Νάνι Μορέτι: «Θέλω να δω τον ηθοποιό δίπλα στον χαρακτήρα»

Δημοσίευση: 25 Δεκ. 2015, 13:01
Συντάκτης:

Ο βραβευμένος σκηνοθέτης από την Ιταλία Nanni Moretti (Χρυσός Φοίνικας για Το Δωμάτιο του Γιου μου), επιστρέφει με μία ακόμα προσωπική ταινία που διεκδίκησε για πέμπτη φορά τον Χρυσό Φοίνικα στο 68o Φεστιβάλ των Καννών. Η αφήγηση του Μοretti (Αγαπημένο μου Ημερολόγιο) κινείται ανάμεσα στο δράμα και την κομεντί, ανάμεσα στο όνειρο και την πραγματικότητα, ανάμεσα στα απαιτητικά γυρίσματα μιας ταινίας και τις δυσλειτουργικές οικογενειακές σχέσεις. Η πρωταγωνίστρια –το alter ego του δημιουργού- υποκύπτει σε μία προσωπική κρίση, καθώς αναμετράται με το πέρασμα του χρόνου, την ίδια της την ύπαρξη και την ιδιαίτερα απαιτητική συνεργασία της με έναν Αμερικανό σταρ. Στα production notes του φιλμ, ο Ιταλός σκηνοθέτης παραχώρησε συνέντευξη για την ταινία του:

Ο χαρακτήρας τη Margherita είναι το alter ego σας;

Δεν μου πέρασε ποτέ από το μυαλό να παίξω τον κεντρικό ρόλο σε αυτήν την ταινία. Σταμάτησα να το κάνω αυτό εδώ και καιρό και χαίρομαι με αυτή μου την απόφαση. Παλιά μου άρεσε, αλλά τώρα πια δεν με καθοδηγεί αυτή η εμμονή να θέλω να συνθέτω τον χαρακτήρα μου ταινία με την ταινία. Ήθελα αυτός ο χαρακτήρας να είναι μία γυναίκα και σκηνοθέτις και να την υποδύεται η Margherita Buy για έναν απλό λόγο: μία ταινία με την Margherita Buy στον πρωταγωνιστικό ρόλο θα ήταν πολύ καλύτερη απ’ ότι με μένα πρωταγωνιστή! Είναι πολύ καλύτερη ηθοποιός από μένα. Φορτώθηκε στους ώμους της το μεγαλύτερο φορτίο της ταινίας. Από τις εβδομήντα μέρες γυρισμάτων, απείχε μόνο μία μέρα και αυτό για μία σκηνή που τελικά την έκοψα στο μοντάζ!

Παρ’ όλα αυτά, δίνεται η εντύπωση ότι η ταινία έχει πολλά δικά σας στοιχεία...

Στη σκηνή μπροστά από τον κινηματογράφο Capranichetta στη Ρώμη, όπου ο αδελφός της Margherita, τον οποίο υποδύομαι ο ίδιος, της ζητάει να διαλύσει τουλάχιστον ένα από τα διακόσια ψυχολογικά της μοτίβα, ήταν σαν να μιλούσα στον εαυτό μου. Από την άλλη όμως, όσο προχωράω, τόσο αυτό το αίσθημα της δυσθυμίας φουντώνει. Επομένως, η ταινία δεν είναι μία προσωπική εξομολόγηση. Υπάρχουν πλάνα και κάδρα, επιλογές και ερμηνείες. Δεν είναι η πραγματική ζωή.

