Πράσινα σύνορα

Σύνοψη: Σε μια δασώδη έκταση στα σύνορα Λευκορωσίας και Πολωνίας, το αποκαλούμενο “πράσινο σύνορο”, μια οικογένεια προσφύγων από τη Συρία βρίσκεται ακινητοποιημένη, λόγω των μεταναστευτικών πολιτικών των δύο χωρών.

Γνώμη: Στα 75 χρόνια της, και 33 χρόνια μετά το αριστουργηματικό “Europa Europa”, η Πολωνή σκηνοθέτης Ανιέσκα Χόλαντ συνεχίζει ακούραστη να ανατέμνει τις παθογένειες της Γηραιάς Ηπείρου, με βασικό της όπλο της ενσυναίσθητη ματιά της και τη βαθιά αγάπη της για τους αδικημένους.

Στο “Green Border”, την τελευταία ταινία της που απέσπασε το Ειδικό Βραβείο της Επιτροπής στο Φεστιβάλ Βενετίας, στρέφει τον φακό της σε ένα από τα πλέον επίκαιρα ζητήματα της Ευρώπης, αυτό των προσφυγικών ροών, μέσα από την ιστορία μας οικογένειας Σύριων προσφύγων, οι οποίοι στην αναζήτηση του ευρωπαϊκού ονείρου βρίσκονται τελικά παγιδευμένοι σε έναν ζωντανό εφιάλτη.

Οι πρόσφυγες που ζουν στο “πράσινο σύνορο” μεταξύ της Λευκορωσίας και της Πολωνίας είναι τα θύματα ενός απάνθρωπου πολιτικού παιχνιδιού που παίζεται ανάμεσα στις ηγεσίες των δύο χωρών και εμπλέκει γραφειοκράτες, συνοριοφύλακες, ακτιβιστές και απλούς πολίτες.

Η επιλογή της Χόλαντ να φωτογραφίσει σε ασπρόμαυρο τις σκηνές από τον βίο (αν μπορεί βέβαια μια τέτοιους είδους ύπαρξη να χαρακτηριστεί “ζωή) των ηρώων της αντανακλά την κάθοδό τους σε μια κόλαση, όπου τα πάντα έχουν στερηθεί το χρώμα τους, όπως έχουν στερηθεί κι οι ίδιοι την ανθρωπιά τους.

Η επείγουσα ανάγκη της, όμως, να αφυπνίσει τον θεατή την οδηγεί σε μια έντονα καταγγελτική διάθεση που πνίγει οποιαδήποτε άλλη πρόθεσή της ή πιθανότητα να πρωτοτυπήσει, τόσο σεναριακά όσο και αφηγηματικά.

Και το πρόβλημα έγκειται κυρίως στους σχηματικούς χαρακτήρες της, που μοιάζουν πλασμένοι με βάση συγκεκριμένα στερεότυπα, ασχέτως της πλευράς στην οποία ανήκουν.

Έτσι, ενώ καταφέρνει να μεταφέρει με ωμά ρεαλιστικό τρόπο τη φρίκη της καθημερινότητας σε μια ανοιχτή φυλακή, δεν κατορθώνει να ξεφύγει από μια πεπατημένη προσέγγιση σε ένα πολυσύνθετο ζήτημα όπου, σε αντίθεση με την ταινία της, δεν είναι όλα άσπρο-μαύρο.