Berlinale 17 - Άκι Καουρισμάκι: "Άν δεν είμαστε άνθρωποι πια, τι μένει νά'μαστε;"

Απολαυστικός, καυστικός και εκρηκτικά χιουμοριστικός, όπως άλλωστε τον έχουμε συνηθίσει, ο Άκι Καουρισμάκι εμφανίστηκε στη συνέντευξη τύπου της νέας του ταινίας με τίτλο The Other Side of Hope, μαζί με τους δύο ηθοποιούς του Sakari Kuosmanen και Sherwan Haji, και την ημέρα του Αγίου Βαλεντίνου, η Μπερλινάλε τους έδειξε όλη της την αγάπη με το δυνατό χειροκρότημα που κράτησε αρκετά λεπτά.

Για μία ακόμη φορά, μετά το Le Havre, καταπιάνεται με το θέμα των προσφύγων. Ο Sherwan Haji βρίσκεται στον ρόλο ενός Σύριου πρόσφυγας, ο οποίος καταφθάνει στην Φινλανδία και ζητάει άσυλο από το κράτος. «Είναι έγκλημα εναντίων της Ευρωπαϊκής κουλτούρας αυτό που συμβαίνει. Αν κοιτάξει κανείς πώς συμπεριφέρεται η Ευρώπη τα τελευταία χρόνια, θα δει πως ο δημοκρατικός πολιτισμός και η ανθρωπιά έχουν γίνει σκόνη στον ώμο μας που τινάζουμε μακριά. Κάποτε η Ευρώπη είχε κάποιο είδος δημοκρατίας, τα τελευταία χρόνια όμως διαλύεται ολοένα και περισσότερο. Γι’ αυτό σέβομαι την κ. Μέρκελ, όταν είναι η μόνη πολιτικός που, τέλος πάντων, τουλάχιστον φαίνεται πως ενδιαφέρεται για το πρόβλημα. Όλοι οι υπόλοιποι παίζουν τα παιχνίδια τους. Κι αυτό δεν ήταν πολιτική δήλωση», δήλωσε ο Καουρισμάκι. «Άμα δεν είμαστε άνθρωποι πια, τι μένει να είμαστε;»

Τι ήθελε να πετύχει με την ταινία; «Ήμουν πολύ ταπεινός λέγοντας πως θέλω να αλλάξω μόνο τον τρόπο σκέψεις του κοινού. Στην πραγματικότητα ήθελα να αλλάξω τον κόσμο. Αλλά νομίζω πως πρέπει να χαμηλώσω τις προσδοκίες μου στο να αλλάξω απλά την Ευρώπη. Πρώτα θα αλλάξω την Ευρώπη και μετά θα προχωρήσουμε και στην αλλαγή της Ασίας», δήλωσε για την ταινία του και δεν έλειψε να αναφερθεί και στην αντιμετώπιση των προσφύγων από τους Φινλανδούς συμπατριώτες του, «Όταν ήρθαν στη Φινλανδία 20 χιλιάδες Ιρακινοί πρόσφυγες, οι Φινλανδοί νόμιζαν πως ήμασταν σε πόλεμο και πως μας επιτίθονταν. Η συμπεριφορά τους ήταν ανυπόφορη και είχαν μία στάση λες και θα τους έκλεβαν το καινούργιο τους αμάξι, ή χειρότερα το κερί με το οποίο γυάλιζαν το αμάξι τους!»

Από τη συνέντευξη όμως, πέραν της έντονης πολιτικής χροιάς, που αναπόδραστα είχε, δεν έλειψαν και τα απρόοπτα, αφού ο Καουρισμάκι ζήτησε ξαφνικά από τον ηθοποιό Sakari Kuosmanen να τραγουδήσει ένα Φινλανδικό τραγούδι τάνγκο. «Αυτό φοβόμουν από τη στιγμή που πάτησα το πόδι μου στο Βερολίνο», απάντησε εκείνος και ξεκίνησε να τραγουδά με την στεντόρεια φωνή του για να γνωρίσει την αποθέωση στο τέλος.

Μεταξύ άλλων, ο Φινλανδός σκηνοθέτης ρωτήθηκε και για το πώς βλέπει τον εξισλαμισμό της Ευρώπης. Η απάντησή του αφοπλιστική: «Δεν βλέπω κανέναν εξισλαμισμό της Ευρώπης. Λέγεται πολιτιστική αλλαγή, κάτι το οποίο χρειαζόμαστε, γιατί το αίμα μας αρχίζει και πήζει».

Το χιούμορ του ήταν έκδηλο με κάθε του ατάκα. Για το πώς δουλεύει τεχνικά με τους ηθοποιούς του είπε μονάχα: «Δεν θέλω να κινώ τους ηθοποιούς πολύ και να τους βάζω να κουνάνε τα χέρια τους λες και είναι ανεμόμυλοι. Τους επιλέγω λόγω των χεριών τους της υποκριτικής τους ικανότητας, γιατί η κάμερα άμα ξέρεις να παίζεις, είναι φίλος, άμα όμως δεν ξέρεις, είναι εχθρός».

Κανείς δεν μπορεί να αγνοήσει τη σημασία του μεγάλου αυτού Φινλανδού σκηνοθέτη. «Ο Jean Renoir με το La Grande Illusion προσπάθησε να σταματήσει τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο, αλλά αργότερα παραδέχτηκε πως αυτό που προσπάθησε ήταν μία αποτυχία, γιατί συνειδητοποίησε πως το σινεμά δεν έχει τέτοια επιρροή», είπε. «Εμένα όμως μου κάνει ακόμα και αν τρία άτομα που θα δουν την ταινία, συνειδητοποιήσουν πως όλοι ήμαστε ίδιοι και αύριο μπορεί να είμαστε εμείς πρόσφυγες στη θέση των τωρινών προσφύγων».

Κι εμάς ως θεατές μας είναι αρκετό που υπάρχουν ακόμα τέτοιοι καλλιτέχνες που δημιουργούν άφοβα ταινίες, οι οποίες συνομιλούν τόσο δυνατά με την εποχή.