10 μεγάλες ταινίες που επηρέασαν τον Άλφρεντ Χίτσκοκ

Δημοσίευση: 27 Δεκ. 2022, 17:52
Συντάκτης:

Ένας φαρσέρ και βαθιά εμμονικός, ένας εξομολογητής και αίνιγμα ταυτόχρονα, ένας αντιφατικός και σκόπιμος οραματιστής – η προσωπικότητα του Άλφρεντ Χίτσκοκ είναι τόσο ιδιαίτερη όσο είναι και διαβόητος ο τίτλος του ως «Master of Suspense».

<a href="/tainies/rear-window/70089">Rear window</a>ΣΧΕΤΙΚΑRear window

Σήμερα μιλάμε για Χίτσκοκ και σκεφτόμαστε την ηδονοβλεψία, τις αιωρούμενες και γοητευτικές κινήσεις της κάμερας, τις ξανθιές γυναίκες πάντα σε κίνδυνο, αλλά και τα διαφημιστικά και τα τηλεοπτικά προϊόντα με το όνομά του.

Οι επιρροές του Χίτσκοκ είναι περισσότερο βιογραφικές παρά κινηματογραφικές:  ο φόβος του για την αστυνομία, από τότε που κλείστηκε σε ένα κελί με εντολή του πατέρα του, το θέατρο, η παιδική του ηλικία στο East End, η εκπαίδευση των Ιησουιτών, η αγάπη του για τον μακάβριο Έντγκαρ Άλαν Πόε.

Η αγάπη του Χίτσκοκ για τον κινηματογράφο προήλθε από ένα μείγμα ανάγνωσης εμπορικών εφημερίδων στην παιδική ηλικία, με τακτικές ιδιωτικές προβολές νέων κυκλοφοριών. «Είδα τα πάντα», είχε δηλώσει, ωστόσο, υπάρχει ένα χάσμα μεταξύ του πόσες ταινίες παρακολούθησε στην πρώιμη ζωή του ο δημιουργός και του ποιες από αυτές είχαν αντίκτυπο, τελικά, τη δουλειά του. Η λίστα που ακολουθεί περιλαμβάνει τις 10 ταινίες που γνωρίζουμε ότι επηρέασαν βαθιά το έργο του.

1. The Avenging Conscience: or ‘Thou Shalt Not Kill’ (1914)

Σκηνοθέτης: D.W. Griffith

Από την εφηβεία του, ο Χίτσκοκ προτιμούσε τις αμερικανικές ταινίες και την τεχνική τους από τις αντίστοιχες βρετανικές. Είχε ονομάσει τον Γκρίφιθ «ο Κολόμβος της οθόνης». Ο Γκρίφιθ διασκεύασε τον Πόε στο «The Avenging Conscience», συνδυάζοντας την ενοχή του «The Tell-Tale Heart» και τον ερωτισμό του «Annabel Lee» σε ένα έργο για έναν άνδρα που δολοφόνησε τον θείο του επειδή του απαγόρευε να είναι με την αγαπημένη του. Ο Χίτσκοκ εντυπωσιάστηκε από τις σκιώδεις παραισθήσεις του φιλμ, γράφοντας στο Film Weekly το 1931 ότι η ταινία ήταν «ο πρόδρομος και η έμπνευση των περισσότερων σύγχρονων γερμανικών ταινιών, στις οποίες χρωστάμε τόσα πολλά καλλιτεχνικά».

2. Forbidden Fruit (1921)

Σκηνοθέτης: Cecil B. DeMille

Σε ένα δείπνο για τους ανθρώπους του τύπου το 1939, ο Χίτσκοκ ανέφερε αυτή την ταινία, στην οποία μια μοδίστρα γνωρίζει έναν τολμηρό επιχειρηματία προκαλώντας την οργή του αδικοχαμένου συζύγου της, ως μία από τις 10 αγαπημένες του. Όπως και στο Vertigo (1958) όπου  μια γυναίκα δρα χειραγωγικά για να δελεάσει έναν άντρα. Σε σκηνοθεσία Σέσιλ Ντε Μιλ και παραγωγή Famous Players-Lasky, την αμερικανική εταιρεία για την οποία ο Χίτσκοκ εργαζόταν, η αναφορά του «Forbidden Fruit» από τον σκηνοθέτη μιλά περισσότερο για την επιχειρηματική του φιλοδοξία να δημιουργήσει δημοφιλή ψυχαγωγία με την επωνυμία Ντε Μιλ. Το «Forbidden Fruit» χρησίμευσε, επίσης ως ένα δείγμα remake από τον ίδιο σκηνοθέτη της αυθεντικής ταινίας, όπως έκανε και ο Hitchcock με το «The Man Who Knew Too Much».

