Σύνοψη: Σρεμπρένιτσα, Βοσνία. Ιούλιος 1995.Η Άιντα εργάζεται ως διερμηνέας των Ηνωμένων Εθνών που έχουν φτάσει στην περιοχή για τη διαφύλαξη της ειρήνης. Όταν ο σερβικός στρατός καταλαμβάνει την πόλη, χιλιάδες άνθρωποι αναζητούν καταφύγιο στο στρατόπεδο. Ανάμεσα τους, ο σύζυγος και οι δύο γιοί της. Με τα λιγοστά μέσα που διαθέτει, η Άιντα καλείται να πάρει καίριες αποφάσεις, ενώ ο χρόνος πιέζει ασφυκτικά.

Άποψη: H επίσημη επιλογή της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης για τα Όσκαρ του 2021 είναι ένα λεπτοδουλεμένο, τεταμένο και βραδυφλεγές δράμα για ένα επώδυνο κομμάτι της πρόσφατης ιστορίας, ένας σύγχρονος σχολιασμός της εμπλοκής των ξένων δυνάμεων στα εγκλήματα πολέμου, μια αποκαρδιωτική και βαθιά ανθρώπινη ιστορία ντοκιμαντερίστικης πιστότητας και μεγάλων επιδράσεων.

Ο πόλεμος της Βοσνίας αποτέλεσε μέρος του πολέμου της Γιουγκοσλαβίας, της τρομακτικής σφαγής που σφράγισε το τέλος του 20ου αιώνα. Το “Quo Vadis, Aida?” της Jasmila Zbanic μας μεταφέρει στην καρδιά του και σε ένα στρατόπεδο των Ηνωμένων Εθνών έξω από την πόλη της Σρεμπρένιτσα. Μετά την εισβολή των σερβικών δυνάμεων στην πόλη, χιλιάδες κόσμου καταφτάνουν έξω από το στρατόπεδο με σκοπό να σωθούν. Η Άιντα (μια εξαιρετική Jasna Djuricic), που δουλεύει στο στρατόπεδο ως μεταφράστρια και γνωρίζει εκ των έσω για την κατάσταση που επικρατεί, συνειδητοποιεί ότι τα πράγματα πρόκειται να γίνουν πολύ χειρότερα και κάνει ό,τι περνάει από το χέρι της για να διαφυλάξει την ασφάλεια της οικογένειάς της, που βρίσκεται εκεί.

Σταδιακά και με αργές, σκόπιμες δράσεις που καθορίζουν τον επερχόμενο εφιάλτη, η Zbanic χτίζει εξαρχής την κλιμακούμενη αγωνία και την απελπισία που προκαλεί ο κλοιός που σφίγγει, το αίσθημα της τρομακτικής πορείας προς το αναπόφευκτο. Στη διάρκεια της ταινίας, ακολουθούμε την ηρωίδα να μάχεται σθεναρά για την σωτηρία των αγαπημένων της, ενώ παράλληλα παρακολουθεί την αδυναμία των Ολλανδών να ανταποκριθούν στον ρόλο τους και να προσφέρουν το παραμικρό στην αποτροπή της καταστροφής. Μικρές μεγάλες αποφάσεις, γραφειοκρατία, ελλιπής στήριξη, σύγχυση και αποτυχημένες πολιτικές καθορίζουν την εξέλιξη των γεγονότων, αφήνοντας πίσω μια τιτάνια οδύνη.

Αν η λυσσαλέα προσπάθεια της Άιντα βρίσκεται έξυπνα στο κέντρο της αφήγησης, υπάρχει ένας ευρύτερος καμβάς γύρω της που συμβάλει ουσιαστικά στην επιτυχία της. Ένα σύνολο προσώπων, μέσα και έξω από το στρατόπεδο, πλαισιώνουν το κάδρο και εμπλουτίζουν τις επιδράσεις του, χαρίζοντας μια πολλαπλότητα, μια πληρότητα στα όσα διαδραματίζονται.

Γιατί το Quo Vadis Aida? είναι μια ταινία για την ανελέητη φρίκη του πολέμου και την αβάσταχτη σκληρότητα που επιφέρει, που καταφέρνει ωστόσο να εξισορροπήσει το ασήκωτο βάρος των ιστορικών γεγονότων τοποθετώντας τα σε ένα βαθιά ανθρώπινο πλαίσιο. Δεν εκβιάζει το συναίσθημα που ούτως ή άλλως συνοδεύει τις θεματικές. Το κινεί μέσα από τεχνικά και αφηγηματικά μέσα, μέσα από την καθηλωτική ωμότητα αυτών που διαπραγματεύεται. Δεν αρκείται στην φρίκη που παρουσιάζει. Την δουλεύει με επίκεντρο τον άνθρωπο, ρίχνοντας μια ξεκάθαρη ματιά στο πώς ακριβώς συμβαίνει μια τέτοιου μεγέθους τραγωδία, στις μικρές στιγμές και αποφάσεις που καθορίζουν τον όλεθρο.

Στο τέλος μάλιστα τολμά να αναρωτηθεί σχετικά με το πόσο γρήγορα ο κόσμος προχωρά, το πόσο άηχα και επώδυνα η ζωή επιστρέφει εκεί που χάθηκε βιαίως. Πώς αντιμετωπίζεται το ανείπωτο; «Πολλές ταινίες -ακόμα και ταινίες σκηνοθετημένες από γυναίκες- παρουσιάζουν τον πόλεμο με έναν καλαίσθητο ή εντυπωσιακό τρόπο, κι αυτή δεν είναι η δική μου εμπειρία από τον πόλεμο.», αναφέρει η Zbanic.

Η γενοκτονία της Σρεμπρένιτσα, η μεγαλύτερη σφαγή που γνώρισε η πολιτισμένη Ευρώπη μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, σε μια περιοχή υπό την απόλυτη προστασία των Ηνωμένων Εθνών, είναι αιτία κι αφορμή για να μιλήσει η σκηνοθέτης για κάτι μεγαλύτερο, για κάτι επιτακτικό και απαραίτητο. Και ο τρόπος με τον οποίο το κάνει, η λεπτότητα με την οποία ξετυλίγεται κάθε στρώμα του “Quo Vadis, Aida?”, μας ξεριζώνει την καρδιά για όλους τους σωστούς λόγους.

Σπουδαία ταινία, που διαθέτει όλες τις διαστάσεις και αξίζει κάθε μία από τις πολλαπλές της βραβεύσεις.

Πρώτη δημοσίευση: 21 Οκτ. 2021, 03:51
Ενημέρωση: 28 Οκτ. 2021, 01:51
Τίτλος:
Quo Vadis, Aida?
Είδος: 
Σκηνοθεσία: 
Έτος: 
Διάρκεια: 
101
Εταιρία διανομής: 
Release: 
21 Οκτωβρίου 2021

ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΝΕΑ

imaginary, από την Spentzos imaginary, από την Spentzos