Habemus Papam

Η άρνηση του "Θείου" ρόλου

Σύγκρουση δύο κόσμων αληθοφανών, του εκκλησιαστικού θεάματος και της θεατρικής πρόζας, που αυτοπραγματώνονται με τη παρουσία κοινού, το habemus papam είναι ουσιαστικά η ιστορία ενός θεατή του κόσμου που κοντράρεται εσωτερικά όταν του δοθεί η ευκαιρία να αλλάξει πλευρά. Εκείνο που εκλαμβάνεται ως ηγετική αδυναμία από τον ίδιο είναι ουσιαστικά η άρνηση ενός ζωντανού ανθρώπου να χρεωθεί τον "ενεργό" ρόλο που υπαγορεύουν τα θρησκευτικά πρωτόκολλα, θεωρώντας πιο ευγενές και ενεργό το συναίσθημα ενός θεατή-πιστού.

Σε μία εξαιρετική σκηνή, ο Μορέτι αντιστρέφει το στερεότυπο του παρατηρητή που ζητά πιο ενεργό ρόλο, τοποθετώντας τους εκκλησιαστικούς κομπάρσους επι σκηνής, να ξετρυπώνουν σχεδόν δια της βίας τον κρυμμένο στο σκοτάδι πρωταγωνιστή και να τον χειροκροτούν εν χορώ. Πράξη βαθύτατα τιμητική για οποιοδήποτε συνειδητά είχε επιλέξει να επικοινωνεί τη φωνή του θεού, αλλά όχι για τον παθιασμένο ακροατή του θαυμάσιου Μισελ Πικολί.

Ο Μορέτι, που αφήνει για τον εαυτό του το ρόλο του ελαφρά σκωπτικού ψυχαναλυτή που θα μεταχειριστεί ανορθόδοξους τρόπους (τουρνουά βόλει) για να υποστηρίξει την ορθολογιστική σκέψη του, συνεχίζει σταθερά να βλέπει με συμπάθεια την ανθρώπινη συνθήκη ακόμα και όταν εκείνη τον ενδιαφέρει λιγότερο, λόγω συστημικής μετάλλαξης. Μέρος της οποίας ενδεχομένως να γίνει και ο καρδινάλιος Μελβιλ, που στη προσπάθεια του να διατηρήσει την ισορροπία και ανθρωπιά του, θα αποστατήσει της αγιοποιημένης εξουσίας του, ακόμα και αν το χρίσμα του το έχει δώσει ο θεός.

Παναγιώτης Ευσταθιάδης