Πάολο Σορεντίνο: "Ιερό είναι ότι δεν θα ξεχάσουμε στη ζωή μας"

Στην πολύβουη Νάπολη, γινόμαστε μάρτυρες της ιστορίας της Παρθενόπης. Μια δύναμη της φύσης, της οποίας η ιστορία ξεκινά από τα μεταπολεμικά χρόνια και φτάνει στο σήμερα. Μια ιστορία για την αδιάκοπη αναζήτηση της ελευθερίας, της αχόρταγης αγάπης για την πόλη με τα αμέτρητα πρόσωπα και τις μυριάδες μορφές που μπορεί να πάρει η αγάπη.

ΣΧΕΤΙΚΑParthenope

Ένα ταξίδι μιας ολόκληρης κοινότητας, ένας στοχασμός για το πώς ο χρόνος καθορίζει το πεπρωμένο, και μια γιορτή της ίδιας της ζωής ενάντια σε όλες τις χαρές και τις λύπες της.

Από τον βραβευμένο με Όσκαρ σκηνοθέτη Πάολο Σορεντίνο (“Η Τέλεια Ομορφιά”, “Το Χέρι του Θεού”) με τους Γκάρι Όλντμαν, Στεφανία Σαντρέλι και την Σελέστ Ντάλα Πόρτα στον πρωταγωνιστικό ρόλο.

Προβάλλεται εδώ και λίγα 24ψρα στις ελληνικές αίθουσες

Σημείωμα του σκηνοθέτη, Πάολο Σορεντίνο

Όταν με ρώτησαν κάποτε τι θεωρώ ιερό, απάντησα ενστικτωδώς: «Ιερό είναι ό,τι δεν θα ξεχάσουμε στη διάρκεια της ζωής μας». Κάπως έτσι γεννήθηκε αυτή η ταινία.

Για εμένα, η Παρθενόπη είναι πάνω απ’ όλα μια ταινία για το ιερό. Για όλα εκείνα που δεν μπόρεσε να ξεχάσει η γυναίκα στα εβδομήντα χρόνια ζωής της. Την ακτή της Νάπολης και τους γονείς της, τις πρώτες της αγάπες -η μία αγνή και φωτεινή, η άλλη πρόστυχη και ανείπωτη-το τέλειο καλοκαίρι, ξέγνοιαστο με αλμυρά ηλιοβασιλέματα, αργόσυρτα πρωινά και απολαυστικές νύχτες, τις φευγαλέες, αλλά μοιραίες συναντήσεις, την ανακάλυψη της σαγήνης και της ζαλάδας της ελευθερίας, την απεγνωσμένη αναζήτηση του πραγματικού της εαυτού,  τους χαμένους έρωτες, τον πόνο της ενήλικης ζωής, το ανεξερεύνητο πέρασμα του χρόνου, τον μόνο εραστή που δεν την αφήνει.  Και όλα αυτά τοποθετούνται στη Νάπολη, όπου όλοι μοιάζουν να κρύβονται πίσω από κουρτίνες, έτοιμοι να σπείρουν το χάος ανά πάσα στιγμή.

Η Νάπολη είναι ελεύθερη, η Νάπολη είναι επικίνδυνη, η Νάπολη δεν κρίνει ποτέ, η Νάπολη είναι σαν την Παρθενόπη. Η ελευθερία της είναι μία σταθερά, κάτι που δεν θα απαρνηθεί ποτέ. Ακόμα και αν την οδηγήσει στη μοναξιά. Γιατί πολλές φορές, η ελευθερία και η μοναξιά πάνε χέρι-χέρι.

Η Νάπολη είναι το ιδανικό μέρος για να δημιουργήσουμε την ψευδαίσθηση πως ζούμε υπέροχες και απρόβλεπτες ζωές. Οι ζωές μας δεν είναι ποτέ τακτοποιημένες, ορθολογικές. Είναι εύκολο να χάσουμε τον δρόμο μας μπροστά στην απεραντοσύνη της ζωής.

Προσπαθούμε να δούμε τις ζωές μας. Να κατανοήσουμε το μεγάλο σχέδιο, να βγάλουμε νόημα. Αλλά η ζωή δεν μας βλέπει. Η ζωή είναι πάντοτε κάπου αλλού. Είναι εξουθενωτικό και μας κάνει αβέβαιους. Μυστηριώδεις.

Η Παρθενόπη, όπως και εμείς, είναι αβέβαιη και μυστηριώδης.

«Αγαπάς πολύ ή λίγο;», την ρωτάει ένας δαιμονικός χαρακτήρας που είναι μεταμφιεσμένος ως άγιος. Ρωτάει όλους μας. Δεν ξέρει τι να πει. Ούτε εμείς ξέρουμε. Γιατί όλες οι ερωτήσεις έχουν ήδη τεθεί, και όλες οι απαντήσεις έχουν αποδειχθεί αμφίσημες, ασαφείς και αντικρουόμενες. Είναι η έλλειψη αυτογνωσίας που μας κάνει να φαινόμαστε μυστηριώδεις στα μάτια των άλλων. Η Παρθενόπη είναι ένα μυστήριο.

Πρώτα αφηνόμαστε, ύστερα γινόμαστε υπεύθυνοι, και μετά μας αφήνουν. Αυτή είναι η πορεία της ζωής. Αυτή είναι και η φιλόδοξη θεματική της ταινίας: το ξεδίπλωμα της ζωής, με τις χαρές και τις απογοητεύσεις της: έρωτες που γεννιούνται και εξαφανίζονται, το τέλος της μελαγχολίας και η αρχή της επιθυμίας. Εν ολίγοις, όλο το ρεπερτόριο της ζωής, ή ό,τι είναι εφικτό να συνοψίσεις στη διάρκεια μιας ταινίας.

Με το πέρασμα του χρόνου, ακόμα και η συναρπαστική, γεμάτη εκπλήξεις ζωή στη Νάπολη γίνεται στάσιμη. Η νιότη, με τα ηλεκτρισμένα βλέμματα και τους συναισθηματικούς αποχαιρετισμούς, την έχει εγκαταλείψει. Η ακτή δεν είναι τίποτα άλλο παρά νερό. Το θαύμα της έχει εξασθενίσει. Η Παρθενόπη μένει μόνη της. Οπότε αφήνει τη Νάπολη για ένα ακόμα πιο ανώνυμο μέρος.

Είναι ενήλικη τώρα, με εργασία. Για σαράντα χρόνια, πάει για ύπνο νωρίς, ερωτεύεται ελάχιστα.

Όταν συνταξιοδοτείται στα 73, πρέπει να αλλάξει ξανά. Πρέπει να μάθει να βλέπει το παρελθόν της, να αναγνωρίζει το ιερό μέσα της. Να αγαπάει πολύ. Ή έστω να το φαντάζεται.

Επιστρέφει στη Νάπολη, αυτή την έξαλλη πόλη που δεν αλλάζει ποτέ. Η Νάπολη γνωρίζει ακόμα πώς να εξαπατάει, διατηρώντας το μοναδικό συναίσθημα που μας κρατάει ζωντανούς μέχρι το τέλος: η ικανότητά να νιώθουμε έκπληξη.

Η Παρθενόπη αναστενάζει. Όπως έκανε όταν ήταν νεαρή κοπέλα.

Πάολο Σορεντίνο