Πουλιά στον αέρα

Στην αιώνια ρομαντική Πόλη του Φωτός, ο κατεργάρης κύριος Ποντινιάκ ερωτεύεται μια όμορφη νεαρή γυναίκα. Αυτό που δεν είχε προβλέψει είναι το ότι η γυναίκα αυτή δεν είναι άλλη από τη Βικτουάρ, δηλαδή η σύζυγος του στενού του φίλου, Βατλέν. Και ακόμη κι αν ο Βατλέν το πάρει καλά, η ίδια η Βικτουάρ αποδεικνύεται δύσκολη περίπτωση.

Ο σκηνοθέτης Ζαλίλ Λεσπέρ μιλά για την ταινία

Είναι κάπως εντυπωσιακό ότι ως σκηνοθέτης κάθε φορά αλλάζετε είδος και κινηματογραφική φόρμα. Καμία ταινία σας δε μοιάζει με την προηγούμενη και το ίδιο ισχύει και με το «Πουλιά στον Αέρα»...

Πράγματι, αυτό είναι αλήθεια. Δεν προσπαθώ να το υπεραναλύω, αλλά αυτό ίσως έχει να κάνει με το ότι, όντας και ηθοποιός, είμαι συνηθισμένος να περνώ από το ένα σύμπαν στο άλλο. Στην περίπτωση του «Πουλιά στον Αέρα», ήταν ο Φεϊντό, ένας συγγραφέας που αγαπώ πολύ. Στα έργα του, ο σουρεαλισμός είναι πάντα παρών και ήθελα καιρό να μεταφέρω μια ιστορία του στη μεγάλη οθόνη. Με ενδιαφέρει πολύ ο τρόπος με τον οποίο έγραφε, με ασέβεια, σχεδόν αμοραλισμό. Ο Φεϊντό μπόρεσε να δημιουργήσει έναν ιδιοφυή μηχανισμό, μέσα στον οποίο οι χαρακτήρες του, συχνά αρκετά εγωιστές, βρίσκονται παγιδευμένοι: μοιάζουν με ξεχαρβαλωμένες μαριονέτες, που εξαρτώνται από μια εξωπραγματική ιστορία που φαίνεται να τις προσπερνά… Στο τέλος του 19ου αιώνα και τις αρχές του 20ου, αυτό ήταν αρκετά προχωρημένο.

Η ταινία έχει ένα στιλ που είναι και διαχρονικό όσον αφορά την ίδια την ιστορία, αλλά και πολύ συγκεκριμένο χρονικά όσον αφορά το στιλ της δεκαετίας του ‘60…

Ήταν μια ενσυνείδητη αισθητική επιλογή που ξεκινά από το γεγονός ότι η εποχή του Φεϊντό και οι αρχές της δεκαετίας του ‘60 -τουλάχιστον πριν τον Μάη του ‘68- εξακολουθούν να χαρακτηρίζονται από παρόμοιους κοινωνικούς και ηθικούς κώδικες. Η μπουρζουαζία λειτουργεί με στενούς κανόνες, βασισμένους σε συγκεκριμένο σαβουάρ-βιβρ. Αλλά στα παρασκήνια, όλα είναι έτοιμα να εκραγούν…

Οι συχνές θεματικές του Φεϊντό (ποιος απατάει, ποιος εξαπατάται, ποιος εξαπατήθηκε) είναι καθολικές και διαχρονικές.

Ακριβώς - και μάλιστα πολύ γαλλικές! Το «Πουλιά στον Αέρα» είναι ίσως η πιο  διαχρονική του ιστορία, γιατί δεν υπάρχει τίποτα πιο εύστοχο από την κωμωδία σχετικά με το πόσο πιστοί είναι οι άνθρωποι στις μεταξύ τους σχέσεις. Αυτό δεν εμποδίζει το κείμενο να είναι πολύ περίπλοκο για τους ηθοποιούς, επειδή οι μηχανισμοί του είναι ασταμάτητοι.

Ο πρωταγωνιστής Ντάνι Μπουν μιλά για την ταινία

Γνωρίζατε το έργο του Φεϊντό πριν πείτε το ναι στο «Πουλιά στον Αέρα»;

Ήξερα το συγκεκριμένο θεατρικό, ναι, και το θεωρούσα ένα από τα πιο μοντέρνα από όλα όσα έγραψε ο Φεϊντό. Αυτή η ιστορία που φαντάστηκε στα τέλη του 19ου αιώνα αποτυπώνει τις σχέσεις ανδρών-γυναικών με έναν πολύ σύγχρονο τρόπο… Είναι θέμα εξουσίας: εξουσία των ανδρών πάνω στις γυναίκες, των γυναικών πάνω στους άνδρες, της ανοησίας των ανδρών και εκείνης των γυναικών, που συχνά προκύπτει από εκείνη των ανδρών! Το «Πουλιά στον Αέρα» τα αντιμετωπίζει όλα αυτά με μια γερή δόση ασέβειας, σατιρίζοντας τα παιχνίδια της αγάπης και της αποπλάνησης...

Πώς θα περιγράφατε τον χαρακτήρα που υποδύεστε;

Ο Βατλέν κατά κάποιο τρόπο είναι ο επαρχιώτης που “πέτυχε”, ένας συμβολαιογράφος που έχει ένα κύρος κοινωνικά, αλλά όχι και το αντίστοιχο επίπεδο διανοητικά. Γελούσαμε στα γυρίσματα γιατί κάθε φορά που αρχίζαμε μια σκηνή, ο Ζαλίλ με πλησίαζε και μου έλεγε, «αφαίρεσε δέκα πόντους από το IQ του και ξαναπές το!».

Αυτό πρέπει να απελευθέρωσε και το σωματικό κομμάτι της κωμωδίας, που φλερτάρει με το μπουρλέσκ που τόσο αγαπάτε.

Ναι, αλλά ήδη το έργο, όπως συχνά συμβαίνει με τον Φεϊντό, είναι αρκετά ‘μπουρλέσκ’. Έχει έναν πολύ συγκεκριμένο ρυθμό και πρέπει να δουλευτεί έτσι για να λειτουργήσει. Λένε ότι στο θέατρο αυτό το είδος κειμένου παίζεται “χωρίς σκέψη”, κάτι που με βοήθησε να αναδείξω τη βλακεία του χαρακτήρα μου! Βρήκα πράγματι την ευκαιρία να φέρω στοιχεία σωματικής κωμωδίας, κάτι από σλάπστικ, μια σωματική υπερβολή - όχι μόνο είναι κάτι που λατρεύω, αλλά είναι επίσης κάτι που τείνει να χαθεί στο σημερινό σινεμά...