El bar

Σύνοψη: Ένα μπαρ, ένα συνηθισμένο μεσημέρι. Θαμώνες κάθονται μαζί με περαστικούς και μοιράζονται τηγανητά γλυκά και σάντουιτς με ψητό ζαμπόν και τυρί. Η ζωή κυλάει κανονικά μέχρι που ένας πελάτης βγαίνει από το μπαρ και πυροβολείται μέσα στη μέση της έρημης πλατείας. Όλοι μέσα στο μπαρ κοιτάνε αποσβολωμένοι, μέχρι που ένας αποφασίζει να βγει έξω να δει τι γίνεται, για να καταλήξει και αυτός με μία σφαίρα. Όλοι προσπαθούν να καταλάβουν γιατί κανείς δεν τολμά να βγει να βοηθήσει τους δύο άντρες: ίσως να υπάρχει ένας τρελός που πυροβολεί από κάποια οροφή. Η πλατεία παραμένει επικίνδυνα άδεια και τα τηλέφωνα δεν έχουν σήμα. Μέσα στον πανικό, παρατηρούν ότι κάποιος μετακίνησε τα πτώματα. Και τότε η φαντασία τους οργιάζει για να καταλήξουν σε μία ιδέα: Και αν ο κίνδυνος βρίσκεται μέσα στο μπαρ; Και αν οι πυροβολισμοί τελικά είναι για να τον κρατήσουν μέσα και να μην κινδυνέψουν αυτοί που είναι έξω;

Άποψη: Άδικα θα περιμενεις μια «νορμάλ» ταινία από τον Άλεξ Ντε Λα Ινγκλέσια, τον Ισπανό μάστορα της οπτικής υπερβολής, της πειραγμένης φαντασιακής ιδιοσυγκρασίας, του γκροτέσκου βαρυφορτωμένου μελοδράματος.

Λες και αδυνατεί να κρατήσει έναν συγκεκριμένο ρυθμό σε ένα φιλμ (προφανώς δεν το θέλει), επιδιώκει με μανία να σε φέρνει σε δύκσολη θέση σαν θεατή, αρκετές φορές μακριά από την comfort zone σου, σχεδόν ισάριθμες φορές όμως σου κλείνει το μάτι με αμφιλεγόμενο χιούμορ.

Έτσι και στο «Bar»: ξεκινά σαν ένα κλειστοφοβικό ψυχολογικό θρίλερ με ένταση που κλιμακώνεται μέσα σε ένα μωσαϊκό αταίριαστων μεταξύ τους και υπερτονισμένα γραφικών χαρακτήρων (και ανσαμπλαρισμένων ερμηνειών) και κλιμακώνεται σταδικά σε μια προσπάθεια (ψυχ)ανάλυσης των μύχιων ανθρώπινων ενστίκτων και επιθυμιών με ροπή προς το σιχαμένο περισσότερο από κάθε άλλο φιλμ του.

Βέβαια, ο τύπος δεν σε αφήνει κυριολεκτικά σε ησυχία: τίποτα δεν είναι κλισεδιαρισμένο ή σερβιρισμένο με μούχλα παραγωγικότητας, αντιθέτως τσοντάρει ακατάπαυστα μικρά σινεφιλικά δωράκια, έστω και αν δεν τα λέει τόσο έξυπνα και διεγερτικά όσο ενδεχομένως να νομίζει.

Σημείωμα σκηνοθέτη

Ένα από τα θέματα που κινηματογραφικά με ενδιαφέρουν είναι η αίσθηση του να είσαι παγιδευμένος, οι χαρακτήρες που είναι παγιδευμένοι σε ένα σετ και να προσπαθήσω να εκφράσω οπτικά τα συναισθήματα που εξηγούν την ανθρώπινη συμπεριφορά. Και γιατί μπορεί αυτό να μας ενδιαφέρει; Η ζωή είναι μία ανεξήγητη φυλακή της οποίας την έξοδο δεν μπορούμε να βρούμε. Μια σειρά λανθασμένων περιστάσεων - ή χειρότερα, τυχαίων - μας οδηγεί να ζήσουμε μια ζωή που δεν μοιάζει με τη δική μας, όπως αυτή που θέλουμε, και όταν βρούμε μια πόρτα που μας οδηγεί έξω από αυτήν, είναι πάντα πολύ αργά. Έχουμε χάσει το κλειδί. Εάν σκάψουμε βαθύτερα, η φυλακή είναι ακόμα πιο φοβερή. Δεν πρόκειται για τη ζωή μας, αλλά για τον εαυτό μας. Είμαστε παγιδευμένοι μέσα στη δική μας συνείδηση, φυλακισμένοι από τις επιθυμίες, το μίσος και την αγάπη μας. Δεν μπορούμε να βγούμε από το κεφάλι μας, ούτε να δούμε τα πράγματα διαφορετικά.

Στον «Εξολοθρευτή Άγγελο», ο Μπουνιουέλ μας λέει να μην ψάχνουμε για απαντήσεις, αλλά να μιμηθούμε το ρυθμό της ερώτησης. Αν το παράλογο είναι ο ρυθμός του πραγματικού, τότε ας το αναπαραστήσουμε, αντιστρέφοντας τον τόνο. Δεν θέλουμε να καταλάβουμε. Δεν θέλουμε να φύγουμε. Είναι καλύτερο να αποδεχτείτε το ακατανόητο και να το επαναλάβετε, να το κάνετε μέρος μας. Εάν κάποιος σας χτυπήσει, γυρίστε το άλλο μάγουλο. Η πόρτα ανοίγει γιατί πλέον δεν υπάρχει τίποτα στην άλλη πλευρά, ίσως η δική μας αντανάκλαση.