Τζες Φράνκο: Ο Βασιλιάς του ευρωπαϊκού indie exploitation!

Μερικοί καλλιτέχνες αναγνωρίζονται ευρύτερα μετά θάνατον ή σε προχωρημένη ηλικία. Και λέω καλλιτέχνες γιατί ο Χεσούς (Τζες) Φράνκο Μανέρα δεν ήταν απλά ένας σκηνοθέτης, έτυχε απλώς στο σινεμά να εκφράσει την ιδιαίτερη ματιά του, που καθιέρωσε μια ολόκληρη αισθητική σχολή. Όχι, δεν ήταν αφηγητής πανανθρώπινων ιστοριών ή global σινε-διασκεδαστής, ούτε καν πρωταγωνιστής των φεστιβάλ και των συνεντεύξεων αλλά μέσα από ένα ογκώδες σκηνοθετικό έργο που περιλαμβάνει πάνω από 200 ταινίες, με σενάρια, μουσική σύνθεση και φωτογραφία, αποτέλεσε έναν από τους πιο επιδραστικούς σκηνοθέτες που βάδισαν ποτέ στη Γη.

Η συνεισφορά του στo genre σινεμά ανεκτίμητη. Η διασπορά του έργου του εκπληκτική. Τρόμος, σεξ, γοτθική γοητεία, βαμπίρ, ζόμπι και καννίβαλοι, επιστημονική φαντασία, όλα τα δοκίμασε και το καλύτερο είναι ότι γύριζε τα φιλμ του συχνά με ελάχιστο μπάτζετ και πάντα ανεξάρτητα καταφέρνοντας αισθητικό αποτέλεσμα που άλλοι μετά βίας κατορθώνουν με πολύ μεγαλύτερους προϋπολογισμούς. Αν ο Κόρμαν υπήρξε πατέρας του αμερικάνικου indie, ο Φράνκο ήταν οπωσδήποτε ο Βασιλιάς του αντίστοιχου ευρωπαϊκού.

O γεννημένος στη Μαδρίτη Φράνκο πέθανε σήμερα στη Μάλαγα της Ισπανίας σε ηλικία 82 ετών. Είχε προηγηθεί πέρυσι ο πρόωρος θάνατος της μούσας και μακροχρόνιας συντρόφου του Λίνα Ρομέι. Παρακάτω έχω ετοιμάσει μια λίστα με 10 από τις πιο σημαντικές ταινίες του, κυρίως από τις δεκαετίες του 1960 και 1970, κατά τη διάρκεια των οποίων βρέθηκε στο ζενίθ της δημιουργικότητάς του. Enjoy!

THE AWFUL DR ORLOFF/1961

Στην πέμπτη ταινία του, ήρθε το breakthrough για τον Τζες Φράνκο. Η ιστορία επικεντρωνόταν στον τρελό επιστήμονα Δρ Ορλώφ – στον ρόλο ο Χάουαρντ Βέρνον, σταθερός πρωταγωνιστής του Φράνκο - που θέλει να διορθώσει το παραμορφωμένο πρόσωπο της κόρης του, παίρνοντας δείγματα δέρματος από άλλους. Αν σας θυμίζει λίγο υπόθεση πρόσφατης ταινίας του Αλμοδοβάρ, να σημειώσουμε ότι θεωρείται η πρώτη Ισπανική ταινία τρόμου!

http://www.youtube.com/watch?v=ecBNHNimfKM

DIABOLICAL DR Z/1966

Αυτήν εδώ την - τελευταία του - ασπρόμαυρη παραγωγή την είδα πρόσφατα στην απίθανα καθαρή dvd μεταφορά της KINO. Σε σενάριο Ζαν Κλοντ Καριέρ (μόνιμο συνεργάτη του Μπονιουέλ στις ύστερές του ταινίες αλλά και σεναριογράφο του The Tin Drum/1979, της Αβάσταχτης Ελαφρότητας του Είναι/1988 και του Cyrano de Bergerac/1990 με τον Ντεπαρτιέ), έχει ως πρωταγωνίστρια μια χειρούργο που εφευρίσει μια ερωτική μηχανή για να μετατρέπει τους ανθρώπους σε σκλάβους της. Πολύ κουλ Φράνκο σε b/w!

http://www.youtube.com/watch?v=z697Y-cRdJ0

THE BLOOD OF FU MANCHU/1968

Η πρώτη από τις συχνές συνεργασίες του Φράνκο με τον Κρίστοφερ Λι, ήταν η τέταρτη στη σειρά ταινιών με πρωταγωνιστή το Βρετανό horror θρύλο και βασιζόταν στον pulp ήρωα του Σαξ Ρόμερ. Εδώ ο Λι υποδύθηκε τον σατανικό Φου Μαντσού που χρησιμοποιεί ένα διαβολικό γκάτζετ με το οποίο δηλητηριάζει πανέμορφα κορίτσια τον οποίων τα φιλιά γίνονται φονικά!

http://www.youtube.com/watch?v=1JLYD-TmpX0

SUCCUBUS aka NECRONOMICON aka ΠΑΡΟΞΥΣΜΟΣ/1969

Σε κρεσέντο ψυχεδελικής δημιουργιότητας, αυτό είναι ένα από τα καλύτερα φιλμ του Φράνκο γυρισμένο στην Πορτογαλία. Ονειρικές σκηνές, S&M ερωτισμός και LSD ντελιριακός σουρεαλισμός με σταρ την kinky Ζανίν Ρεϊνό. Η ταινία στερείται σοβαρής υπόθεσης, αλλά φτάνει στα όρια του πειραματισμού, η παρακολούθησή της δε είναι πραγματική εμπειρία...