3. A Ride on a Runaway Train (1921)

Παραγωγός: Lyman H. Howe

Ο Χίτσκοκ γεννήθηκε το 1899 και μεγάλωσε με τον «κινηματογράφο του θεάματος», συμπεριλαμβανομένων των ταινιών που γυρίστηκαν από το μέτωπο κινούμενων τρένων για να προσομοιώσουν την προοπτική τους. Το «A Ride on a Runaway Train» έκανε πρεμιέρα όταν ο Χίτσκοκ ήταν 20 χρονών και εργαζόταν ήδη στην παραγωγή ταινιών. Η ταινία σε παραγωγή του Λάιμαν Χ. Χάου δίνει την αίσθηση της ταχύτητας του τρένου του λούνα παρκ και οδηγεί σε ένα «τρακαρισμένο» φινάλε, όπως και τα «Number Seventeen» (1932) και «Secret Agent» (1936) του Hitchcock.

4. Destiny (1921)

Σκηνοθέτης: Fritz Lang

O Χίτσκοκ είχε επισκεφτεί τα σκηνικά των «Die Nibelungen» (1924) και «Metropolis» (1927) του Φριτς Λανγκ, απολαμβάνοντας τη γεωμετρία και τη μεγαλοπρέπεια του γερμανικού εξπρεσιονισμού. Ερωτηθείς από τον Τρυφώ ποια ταινία άφησε ιδιαίτερη εντύπωση στη νεανική του πορεία, ο Χίτσκοκ ανέφερε το «Lang's Destiny», στο οποίο ο αδυσώπητος Bernhard Goetzke υποδύεται τον Θάνατο και στέλνει τη θλιμμένη αρραβωνιαστικιά του Lil Dagover σε μια περιοδεία στους αιώνες για να αποδείξει το αναπόφευκτο του θανάτου. Τα φανταστικά εφέ ξύπνησα νστον Χίτσκοκ στις δυνατότητες της «φαντασμαγορίας του μυαλού» και η διαδοχή των περιπετειών ενάντια στην καταστροφή απορροφήθηκε από τα βασικά σετ του. Μέχρι τη στιγμή που ο Λανγκ έκανε το M (1931), οι καριέρες των δύο σκηνοθετών ήταν σε «ανοιχτό διάλογο» μεταξύ τους, καθώς και οι δύο δημιούργησαν κατά την εποχή του ήχου και πειραματίστηκαν με τη συμπερίληψη δολοφονιών εκτός οθόνης.

5. The Last Laugh (1924)

Σκηνοθέτης: F.W. Murnau

To «The Last Laugh» του Φρίντριχ Βίλχελμ Μούρναου είναι ένα εξπρεσιονιστικό δράμα που παρουσιάζει τον Emil Jannings ως περήφανο, ηλικιωμένο θυρωρό που αντιμετωπίζει με σοκ και τρόμο την ξαφνική απόλυσή του. «Οι Γερμανοί εκείνη την εποχή έδιναν μεγάλη έμφαση στην αφήγηση της ιστορίας χωρίς τίτλους ή τουλάχιστον με πολύ λίγους… ο Μούρναου μπόρεσε να το κάνει αυτό, να απορρίψει τους τίτλους εντελώς, εκτός από έναν επίλογο». Ο Χίτσκοκ παρατήρησε τη μαγνητοσκόπηση της σκηνής του σιδηροδρομικού σταθμού στο «The Last Laugh», με τη χρήση της αιωρούμενης κάμερας και την απαιτητική κατασκευή. Η επιρροή του Μουρνάου αντηχεί τόσο στις σιωπηλές ταινίες του Χίτσκοκ όπως το «The Farmer's Wife» (1928) και το «The Manxman» (1929), όσο και στη γενικότερη ελεύθερη κίνηση της φιλμογραφίας και των δύο δημιουργών.

