολιτισμού και πρέπει να προστατευθεί και να επανεξεταστεί η κατάσταση του για να εξασφαλιστεί η βιωσιμότητα του στο μέλλον.

Αυτή η πρωτόγνωρη κατάσταση δυστυχώς πάτησε ένα μεγάλο “pause”στην ροή της παραγωγής και προετοιμασίας πολλών ταινιών, καθιστώντας αβέβαιο το μέλλον τους, όπως και των ανθρώπων από όλα τα πόστα που εργάζονταν ή θα εργάζονταν σε αυτές.

Ανήκω κι εγώ, όπως και πολλοί συνάδελφοί μου δυστυχώς σε μια από αυτές τις περιπτώσεις, καθώς περιμένω έγκριση για χρηματοδότηση της επόμενης μου ταινίας απο το ΕΚΚ, η οποία δεν γνωρίζω πότε και αν θα έρθει και η κατάσταση κάνει ακόμα πιο αβέβαιη και αργή την όποια εξέλιξη της διαδικασίας. Αλλά αυτό δεν είναι κάτι καινούριο. Απλά εντείνει ακόμα περισσότερο την ανασφάλεια όλων μας για το αν θα πραγματοποιηθούν οι δουλειές μας και αν θα βρουν τον δρόμο τους εκεί που πραγματικά ανήκει το σινεμά, στις σκοτεινές αίθουσες.

Σίγουρα παρατηρούνταν μια στροφή προς την on-demand ψυχαγωγία εκ του καναπέ ακόμα και πριν την πανδημία, όπου η προσέλευση των θεατών στις  αίθουσες ,όπως και το ενδιαφέρον τους για ελληνικές ταινίες ήταν ως επί το πλείστων μειωμένα.

Αν κάτι ίσως πέτυχε η τραγωδία αυτή στην χώρα της Τραγωδίας, ήταν να συσπειρωθούν οι φωνές των ανθρώπων του Πολιτισμού και ίσως μέσα από αυτό να φωτιστεί περαιτέρω το ήδη υπάρχον πρόβλημα και του Κινηματογράφου μεταξύ άλλων, ως ενός τομέα που πρέπει να στηριχθεί έμπρακτα και ουσιαστικά, με πραγματική προσοχή και σεβασμό.

Για να συνεχίσουμε να παράγουμε έργο ως μορφή επικοινωνίας με τον θεατή. Να μοιραζόμαστε ιστορίες. Χωρίς άλλο distancing.

Θάνος Κερμίτσης (Tα Χρονικά του Δρακοφοίνικα:Αδάμαστος, Kαληνύχτα)

 

Ο καθένας έχει τη δική του ιστορία μέσα σ’αυτή τη συλλογική καθίζηση που βιώνουμε.

Η προσωπική μου ιστορία είναι αυτή μιας αναβολής στο παρά πέντε. Η καραντίνα εφαρμόστηκε κυριολεκτικά πέντε μέρες πριν την έναρξη γυρισμάτων της μεγάλου μήκους ταινίας μου. Τα κοστούμια είχαν ραφτεί, τα σκηνικά ήταν στην τελική ευθεία, είχαν έρθει συνεργάτες από το εξωτερικό - ήμασταν ένα βήμα πριν τρέξει η κάμερα. Και, χωρίς άλλη επιλογή, αφήσαμε όλοι κάτω τα εργαλεία μας, τις κλωστές και τα πινέλα, και πήγαμε στα σπίτια μας.

Και περιμένουμε ακόμη.

Σαν σκηνοθέτης, έχω συνηθίσει τις αναβολές. Σαν σεναριογράφος, έχω συνηθίσει τις καραντίνες. Και δεν πτοούμαι - ηθικά. Η δημιουργικότητα δεν παύεται από εξωτερικούς παράγοντες, ούτε καν από μια πανδημία.

Το σινεμά όμως δεν είναι η εργασία ενός μόνο ανθρώπου. Και δεν είναι αρκεί μόνο η ηθική ικανοποίηση, όταν τόσοι άνθρωποι εργάζονται σκληρά και για τόσο πολύ καιρό.

Ένα μεγάλο πρόβλημα στην Ελλάδα είναι ότι οι περισσότεροι αντιλαμβάνονται τους ανθρώπους που εργάζονται για τον κινηματογράφο σαν μη-επαγγελματίες, σαν ημίτρελους που θα’πρεπε να αρκούνται στο ότι κάνουν το κέφι τους. Και κανείς δεν υπολογίζει τις ατελείωτες εργατοώρες, την κόπωση, το στρες και τις σκληρές απαιτήσεις αυτής της δουλειάς. Γιατί όλη αυτή η άγνοια; Φταίει μήπως το ότι το ελληνικό σινεμά δεν αφορά την πλειοψηφία; Γιατί δεν την αφορά; Είναι θέμα ενημέρωσης; Είναι θέμα παιδείας; Είναι θέμα διανομής; Είναι θέμα των ίδιων των ταινιών; Φταίει η τηλεόραση; Φταίει η πειρατεία; Φταίνε τα ελληνικά; Μπορεί να είναι όλα αυτά μαζί.