http://www.youtube.com/watch?v=N-fl6SNFbuQ

EUGENIE: STORY OF HER JOURNEY INTO PERVERSION/1970

Ο Τζες Φράνκο εκτιμούσε τα έργα του Μαρκήσιου Ντε Σαντ και γύρισε σε σελιλόιντ πολλές εκδοχές των θεμάτων του. Μια από τις πιο γλαφυρές και σκοτεινά σέξι εκδοχές της «Φιλοσοφίας στο Μπουντουάρ», ήταν αυτή με πρωταγωνίστρια την νεαρή σουηδή ενζενί Μαρί Λίλενταλ. Μια ιστορία πνευματικού καλτ, s&m τριγώνου και ερωτικής αποπλάνησης . Απίθανο soundtrack από τον Ιταλό Μπρούνο Νικολάι. Παίζει άνετα στο τοπ-10 των πιο καλλιτεχνικά ερωτικών ταινιών που έχω δει και παραπέρα.

http://www.youtube.com/watch?v=xIc6pxEFHJs

VAMPYROS LESBOS/1971

Άλλο ένα highlight και πιθανότατα η πιο ευρέως γνωστή ταινία του Ισπανού ήταν αυτό το βαμπιρικό ερωτικό έπος – γυρισμένο στην Κωνσταντινούπολη παρακαλώ - που έκανε την τραγική της πρωταγωνίστρια, Μιράντα Σολεδάδ (σκοτώθηκε σε ατύχημα λίγο καιρό μετά), διαχρονικό poster-girl για όλα τα goth πλάσματα εκεί έξω. Γκλάμουρ lesbo-βαμπίρ αποπλανούν και σκοτώνουν όμορφες γυναίκες για να ικανοποιήσουν τη δίψα τους για αίμα. Το psych euro-pop των συνθετών Χάμπλερ & Σουάμπ όλο και κάπου το έχετε ακούσει...

http://www.youtube.com/watch?v=032XmaYcl4s

WOMEN IN CELLBLOCK 9/1978

Στο πέρασμα των 70s ο Τζες Φράνκο γύρισε sexploitation όσο λίγοι και μάλιστα μερικά από τα σκληρά μισογυνικά του είδους, όπως αυτή η ελβετική παραγωγή που διαδραματίζεται στη ζούγκλα. Ένα b-movie με γυναίκες να απαγάγονται από αντάρτες στη ζούγκλα οι οποίοι τις χρησιμοποιούν ως πόρνες τους. Την παράσταση κλέβει η γυναίκα-διεθυντής των φυλακών που αποκεφαλίζει όσες δε συνεργάζονται. Uber sleaze αυτό εδώ!

http://www.youtube.com/watch?v=3w_XE8cHEcw

BLOODY MOON/1981

Στο χώρο πλέον του gory σλάσερ, ο Τζες Φράνκο διέπρεψε ακόμα μια φορά. Η δράση λαμβάνει χώρα στην Κόστα Ντελ Σολ και σε ένα σχολείο γλωσσών για κορασίδες. Όταν ο ψυχοπαθής και παραμορφωμένος Μιγκέλ το σκάει από τη φροντίδα της αδελφής του με την οποία έχει σχέση αιμομικτική, αρχίζει να «καθαρίζει» μία μία τις άτυχες μαθήτριες σε ένα ανώμαλο ψυχωτικό αμόκ. Όχι από τα καλύτερα σλάσερ και σίγουρα επηρεασμένο από τη μόδα της εποχής, οπωσδήποτε όμως αιματηρό και χαβαλεδιάρικο.

http://www.youtube.com/watch?v=FgGfCDepDQE

OASIS OF THE ZOMBIES/1982

Πολλά χρόνια πριν τα ναζί-ζόμπι του Νορβηγού Τόμι Βιρκόλα (Το Χώμα Βάφτηκε Κόκκινο/2009) o Τζες Φράνκο δοκίμασε την τύχη του και στην ένοχη απόλαυση του nazi-zombie-sploitation, σ’ αυτήν την καθόλα trash ταινία που ωστόσο απορροφά με τον υπνωτικό της ρυθμό και τις ακούσια κωμικές σεκάνς. Και εντάξει, ναζί-ζόμπι που βγαίνουν μέσα από την έρημο της Σαχάρα, δε θα δείτε πουθενά αλλού..!

http://www.youtube.com/watch?v=USzOWDS52cs

MACUMBA SEXUAL/1983

Με τη λογοκρισία πολλά χρόνια στο παρελθόν, ο Φράνκο, δε δίστασε να εισάγει και πιο hardcore σκηνές στις ταινίες του στα όρια της πορνογραφίας. Σ’ αυτό το σουρεάλ, συχνά αργό αλλά διαστροφικά διασκεδαστικό φιλμ, η Λίνα Ρομέι τριγυρνά γυμνή και χαϊδεύεται στο μεγαλύτερο μέρος της ταινίας, παραδομένη στις επιθυμίες της αφέντρας Πριγκήπισσας Ομπόνγκο σε ένα εξωτικό θέρετρο όπου έχει πάει για διακοπές με τον συγγραφέα συζυγό της. Εξαιρετικό trash στο οποίο επίσης παίζει η θρυλική μαύρη τρανσέξουαλ Αίτα Ουίλσον που πέρασε κι από την ελληνική βιντεο-τσόντα στο xxx-rated Διακοπές στην Ύδρα/1986 του Στράτου Μαρκίδη (ως Θανάσης Μιχαηλίδης).

http://www.youtube.com/watch?v=Lxau9qtzqe8