6. Un chien andalou (1929)

Σκηνοθέτες: Luis Buñuel και Salvador Dalí

Το ελεύθερο, συνειρμικό σουρεαλιστικό αριστούργημα του Λουίς Μπουνιουέλ και του Σαλβαδόρ Νταλί, ενώ απέχει πολύ από τον αφηγηματικό εμπορικό κινηματογράφο του Χίτσκοκ, έχει συγγένεια με το ρητό του «η λογική είναι βαρετή». Ο Χίτσκοκ ήταν θαυμαστής και των δύο καλλιτεχνών, προσλαμβάνοντας τον Νταλί για να σχεδιάσει την ονειρική σεκάνς στο «Spellbound» (1945), η οποία έχει ζωγραφισμένο ένα μάτι με τεράστιο ψαλίδι ως μια άμεση αναφορά στο ξυράφι που περνάει από τον βολβό του ματιού στο «Un chien andalou». Ο Χίτσκοκ επαίνεσε τον Μπουνιουέλ επειδή ήταν «απλός» σε αντίθεση με «ταινίες όπου τα λουλούδια είναι εκτός εστίασης στο προσκήνιο» και τον Νταλί «λόγω της αρχιτεκτονικής ευκρίνειας του έργου του». Στη νοσηρή κωμωδία του Χίτσκοκ «The Trouble with Harry» (1955), τον βλέπουμε ακόμη και να θυμάται την εικόνα ενός πτώματος που εμφανίζεται στο δάσος, μία ακόμα αναφορά στο «Un chien andalou».

7. Bicycle Thieves (1948)

Director: Vittorio De Sica

«Ορισμένες ταινίες είναι κομμάτια ζωής. Οι δικές μου είναι φέτες κέικ», είπε ο Χίτσκοκ, ο οποίος χλεύασε τον ρεαλισμό – τι συγκίνηση θα έπαιρνε μια νοικοκυρά πηγαίνοντας στον κινηματογράφο αφού έπλενε τα πιάτα και παρακολουθούσε τους χαρακτήρες να πλένουν πιάτα; Η σχέση του με το «Κλέφτης Ποδηλάτων», την τραγωδία του Βιτόριο Ντε Σίκα με έναν φτωχό πατέρα που περιπλανιέται στους δρόμους και ψάχνει το ποδήλατό του για να κρατήσει τη δουλειά του, σκιάζει την εμμονή του Χίτσκοκ για την καθαρή ψυχαγωγία ως παράδειγμα της εσφαλμένης κατεύθυνσής του. Στους New York Times παραδέχτηκε ότι εντυπωσιάστηκε από μια τέλεια διπλή καταδίωξη: σωματική και ψυχολογική. Μια παρόμοια απογυμνωμένη αισθητική θα μιμηθεί ο Χίτσκοκ σε ένα από τα ακραία σημεία της καριέρας του, το «The Wrong Man» (1956). Η ταινία ήταν ένα πείραμα στη δημιουργία δράματος μέσω του ρεαλισμού, όπου ο δημιουργός έμεινε πιστός στα γεγονότα μιας πραγματικής υπόθεσης.

8. Les Diaboliques (1955)

Σκηνοθέτης: Henri-Georges Clouzot

Οι μυθιστοριογράφοι Πιερ Μπουαλώ και Τόμας Ναρσεζάκ δεν ήθελαν τίποτα περισσότερο από το να επιλέξει ο Χίτσκοκ ένα από τα βιβλία τους, ωστόσο o Χίτσκοκ «νικήθηκε» την τελευταία στιγμή από τον σκηνοθέτη Ανρί Ζορζ Κλουζό, ο οποίος εξασφάλισε τα δικαιώματα για τη δημιουργία των «Les Diaboliques». Αυτή η γεμάτη ανατροπές ταινία  που περιλάμβανε ένα στοιχειό και πολλές εναλλαγές ταυτότητας προβλήθηκε πολλές φορές από τον Χίτσκοκ κατά την προετοιμασία του δικού του «Vertigo» - το οποίο βασίστηκε στο «D'entre les morts», επίσης από τους Μπουαλώ και Ναρσεζάκ. Οι διεστραμμένες μηχανορραφίες και η έντονη μοντέρνα μονοχρωμία των «Les Diaboliques» οδήγησαν στο «Psycho» του Χίτσκοκ (1960), το οποίο βασίστηκε σε ένα μυθιστόρημα του Ρόμπερτ Μπλοζ, ο οποίος, με τη σειρά του, επισημαίνει το «Les Diaboliques» ως την αγαπημένη του ταινία.