Είναι σίγουρο όμως ότι η αντίληψη γύρω από το ελληνικό σινεμά - και για τους ανθρώπους που εργάζονται για αυτό, κατ'επέκταση - πρέπει να αλλάξει ριζικά. Και χρειάστηκε μια πανδημία για να συσπειρώσει όλους τους ανθρώπους της τέχνης, που ζουν και ξαναζούν το ίδιο έργο, για να διεκδικήσουν μια διαφορετική αντιμετώπιση - συνολικά.

Δεν αρκεί να καυχιόμαστε για τη λεγόμενη ‘πολιτιστική κληρονομιά’ μας – που ούτε αυτή την ξέρουμε καλά-καλά. Γιατί στην πραγματικότητα, λίγοι είναι εκείνοι που περάσανε καλά στο μουσείο. Οι περισσότεροι περάσανε καλά στο σινεμά. Και πήγαν και ξαναπήγαν και θα ξαναπάνε, το πιστεύω.

Οι ταινίες όμως μιλάνε και ελληνικά. Μιλάνε και greeklish, ακόμα. Το σινεμά μεταλλάσσεται με τον καιρό. Το μόνο σίγουρο είναι ότι, για να υπάρχουν ιστορίες στο πανί, πρέπει να υπάρχουν οι άνθρωποι στο πλατώ. Και η εργασία τους είναι η πολύτιμη. Ή, τουλάχιστον, είναι όσο σημαντική είναι και η δική σου.

Χρήστος Μασσαλάς (Copa-Loca, Flowers and Bottoms, Broadway)

 

Eκτίμηση της κατάστασης

Τα νερά που πλέουμε είναι αχαρτογράφητα. Αυτό περιλαμβάνει το γενικό πληθυσμό κι όχι μόνο τους κινηματογραφιστές, εκτός αν για κάποιους αυτοί οι τελευταίοι δεν εντάσσονται στο γενικό πληθυσμό. Δεν γνωρίζω αν αυτό που συμβαίνει είναι τελείως πραγματικό, εφιάλτης, ή με αφορμή τον ιό εφαρμόζεται το μεγαλύτερο σύγχρονο κοινωνικό πείραμα. Πάντως η νέα εποχή του A.I. έχει ήδη ξεκινήσει. Έχω την αίσθηση ότι μέσα στο χαμό αναδεικνύεται κάτι που δύσκολα θα βίωνε ο άνθρωπος στη συνήθως δεδομένη ζωή του: την αλλαγή της ανθρώπινης Ιστορίας σε εξέλιξη. 

Σχέδια για την επόμενη ημέρα

Ο κινηματογράφος δεν ήταν για μένα ποτέ σκαλοπάτι καριέρας και αναγνωρισιμότητας, αλλά βαθύτατη υπαρξιακή και πνευματική ανάγκη. Σε αυτές τις συνθήκες, νοιώθω ακόμα μεγαλύτερο πάθος για αυτό που κάνω, χρόνια τώρα: τη δημιουργία ταινιών και τη στήριξη νεότερων κινηματογραφιστών. Οι δυσκολίες με κάνουν ακόμα πιο …die hard. 

Οι νέες δυσκολίες

Έτσι κι αλλιώς η δημιουργία μιας ταινίας είναι κάτι τόσο τερατώδες, που μόνο όποιος το βιώσει το αντιλαμβάνεται. Αφήνω στην άκρη το αυτονόητο: την ίδια τη σύλληψη της ιδέας και το ταλέντο εκτέλεσης της και προχωρώ στο Γολγοθά της παραγωγής. Δεν είναι μόνο οι δυσεύρετοι πόροι και ότι μπορεί κάποιος πιο καπάτσος από σένα να στραγγίξει τα κονδύλια. Σε αυτά θα προστεθούν τώρα η ασφάλεια της παραγωγής και οι προϋποθέσεις εκτέλεσης της. Ακόμα δηλαδή και αν κάποιος έχει το νέο «πολίτη Κέην», ακόμα και να έχει πρόσβαση σε funds, δεν είναι σίγουρο ότι θα εκτελέσει την ταινία αν τα νέα προαπαιτούμενα δεν τηρούνται. 

Με ποια μόρφή και που πρέπει να στοχεύσει η κρατική ενίσχυση

Ο κινηματογράφος είναι μια καθαρά υλική τέχνη. Παράγει έργο και οφείλει να αντιμετωπιστεί, όπως όποια άλλη εργασία. Να αμείβεται, να ασφαλίζεται. Οι παραγωγές δεν μπορούν και δεν πρέπει να σταματήσουν. Έτσι η πολιτεία όπως καταβάλλει το ΦΠΑ επιπλέον του ποσού επιχορήγησης, να καταβάλλει ανά παραγωγή φόρο ασφάλειας, ο οποίος θα χρησιμοποιείται για τη διασφάλιση των ομαλών συνθηκών της. Έτσι και το πρόβλημα αντιμετωπίζεται και οι παραγωγές διασώζονται από οικονομικό κραχ. Η πιστοποίηση εκτέλεσης θα μπορεί να γίνει με πιστοποιημένους τεχνικούς ασφαλείας, κάπως αντίστοιχα με τους ορκωτούς λογιστές που έχουμε στις ταινίες.

Βασίλης Μαζωμένος (10η ημέρα, Εξορία, Γραμμές)

ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΝΕΑ

BOX OFFICE

Ταινία
4ημέρο
Tanweer
43250
Film Group
13175
Tanweer
12142
Tanweer
4254
Tanweer
2372
Baghead, από την Spentzos Baghead, από την Spentzos