Αφιέρωμα: Σκηνοθέτες σε ταινίες άλλων σκηνοθετών

Δημοσίευση: 25 Ιαν. 2023, 14:16
Συντάκτης:

Παρακολουθώντας την ταινία Περιφρόνηση του Jean-Luc Godard στα θερινά σινεμά που κυκλοφόρησε και εξακολουθεί να παίζεται με επιτυχία, έρχεσαι αντιμέτωπος όχι μόνο με μία από τις ωραιότερες ταινίες του πάπα της Nouvelle Vague, ή και εν γένει του γαλλικού σινεμά των 60s, αλλά και με μια εξαιρετική συνθήκη. Ένας σπουδαίος σκηνοθέτης, ο Fritz Lang, υποδύεται τον εαυτό του σε ταινία του Godard. Αυτή η συνύπαρξη των δύο σκηνοθετών είναι κάτι που σίγουρα εξάπτει το ενδιαφέρον των απανταχού σινεφίλ. Και δεν έχει γίνει λίγες φορές.

<a href="/afieromata/afieroma-skinothetes-poy-ekanan-remake-ston-eayto-toys/69666">Αφιέρωμα: Σκηνοθέτες που έκαναν remake στον εαυτό τους</a>ΣΧΕΤΙΚΑΑφιέρωμα: Σκηνοθέτες που έκαναν remake στον εαυτό τους

Με αφορμή την εμφάνιση του Σπάικ Τζόνζι στο Babylon του Ντάμιεν Σαζέλ και του Ντέιβιντ Λιντς στο The Fabelmans του Στίβεν Σπίλμπεργκ, θα θυμηθούμε μερικές εξ αυτών, πάντα αναφερόμενοι σε σκηνοθέτες που είναι κατά βάση σκηνοθέτες και όχι ηθοποιοί, επομένως δεν θα αναφερθούν οι Orson Welles, Woody Allen, Clint Eastwood, Robert Redford και άλλες παρόμοιες περιπτώσεις.

1. Fritz Lang-Jean Luc Godard

Στην ταινία Le Mempris ο Michel Picoli με την σύζυγό του Brigitte Bardot έχουν πάει στην Ιταλία καθώς θα γυριστεί η Οδύσσεια του Ομήρου από τον Lang και ο Picoli έχει αναλάβει την διασκευή του σεναρίου. Είναι εντυπωσιακό να βλέπεις τον ίδιο τον Lang, έναν από τους σπουδαιότερους σκηνοθέτες του γερμανικού εξπρεσιονισμού των 20s και 30s που έπειτα από την άνοδο του Χίτλερ εγκαθίσταται μόνιμα στις ΗΠΑ, μεταπηδώντας στην μετεξέλιξη του εξπρεσιονιστικού κινηματογράφου, στο film noir, να υποδύονται έναν από τους βασικούς ρόλους σε μια ταινία πολύ διαφορετικού ύφους από εκείνες που τον καθιέρωσαν.

2. Victor Sjostrom-Ingmar Bergman

Μια ιστορική στιγμή για τον κινηματογράφο αποτελεί η συνύπαρξη δύο σπουδαίων σουηδών σκηνοθετών στις Άγριες Φράουλες (1957), ένα από τα πρώιμα αριστουργήματα του Bergman. Για τον πρωταγωνιστικό ρόλο είχε σκεφτεί μόνο έναν, τον Sjostrom, που αν δεν τον ξέρετε, είναι ένας από τους σπουδαιότερους σκηνοθέτες του σκανδιναβικού κινηματογράφου, ένα από τα είδωλα του Bergman, που του άσκησε τεράστια επιρροή με ταινίες του όπως το The Phantom Carriage (1921). Υπήρξε ένας από τους σπουδαιότερους σκηνοθέτες του βωβού κινηματογράφου, ενώ ο Bergman εξακολουθεί να θεωρείται ένας από τους καλύτερους σκηνοθέτες όλων των εποχών.

3. John Huston-Otto Preminger

O Huston είναι αναμφίβολα ένα από τα πολύ σημαντικά κεφάλαια αυτού που ονομάζουμε κλασικό Χόλιγουντ. Πατέρας της ηθοποιού Anjelica Huston, ο John έχει υπογράψει μερικά σπουδαία γουέστερν και όχι μόνο. Έχει καταπιαστεί με film noir, με δράμα, με περιπέτειες. Η πρώτη εμφάνιση ως ηθοποιού σε ταινία άλλου σκηνοθέτη έγινε το 1963 στο The Cardinal του Preminger. Για την ερμηνεία του μάλιστα προτάθηκε για Όσκαρ Β΄Ανδρικού Ρόλου.

