Σύνοψη: Με έναυσμα ένα γράμμα του συγγραφέα James Baldwin στον ατζέντη του στο οποίο περιγράφει την ιδέα για το επόμενο βιβλίο του, Remember this House, το ντοκιμαντέρ I Am Not Your Negro επιχειρεί να εξιστορήσει μέρος της σύγχρονης αμερικάνικης ιστορίας μέσα από τα κείμενα του Baldwin.
Άποψη: Βασισμένο στα γραπτά του James Baldwin το ντοκιμαντέρ χρησιμοποιεί ως χρονικά σημεία αναφοράς τους θανάτους των Medgar Evers, Malcom X και Martin Luther King προκειμένου να εξιστορήσει κομμάτι της αμερικάνικης ιστορίας. Με κύριο σημείο εστίασης τα όσα εκτυλίχθηκαν κατά τη δεκαετία του ’60 στην Αμερική αλλά και με αναφορές, κατά κύριο λόγο πολιτισμικές, σε προηγούμενες και επόμενες δεκαετίες, ο σκηνοθέτης Raoul Peck επιχειρεί να εξερευνήσει την αλήθεια πίσω από τα όσα μέρος των Αμερικανών πολιτών πιστεύουν ότι πρεσβεύουν.
Το ντοκιμαντέρ διεισδύει με βαθιά πολιτική ματιά στη σύγχρονη αμερικάνικη ιστορία, ωστόσο διαθέτει και κάποια γνωρίσματα βιογραφίας. Κύριο αφηγηματικό όχημα της ταινίας αποτελούν τα κείμενα από τις μόλις 30 σελίδες του βιβλίου Remember this House που ο Baldwin πρόλαβε να γράψει και μέσα από αυτά μαθαίνουμε για τη ζωή του. Ο Samuel L. Jackson διαβάζει τα κείμενα δίνοντας στη ταινία ύφος συχνά εξομολογητικό, σαν να ακούμε τις σκέψεις ενός άντρα που δεν προορίζονταν για ευρύ κοινό, ίσως, μονάχα για μερικούς κοντινούς φίλους. Ο Peck εξιστορεί τα γεγονότα μέσα από τη ματιά ενός Αφροαμερικανού, μιλώντας για τα δρώμενα με γενναίες δόσεις συναισθήματος, απελπισίας, φόβου, θυμού αλλά και ελπίδας.
Αποσπάσματα από δελτία ειδήσεων, video και φωτογραφίες χρησιμοποιούνται προκειμένου να οπτικοποιηθούν τα όσα αναφέρει ο Baldwin αλλά και ως τεκμήρια της αλήθειας των όσων κρύβουν τα λεγόμενα του. Υπάρχουν, επίσης, συχνά αναφορές σε ταινίες του παλιού αμερικάνικου κινηματογράφου, προβάλλοντας αποσπάσματα τους σχολιασμένα με την κριτική ματιά του Baldwin, οι οποίες σύμφωνα με εκείνον είναι ενδεικτικές του τρόπου με τον οποίο η κοινωνία αντιμετώπιζε τους Αφροαμερικανούς. Η μίξη αυτή, της αφήγησης τόσο με τα video όσο και με τις φωτογραφίες, γίνεται με τέτοια δεξιοτεχνία που δεν αποσπά το θεατή από τα όσα εξιστορούνται ούτε τον αποτρέπει από το να τα εξετάσει, αντίθετα διατηρεί αμείωτο το ενδιαφέρον του και κάνει πιο δυναμικό το ρυθμό της ταινίας. Η εξαιρετική χρήση των γραφικών και η μουσική επένδυση της ταινίας από τον Alexei Aigu αυξάνουν τη συναισθηματική ένταση που νιώθει ο θεατής.
Ο Peck διαλέγει να χρησιμοποιήσει τη φιγούρα του Baldwin με τρόπο ιδιόρρυθμο. Ενώ το ντοκιμαντέρ βασίζεται πάνω σε κείμενα του, ο ίδιος εμφανίζεται ως απλός παρατηρητής των γεγονότων, ρίχνοντας την κριτική ματιά του σε όσα εξελίσσονται, ενώ ακόμα και όταν παίρνει πρωταγωνιστικό ρόλο μέσα από αποσπάσματα συνεντεύξεων και ομιλιών του είναι κυρίως για να δώσει έμφαση στα όσα έχουν προηγηθεί και να θέσει ένα κοινωνικό και πολιτικό πλαίσιο για την εξέταση τους. Καταφέρνει με τον τρόπο αυτό να στρέψει την προσοχή μακριά από τη ζωή του Baldwin και να εστιάσει στο κοινωνικό αντίκτυπο των όσων διαδραματίζονται. Παρόλα αυτά, οι απόψεις του Baldwin μεταφέρονται με τρόπο βροντερό στο θεατή επισημαίνοντας τη διαχρονικότητα τους.
Το I Am Not Your Negro είναι ένα ντοκιμαντέρ για τη σύγχρονη αμερικάνικη ιστορία μέσα από τη ματιά του James Baldwin, το οποίο διατηρεί αμείωτο το ενδιαφέρον του θεατή και τον παρακινεί να αναλογιστεί τα όσα βλέπει και να διαμορφώσει τα δικά του συμπεράσματα για την κοινωνία στην οποία ζει.
Μυρτώ Νίκα
ΣΧΟΛΙΑ
Εμφάνιση σχολίων