Πώς επιλέξατε τον John Turturro;

Οι περισσότεροι σκηνοθέτες που έχουν κάνει λιγότερες ταινίες από εμένα, δεν έχουν ενδοιασμούς να προσεγγίσουν διεθνείς σταρ. Εγώ δεν είμαι έτσι. Επικοινώνησα μαζί του γιατί μου άρεσε πάρα πολύ και μου φάνηκε ότι το ερμηνευτικό του στιλ δεν ήταν νατουραλιστικό. Αλλά και γιατί γνωριζόμασταν και είχε ήδη σχέση με την Ιταλία, έχει κάνει μάλιστα ένα πανέμορφο ντοκιμαντέρ για τη ναπολιτάνικη μουσική με τον τίτλο Passione. Ο John είχε δει τις ταινίες μου, το οποίο μου έδωσε μεγάλη σιγουριά. Θα ήταν δύσκολο να εξηγήσω ποιος είμαι, τι θέλω και ποια είναι η κινηματογραφική μου έκφραση. Μιλάει και καταλαβαίνει τα βασικά Ιταλικά. Και είναι ο ίδιος σκηνοθέτης. Είναι ωραία να συνεργάζεσαι με ηθοποιούς που είναι και σκηνοθέτες. Το κάνει πιο εύκολο να καταλαβαίνει ο ένας τον άλλο.

Πώς σκεφτήκατε όλα αυτά τα διαφορετικά αφηγηματική μοντέλα, όπου το όνειρο και η πραγματικότητα καμιά φορά μπλέκονται το ένα με το άλλο;

Είναι σημαντικό να λες μια ιστορία απαλλαγμένη από ακαδημαϊσμούς, να έχει μία αφήγηση που δεν αυτοπεριορίζεται, να ξέρει τους κανόνες, αλλά να μπορείς να κινηθείς και χωρίς αυτούς. Παρ’ όλα αυτά, είναι επίσης σημαντικό να σου ακούγεται αληθινή και να εκφράζει αυτό που θέλεις να πεις. Δεν πρέπει να έχεις μία επίπεδη και συνηθισμένη σχέση με το υλικό που θέλεις να παρουσιάσεις. Μου αρέσει όταν το κοινό βλέπει μία σκηνή και δεν καταλαβαίνει κατευθείαν αν είναι μια ανάμνηση, ένα όνειρο ή η πραγματικότητα, γιατί όλα συνυπάρχουν στον χαρακτήρα της Margherita με την ίδια αμεσότητα: οι σκέψεις της, οι αναμνήσεις σχετικά με τη μητέρα της, το αίσθημα ότι δεν είναι αρκετά καλή. Ο αφηγηματικός χρόνος αντανακλά τις διαφορετικές συναισθηματικές καταστάσεις της Margherita μέσα στις οποίες όλα υπάρχουν με το ίδιο αίσθημα του επείγοντος. Ήθελα να διηγηθώ, από την πλευρά ενός γυναικείου χαρακτήρα, το αίσθημα του να μην είσαι αρκετά καλός σε σχέση με τη δουλειά, τη μητέρα και την κόρη.

Είναι πιο δύσκολο να γυρίσει, να σκεφτεί και να διηγηθεί κανείς μία τέτοια ιστορία συγκριτικά με κάποια άλλη;

Όχι, δεν νομίζω. Σε κάποια φάση της συγγραφής του σεναρίου αποφάσισα να ξαναδιαβάσω το ημερολόγιο που διατηρούσα όσο ήταν άρρωστη η μητέρα μου. Και το έκανα γιατί ίσως οι συζητήσεις μας, αυτές οι ατάκες θα μπορούσαν να προσδώσουν βάρος και να βοηθήσουν τις σκηνές ανάμεσα στη Margherita και τη μητέρα της να ακούγονται πιο αληθινές. Στην πραγματικότητα, ήταν επώδυνη διαδικασία.

