Free Solo

Η ταινία έκανε πρεμιέρα στο φεστιβάλ του Τορόντο και κατάφερε να κερδίσει Χρυσή Σφαίρα αλλά και Όσκαρ καλύτερου Ντοκιμαντέρ, ανάμεσα σε πλήθος άλλων βραβείων.

Free Solo Climbing, ονομάζεται η ορειβασία χωρίς σχοινιά, χωρίς καμία απολύτως δικλίδα ασφαλείας, όπου το παραμικρό στραβοπάτημα, το πιθανότερο είναι να οδηγήσει τον ακροβάτη στο θάνατό του - και ναι, υπάρχουν άνθρωποι, που για κάποιο λόγο επιλέγουν να το κάνουν και προφανώς άλλοι που γυρίζουν ντοκιμαντέρ για αυτούς.

Η ταινία, πέρα από εντυπωσιακά πλάνα του αχανούς φυσικού τοπίου, κυρίως του βράχου  EL Capitan στην Καλιφόρνια, αλλά και ενδιαφέροντα κοντινά στην τεχνική ορειβασίας ενός πρωταθλητή του είδους, δίνει επίσης την ευκαιρία στο θεατή να ρίξει μια ματιά στην καθημερινότητα ενός ανθρώπου που επέλεξε να περνά την ενήλικη ζωή του σε ένα βαν αλλά και σε ενδιαφέρουσες λεπτομέρειες για τη διαδικασία της ορειβασίας, την προετοιμασία και τους κινδύνους της. Φυσικά, στο επίκεντρο βρίσκεται το μεγαλύτερο κατόρθωμα του πρωταγωνιστή της, να ανέβει solo στην απόκρημνη κορφή του El Capitan. Και αυτή του η ανάβαση, με εξαιρετικές δυσκολίες στη διαδικασία των γυρισμάτων, χάρη στην πρωτόγνωρη επικινδυνότητα του εγχειρήματος το οποίο ο θεατής διαισθάνεται ότι μπορεί ανά πάσα στιγμή να πάρει καταστροφική τροπή μπροστά στα μάτια του, χαρίζει ορισμένες καθηλωτικές στιγμές, καθαρού κινηματογραφικού σασπένς, στα καλύτερά του.

Το Ντοκιμαντέρ καταπιάνεται επίσης, με την ιδέα του φόβου και της αίσθησης του κινδύνου. Είναι πράγματι αξιοπερίεργο το πως φαίνεται ο Άλεξ Χόνολντ να έχει κάποια μεταφυσική ανοσία σε κάτι που θα τρομοκρατούσε τον οποιοδήποτε, όπως αξιοπερίεργος είναι και ο τρόπος με τον οποίο αποδέχεται το ενδεχόμενο να χάσει τόσο εύκολα τη ζωή του, τρομοκρατώντας συγγενείς και φίλους και κεντρίζοντας με ευκολία το ενδιαφέρον του κοινού.

Από την άλλη, οι σκηνές όπου παρουσιάζεται η σχέση του με την κοπέλα του, καταλήγουν σχεδόν κωμικές χάρη στην πρωτόγνωρη αδεξιότητά του και την ευθύτητα ενός δεκάχρονου με την οποία αντιμετωπίζει τις ανησυχίες και τα, μάλλον εύλογα, παράπονά της. Καταφέρνει έτσι ο Άλεξ Χόνολντ, να γίνει τελικά συμπαθής, ή τουλάχιστον να μη γίνει αντιπαθής, χάρη στην αφοπλιστική του ειλικρίνεια, στην κάπως χαριτωμένη κοινωνική του αδεξιότητα αλλά κυρίως χάρη στο αδιαπραγμάτευτο, σχεδόν παρανοϊκό πάθος του για αυτό που κάνει, την παιδική ίσως ευκολία με την οποία βάζει την ορειβασία πάνω απ’ οτιδήποτε άλλο. Καταλαβαίνει λοιπόν εύκολα ο θεατής, γιατί αυτό το εξαιρετικά επικίνδυνο πόνημα είναι σημαντικό για τον Άλεξ, δύσκολο όμως να καταλάβει γιατί πρέπει να είναι σημαντικό και για εμάς.

Γιατί πράγματι, μπορεί να είναι αξιέπαινη η προσπάθεια να πετύχει κανείς τους στόχους του, αλλά η τυφλή αφοσίωση σε κάποιο κατόρθωμα, το οποίο πέραν του ότι είναι όντως κατόρθωμα ή κάποιου είδους παγκόσμιο ρεκόρ, δεν είναι και τίποτε παραπάνω, καταντά πέρα από επικίνδυνη ενίοτε και εκνευριστική. Ομοίως και η παροιμιώδης ικανότητά του να ξεπερνά τον φόβο του, σε κάποια μερίδα θεατών, στην οποία μάλλον ανήκει και η αρθρογράφος αυτού του κειμένου, δημιουργεί αμφιβολίες ως προς το αν κάτι, μόνο και μόνο επειδή είναι δύσκολο και επικίνδυνο – πόσο μάλλον αχρείαστα δύσκολο και επικίνδυνο όπως η περίπτωσή μας- αξίζει και να το κάνει κανείς.

Δωροθέα Ανδρικάκη