4. John Huston-Roman Polanski

Έπειτα από την προηγούμενη εμπειρία του, έπαιξε ξανά σε ταινία το 1974 στην θρυλική Chinatown του Roman Polanski. Στην ταινία βέβαια πρωταγωνιστούσε ο γαμπρός του, ο Jack Nicholson, σύντροφος της Anjelica Huston εκείνη την περίοδο. Μια ταινία που έμεινε κοντά στο στιλ του Huston, διαφοροποιούμενη ταυτόχρονα καθώς ακολουθούσε τα βήματα του νέου αμερικάνικου σινεμά των 70s. Μετά από αυτήν την ταινία, έπαιξε και σε μία του Orson Welles, το The Other Side of the Wind, που μέχρι πρόσφατα ήταν ανολοκλήρωτη. Αποκαταστάθηκε από το Netflix που την πρόβαλε, αν και πάλι είναι μια ημιτελής ταινία που συχνά δεν βγάζει νόημα.

5. John Cassavetes-Roman Polanski

Σε ταινία του Polanski έχουμε δει έναν ακόμα σπουδαίο σκηνοθέτη, τον πατέρα του αμερικανικού ανεξάρτητου σινεμά, τον John Cassavetes. Ο Cassavetes είχε ξεκινήσει την καριέρα του ως ηθοποιός, αλλά έμεινε γνωστός ως σκηνοθέτης. Στο Rosemary's Baby (1968), μια κλασική ταινία του είδους, ο ελληνικής καταγωγής σκηνοθέτης διατηρούσε έναν από τους πρωταγωνιστικούς ρόλους, πλάι στην Mia Farrow.

6. Roman Polanski-Giuseppe Tornatore

Με την σειρά του ο Roman Polanski έχει εμφανιστεί σε μικρούς ρόλους τόσο δικών του ταινιών, όσο και άλλων Πολωνών στην αρχή της καριέρας του, όπως του Andrzej Wajda. Σε πρωταγωνιστικό ρόλο όμως τον έχουμε δει το 1994 στο Una Pura Formalita του Giuseppe Tornatore, πλάι στον Gerard Depardieu. Μια ταινία δωματίου, στην οποία παίζουν σχεδόν μόνο οι δυο τους, ένα θρίλερ που εντυπωσιάζει και εκπλήσσει με το τέλος του, μια από τις σπουδαιότερες στιγμές στην φιλμογραφία του Tornatore.

7. Francois Truffaut-Steven Spielberg

Μερικές συνεργασίες σίγουρα εκπλήσσουν, καθώς ποιος θα περίμενε να δει τον Truffaut, έναν από τους πρωτεργάτες της Nouvelle Vague σε ταινία του Spielberg και μάλιστα στο Στενές Επαφές Τρίτου Τύπου (1977). Και όμως ο γάλλος σκηνοθέτης κρατά έναν από τους βασικούς ρόλους, αυτόν του γάλλου επιστήμονα που αναζητά τα UFO στις ΗΠΑ. Ένας ρόλος για τον οποίον συζήτησαν οι γάλλοι ηθοποιοί Gerard Depardieu, Philippe Noiret, Jean-Louis Trintignant αλλά και ο Ιταλός Lino Ventura. Τελικά επελέγη ο γάλλος σκηνοθέτης στον μόνο ρόλο που υποδύθηκε σε ταινία άλλου σκηνοθέτη. Μάλιστα κατά την διάρκεια των γυρισμάτων έγραφε το σενάριο για την δική του ταινία The Man Who Loved Women (1977), ενώ ξεκίνησε να γράφει και ένα μυθιστόρημα με τίτλο The Acror, το οποίο εν τέλει εγκατέλειψε.