Τι άλλο διαβάσατε ή είδατε κατά την προετοιμασία της ταινίας;

Κατά τη διάρκεια έντονης εργασίας και κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων, συγκεντρώνομαι σε μία σειρά πραγμάτων. Όταν τελείωσα το γύρισμα αυτή της ταινίας, κατάλαβα ότι δεν είχα καιρό για τα βιβλία και τις ταινίες που πίστευα ότι έπρεπε να ξαναδιαβάσω και να ξαναδώ καθώς πραγματεύονταν τον πόνο, την απώλεια ή τον θάνατο. Ήταν μεγάλη ανακούφιση για μένα να καταλάβω ότι δεν τα χρειαζόμουν πια. Είδα ξανά το Another Woman του Woody Allen, αλλά δεν είδα το Amour του Haneke, που ήταν πάνω στο γραφείο μου. Και πάνω από όλα, δεν διάβασα Roland Barthes. Μετά τον θάνατο της μητέρας μου, μία φίλη μου χάρισε το Ημερολόγιου Πένθους, το οποίο ο Barthes έγραψε αμέσως μετά τον θάνατο της μητέρας του. Μου είπα ότι την είχε βοηθήσει. Άνοιξα μία τυχαία σελίδα και διάβασα δύο γραμμές, που ήταν μαχαιριά στην καρδιά και το έκλεισα. Στο τέλος των γυρισμάτων, πήρα το βιβλίο από το γραφείο μου και το έβαλα στο ράφι. Ευτυχώς, δεν μου ήταν πια απαραίτητο να βυθιστώ στο πένθος.

Τι μάθατε κάνοντας αυτήν την ταινία;

Μπορώ να απαντήσω πολύ συγκεκριμένα. Νιώθω ακριβώς όπως όταν έκανα την πρώτη μου ταινία, το ίδιο άγχος, την ίδια σύγχυση, την ίδια έλλειψη αυτοπεποίθησης. Δεν νομίζω ότι έτσι είναι για όλους. Πιστεύω ότι για πολλούς ανθρώπους με εμπειρία, η γνώση του επαγγέλματος και η αποστασιοποίηση μετράει. Εγώ από την άλλη, έχω αυτή την ξεκάθαρη εντύπωση: νιώθω πάντα σαν να κάνω την πρώτη μου ταινία. Αυτή τη φορά, είχα παραπάνω αγωνία. Υπάρχουν άνθρωποι που λένε ότι είναι η πιο προσωπική μου ταινία. Ίσως γι’ αυτό. Αλλά δεν ξέρω και σίγουρα. Μπορώ να πω, όμως, ότι έχω μάθει κάτι με τον καιρό. Είμαι πιο καλός στους ηθοποιούς, είμαι πιο πρόθυμος να τους υποστηρίξω. Έμαθα και κάτι άλλο, πολύ γρήγορα. Το γεγονός ότι η ταινία βγαίνει, σημαίνει ότι πια δεν σου ανήκει. Το κοινό τη βλέπει, τη μεταμορφώνει. Υπάρχουν πράγματα που σου έχουν διαφύγει εντελώς και το κοινό τα αλιεύει, τα αποκαλύπτει και τα φωτίζει…

«Θέλω να δω τον ηθοποιό δίπλα στον χαρακτήρα», είναι μία ατάκα της Margherita που την επαναλαμβάνει συχνά στους ηθοποιούς της. Είναι κάτι που λέω όλη την ώρα. Δεν ξέρω αν οι ηθοποιοί την καταλαβαίνουν, αλλά στο τέλος της ταινίας, είμαι σε θέση να πάρω αυτό που θέλω από αυτούς.

 

Πρώτη δημοσίευση: 25 Δεκ. 2015, 13:01
Ενημέρωση: 25 Δεκ. 2015, 13:02
Συντάκτης:

ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΝΕΑ

Damsel

Damsel

Θα το βρείτε: Netflix

Σύνοψη: Η γλυκιά κόρη ενός βασιλιά ετοιμάζεται για προξενιό με πλούσια φαμίλια για να...
21 hours

BOX OFFICE

Ταινία
4ημέρο
Tanweer
43250
Film Group
13175
Tanweer
12142
Tanweer
4254
Tanweer
2372
Baghead, από την Spentzos Baghead, από την Spentzos