9. Peeping Tom (1960)

Director: Michael Powell

Ο Μάικλ Πάουελ ήταν ένα συγγενικό πνεύμα με τον Χίτσκοκ. Και οι δύο ήταν βρετανικής καταγωγής σκηνοθέτες των οποίων η σταδιοδρομία διήρκεσε από τις αρχές έως τα τέλη του 20ού αιώνα, προκάλεσε και έφτασε στα όρια τη μαζική ψυχαγωγία. Ο Πάουελ εργάστηκε για τον Χίτσκοκ ως συγγραφέας στο «Blackmail». Η πρωτοποριακή σκηνοθετική δουλειά του Πάουελ επηρέασε τις μεταγενέστερες αμερικανικές ταινίες του Χίτσκοκ - οι εκρηκτικές χρωματικές επικαλύψεις στο «Vertigo» και στο «Marnie» (1964) θυμίζουν το «Black Narcissus» (1947) και το «Red Shoes» (194). Το «Peeping Tom» του Powell κυκλοφόρησε λίγους μήνες πριν από το «Psycho». Και οι δύο ταινίες αντιπροσώπευαν μια συγκλονιστική νέα εποχή έντασης στην οθόνη. Η ιστορία ενός σκηνοθέτη που δολοφονεί γυναίκες –και υποδηλώνει τον ηδονοβλεψία στον κινηματογράφο- συμπορεύτηκε με την ιστορία του «Psycho» και ενθάρρυνε την αυτοαναλυτική σεξουαλικότητα της δεκαετίας του 1960.

10. Blowup (1966)

Director: Michaelangelo Antonioni

«Θεέ μου!». Ο Χίτσκοκ αναφώνησε στον σεναριογράφο Χάουαρντ Φαστ. «Μόλις είδα το «Blowup» του Michelangelo Antonioni. Αυτοί οι Ιταλοί σκηνοθέτες είναι έναν αιώνα μπροστά από άποψη τεχνικής. Τι έκανα όλο αυτό το διάστημα;». Σοκαρισμένος, ο Χίτσκοκ παρακολούθησε επανειλημμένα το «Blowup». Τα δοκιμαστικά πλάνα για το «Kaleidoscope» -το έργο που μετατράπηκε αργότερα στο τόσο διάσημο «Frezny»- είναι γεμάτα με παρόμοια ονειρικά χρώματα και μια κουρασμένη μανία με το παλλόμενο Λονδίνο.  Αφού σκηνοθέτησε μερικά άγρια αριστουργήματα, η τελευταία ταινία του Χίτσκοκ ήταν το ανάλαφρο «Family Plot» (1976). Ο Χίτσκοκ πέρασε στην οικογενειακή ψυχαγωγία με την περιπέτεια «Benji» (1974) . Όπως ο απογοητευμένος φωτογράφος του Ντέιβιντ Χέμινγκς στο τέλος της ταινίας του Αντονιόνι, ο Χίτσκοκ ήταν πλέον ευάλωτος και αποπροσανατολισμένος από έναν κόσμο έξω από τον έλεγχό του. Μετά από χρόνια θέασης και δημιουργίας περιπετειώδους κινηματογράφου, ο Χίτσκοκ αποσύρθηκε για να μην καταλήξει να ζει σε μια αντανάκλαση του παλιού του οράματος.

Πρώτη δημοσίευση: 27 Δεκ. 2022, 17:52
Ενημέρωση: 27 Δεκ. 2022, 17:52
Συντάκτης:

ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΝΕΑ

BOX OFFICE

Ταινία
4ημέρο
Feelgood
64881
Cinobo
37380
Tanweer
19801
Tanweer
6260
Feelgood
6008
Here | Εδω, από την Spentzos Here | Εδω,  από την Spentzos