8. Martin Scorsese-Akira Kurosawa

Μια εξίσου απρόσμενη συνεργασία, αυτή του αμερικανού σκηνοθέτη Scorsese με τον Ιάπωνα Kurosawa. Στην ταινία Dreams του δεύτερου, το 1990, ο Scorsese όχι απλώς έπαιξε αλλά υποδύθηκε τον ολλανδό ζωγράφο του 19ου αιώνα, Vincent van Gogh. Η ταινία αποτελούταν από οκτώ βινιέτες, στην μία εκ των οποίων, με τον τίτλο Crows, πρωταγωνιστούσε ο αμερικανός δημιουργός. Όλες οι βινιέτες θα λέγαμε ότι διακατέχονταν από ένα πνεύμα μαγικού ρεαλισμού, καθώς στην βινιέτα με τον Van Gogh, ένας σπουδαστής τέχνης μπαίνει στον κόσμο του Van Gogh και συνομιλεί μαζί του.

9. Martin Scorsese-Robert Redford

Όταν ακούς αυτά τα δύο ονόματα ίσως η πρώτη σκέψη πάει στο ότι ο Redford παίζει σε ταινία του Scorsese και όμως συμβαίνει το αντίθετο μιας και πέραν από ηθοποιός ο Redford είναι και βραβευμένος με Όσκαρ σκηνοθέτης. Το 1994 σκηνοθετεί το Quiz Show σε σενάριο Paul Attanasio και με πρωταγωνιστές τους John Torturro, Ralph Fiennes, Rob Morrow, Hanz Azaria αλλά και τον Martin Scorsese. Η ταινία μιλάει για ένα τηλεπαιχνίδι γνώσεων του NBC, το 1958 και ο Martin υποδύεται τον παραγωγό ενός στημένου παιχνιδιού.

10. Werner Herzog-Christopher McQuarrie

Αυτή δεν είναι η μόνη συνεργασία που έχει κάνει ως ηθοποιός, αφού έχει εμφανιστεί και άλλες φορές, συνήθως σε μικρούς ρόλους. Είναι ίσως η πιο εντυπωσιακή, μαζί με τον ρόλο που έκανε στην σειρά της Disney από τον κόσμο του Star Wars, The Mandalorian. Στο Jack Reacher (2012) του McQuarrie με τον Tom Cruise, ίσως ξαφνιάζει να βλέπεις τον Herzog, έναν από τους τρεις θεμελιωτές του νέου γερμανικού σινεμά των 70s-80s, μαζί με τον Wenders και τον Fassbinder.

11. Sydney Pollack-Stanley Kubrick

Και σε αυτή την περίπτωση δεν είναι η πρώτη φορά που εμφανίζεται σε ταινία ή σειρά άλλου σκηνοθέτη, αλλά είναι μια φοβερή συνεργασία, καθώς ο Pollack, σκηνοθέτης του Out of Africa, που του έδωσε το Όσκαρ, του Tootsie, εμφανίζεται ως ηθοποιός στο κύκνειο άσμα του σπουδαιότερου αμερικανού σκηνοθέτη όλων των εποχών, του Staney Kubrick. Για την ταινία του, Eyes Wide Shut (1999) τα έχουμε συζητήσει σε προηγούμενη ανάρτηση.

12. Spike Jonze-David O. Russell

Δύο ταλαντούχοι και πολύ διαφορετικοί σκηνοθέτες του νεότερου αμερικανικού κινηματογράφου, ο Jonze (Being Jonh Malkovich, Adaptation, Her) συναντά τον Russell (The Fighter, Οδηγός Αισιοδοξίας, Joy) στην ταινία Three Kings (1999). Πρωταγωνιστούν τέσσερις άνδρες, ο George Clooney, o Ice Kube, o Mark Walhberg και ο Spike Jonze ως τέσσερις αμερικανοί στρατιώτες που κυνηγούν χρυσό το 1991 κατά την διάρκεια των συρράξεων στο Ιράκ εναντίον του Σαντάμ Χουσείν. Ο Jonze δεν είχε ξαναπαίξει μέχρι τότε, παρόλα αυτά ο Russell ήθελε εκείνον για τον ρόλο και κατάφερε να πείσει τους παραγωγούς να τον προσλάβουν.

13. Sofia Coppola-Francis Ford Coppola

Ίσως η πιο προφανής συνεργασία, όταν η σκηνοθέτρια Sofia Coppola, χρόνια πριν αφοσιωθεί στην σκηνοθεσία, έπαιξε σε ταινίες του πατέρα της, Francis Ford Coppola, όπως στον Νονό (και στα τρία, αν και μόνο στον τρίτο είχε μεγάλο ρόλο), καθώς επίσης και στα Outsiders, Rumble Fish, The Cotton Club, Peggy Sue Got Married. Εκτός του πατέρα της, την έχουμε δει και σε ένα Star Wars του George Lucas, συγκεκριμένα στο Episode I: The Phantom Menace (1999).

14. Quentin Tarantino-Robert Rodriguez

Τον Tarantino τον έχουμε δει αρκετές φορές σε δικές του ταινίες, έχει όμως εμφανιστεί και σε ταινίες του φίλου του, του τεξανού Robert Rodriguez. Τον έχουμε δει στο Desperado (1995) με τον Antonio Banderas, στο From Dusk till Dawn σε σκηνοθεσία Rodriguez και σενάριο δικό του αλλά και σε cameo στο Planet Terror (2007) αλλά και σε cameo ενός άλλου σινεφίλ σκηνοθέτη, του Peter Bogdanovich, στο She's Funny That Way (2014). Μικρό ρόλο έχει κρατήσει και σε ένα western του ιάπωνα σκηνοθέτη Takashi Miike, στο Sukiyaki Western Django (2007), που είχε βασιστεί στο Django του Sergio Corbucci (1966), από το οποίο επηρεάστηκε και ο ίδιος για τον δικό του Django το 2012.

15. Eli Roth-Quentin Tarantino

Ο Eli Roth για όσους δεν τον ξέρετε είναι ένας αμερικανός σκηνοθέτης κυρίως ταινιών τρόμου τα προηγούμενα χρόνια, όπως τα Cabin Fever (2002), Hostel (2005), The Green Inferno (2013) και Knock Knock (2015), ενώ τελευταία έχει ελαφρύνει με το The House with a Clock in its Walls, μια κωμωδία φαντασίας με τους Jack Black και Cate Blanchett και το επερχόμενο Borderlands, βασισμένο σε γνωστό videogame όπου θα ξανασυνεργαστεί με Black και Blanchett αλλά και με τους Kevin Hart και Jamie Lee Curtis. Είναι όμως και ηθοποιός και έτσι πέρα από κάποια cameo σε ταινίες του, τον είδαμε στους Άδωξους Μπάσταρδους του Tarantino, το ρεβιζιονιστικό πολεμικό δράμα για τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο με τους Brad Pitt, Christoph Waltz, Michael Fassbender και Diane Kruger.

16. Jerzy Skolimowski-David Cronenberg

Ο καναδός μετρ του σωματικού τρόμου σκηνοθετεί το 2007 το γκανγκστερικό Eastern Promises με τους Naomi Watts, Viggo Mortensen, Vincent Cassel σε σενάριο του Steven Knight. Οι Επικίνδυνες Υποσχέσεις έχουν ως πρωταγωνίστρια την Άνα, μια μαία σε ένα νοσοκομείο στην Αγγλία, που αποφασίζει να μάθει τι πραγματικά συνέβη σε μια Ρωσίδα που πέθανε κατά την διάρκεια της γέννας. Το ημερολόγιο της θα την οδηγήσει στην καρδιά της ρωσικής μαφίας και σε δαιδαλώδη μπλεξίματα. Αυτό που δεν είπαμε είναι ότι έναν πρώην πράκτορα της KGB, τον Stepan, υποδύεται ο σπουδαίος πολωνός σκηνοθέτης Jerzy Skolimowski. Ο βραβευμένος με Χρυσή Άρκτο και τιμητικό Χρυσό Λέοντα σκηνοθέτης έχει εμφανιστεί και άλλες φορές ως ηθοποιός, μέχρι και στους Avengers (2012) του Joss Whedon ως ο Georgi Luchkov.

17. Jerzy Skolimowski-Tim Burton

Ο πολωνός σκηνοθέτης έχει παίξει και σε ταινία του Tim Burton, συγκεκριμένα στο Mars Attacks! (1996), μια κωμωδία επιστημονικής φαντασίας σχετικά με την εισβολή αρειανών στην Γη. Ένα εντυπωσιακό καστ που περιλάμβανε τους Jack Nicholson ως πρόεδρο των ΗΠΑ, Glenn Close, Annette Bening, Danny DeVito, Martin Short, Pierce Brosnan, Sarah Jessica Parker, Natalie Portman, Christina Applegate και ο Skolimowski που υποδύεται τον Dr. Zeigler.

18. Cecil B. DeMille, Erich von Stroheim και Buster Keaton-Billy Wilder

Το Sunset Boulevard (1950) του Wilder είναι ένα all time classic πλέον στο είδος του φιλμ νουάρ ή της μαύρης κωμωδίας, μιλώντας για τον ίδιο τον χώρο του κινηματογράφου. Σε αυτή πρωταγωνιστεί η Gloria Swanson ως Norma Desmond ενώ βασικό ρόλο είχε και ο σκηνοθέτης Erich von Stroheim, γνωστός για ταινίες της βωβής περιόδου. Σε guest εμφάνιση βλέπουμε τον θρυλικό Cecil B. DeMille, γνωστό για τις βιβλικές υπερπαραγωγές του να υποδύεται τον εαυτό του και να συναντιέται με την Norma, ενώ σε cameo εμφάνιση ο Buster Keaton, ο σούπερ σταρ ηθοποιός και σκηνοθέτης του βωβού σινεμά υποδύεται τον εαυτό του καθώς παίζει μπριτζ.

19. David Lynch-Steven Spielberg

Στο The Fabelmans (2022) ο Steven Spielberg αποφασίζει να αυτοβιογραφηθεί, αφηγούμενος ιστορίες από τα παιδικά και εφηβικά του χρόνια, στην μνήμη των γονιών του, Arnold Spielberg και Leah Adler. Ο Sammy Fabelman βλέπει για πρώτη φορά μια ταινία του Cecil B. DeMille στην κινηματογραφική αίθουσα και μετά τον αρχικό τρόμο που του προκαλεί, αποφασίζει να ασχοληθεί με αυτή την τέχνη, αναπαράγοντας το δέος που του είχε προκαλέσει. Πηγαίνει τελικά να σπουδάσει αλλά ταυτόχρονα αναζητά διέξοδο επαγγελματική στο σινεμά. Ενώ είναι πλέον στο Λος Άντζελες, του έρχεται ένα γράμμα από το CBS να δουλέψει στην σειρά Hogan's Heroes. Κάποια μέρα όμως, του λέει ένας παραγωγός να πάει να γνωρίσει τον σπουδαιότερο σκηνοθέτη. Πηγαίνει στο γραφείο του και βλέπει τον βραβευμένο με τέσσερα Όσκαρ σκηνοθεσίας, John Ford. Τον οποίο John Ford υποδύεται ένας άλλος κορυφαίος σκηνοθέτης, ο David Lynch!!!

20. Spike Jonze-Damien Chazelle

Ο Jonze ξανά στην λίστα μας μιας και το 2022 εμφανίστηκε στην νέα ταινία του βραβευμένου με Όσκαρ σκηνοθεσίας, Damien Chazelle, στο αμφιλεγόμενο (και προσωπικά αγαπημένο) Babylon. Η Βαβυλώνα του Χόλιγουντ, όπως λεγόταν και το κουτσομπολίστικο βιβλίο του βιτριολικού και ολίγον τι μυθοπλάστη Kenneth Anger, από το οποίο πιθανόν επηρεάστηκε, μας κάνει μια αναδρομή στην εποχή του τέλους του βωβού και άνθισης του ομιλούντα κινηματογράφου. Περίεργη εποχή με πολλά ναρκωτικά, όργια, υπερβολές, θανάτους και καριέρες να καταστρέφονται. Στα πλαίσια αυτά και ενώ οργιάζουν ο Brad Pitt και η Margot Robbie, υποδυόμενοι ηθοποιούς της εποχής, εμφανίζεται ο Spike Jonze ως γερμανός σκηνοθέτης, ο Otto Von Strassberger, μιας και εκείνη την εποχή στο Χόλιγουντ υπήρχαν γερμανοί και αυστριακοί σκηνοθέτες.

Περισσότερα σινεφιλικά αφιερώματα μπορείτε να αναζητήσετε σε αυτό το πολύ ενδιαφέρον blog.

ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΝΕΑ

BOX OFFICE

Ταινία
4ημέρο
Tanweer
43250
Film Group
13175
Tanweer
12142
Tanweer
4254
Tanweer
2372
Baghead, από την Spentzos Baghead, από την Spentzos