Πέρα από τον τοίχο

Σύνοψη: Ο Αλί, ένας τυφλός, επιχειρεί να αυτοκτονήσει όταν τον διακόπτει ο θυρωρός του κτιρίου του. Πληροφορείται ότι η αστυνομία αναζητά μια γυναίκα που έχει δραπετεύσει και έχει κρυφτεί κάπου στο κτίριο.

Ο Αλί ανακαλύπτει ότι η δραπέτης, η Λέιλα, βρίσκεται μέσα στο διαμέρισμά του. Αφού συμμετείχε σε μια διαμαρτυρία εργαζομένων που οδήγησε στο χάος, χάθηκε ο τετράχρονος γιος της όταν την μετέφεραν σε ένα αστυνομικό βαν. Σταδιακά, ο Αλί δένεται συναισθηματικά μαζί της.

Άποψη: Το ιρανικό σινεμά είναι ένα από τα σπουδαιότερα στον κόσμο και πλούσια παράδοση και παραγωγή, παρόλες τις γνωστές αντίξοες συνθήκες που βιώνουν οι δημιουργοί στην χώρα τους.

Το Πέρα από τον Τοίχο του Vahid Jalilvand (No Date No Signature) είναι μια τέτοια περίπτωση, ενός αξιόλογου καλλιτεχνικού επιτεύγματος που ωστόσο δεν πήρε άδεια από το Ιράν να διαγωνιστεί στο περσινό Φεστιβάλ Βενετίας, κάτι που τελικά έκανε και έτσι δεν προβλήθηκε η ταινία στην χώρα.

Άλλωστε, μέσα από την ιστορία της, ο σκηνοθέτης επιχειρεί μια αλληγορία για την σύγχρονη ιρανική πραγματικότητα εγκλεισμού και απαγόρευσης. Από την πρώτη σκηνή έως την τελευταία, ο Αλί βιώνει διαφόρων ειδών ασφυξίες και ανευλευθερίες. Στην πρώτη σεκάνς, ο ήρωας επιχειρεί να αυτοκτονήσει με μια σακούλα στο κεφάλι του, ενώ σιγά σιγά συνειδητοποιούμε την σχεδόν ολοκληρωτική τυφλότητά του και τον περιορισμένο χώρο στον οποίο ζει και υπάρχει. Μια φυλακή από την οποία ήρωας και κοινό δύσκολα μπορεί να ξεφύγουν. Ένα κλίμα ασφυξίας δημιουργείται στον θεατή, πολύ επιτυχημένα, μέσα από ένα καλοκουρδισμένο μοντάζ χρονικής εναλλαγής, από στο σήμερα στα όσα έχουν προηγηθεί με flashbacks, περιπλέκοντας παρόν-παρελθόν, πραγματικότητα-φαντασία.

Βυθισμένο στις σιωπές και στα σκοτάδια, το Πέρα από τον Τοίχο, είναι μια ειλικρινής και ρεαλιστική καταγραφή των όσων βιώνει τόσο ένας τυφλός στην καθημερινότητά του, όσο και μια κυνηγημένη από το ιρανικό καθεστώς.

Ο σκηνοθέτης παίζει με τους χαρακτήρες του και το κοινό. Εμείς βλέπουμε την Λέιλα που κρύβεται μέσα στο σπίτι ενώ εκείνος προσπαθεί να την ανακαλύψει, χτίζοντας μια αγωνία στο πώς θα εξελιχθούν τα πράγματα. Ο ρόλος της είναι καταλυτικός, μιας και είναι αυτός που θα οδηγήσει την πλοκή πέρα από τον τοίχο, κατά αρχάς με τα flashbacks από την διαμαρτυρία στην οποία βρέθηκε, κατά δεύτερον με τις προσπάθειες των αρχών να την ανακαλύψουν, που θα βάλουν σε μπελάδες τον Αλί. Ο κλοιός όλο και στενεύει γύρω από τους δύο ήρωες που μοιάζουν κλεισμένοι και εξοστρακισμένοι από το επίσημο κράτος. Το ιρανικό κράτος είναι αυτό που τους έχει οδηγήσει σε αυτή την ψυχολογική-συν τοις άλλοις-καταπίεση.

Μπορεί εν τέλει να παίρνει τον εύκολο δρόμο η ιστορία και να χάνει την αρχική ορμητικότητά της, αλλά και πάλι δεν παύει να είναι ένα δυνατό σχόλιο πάνω στην ανθρώπινη αλληλεγγύη σε ένα κράτος που μοιάζει περισσότερο απειλητικό από τον εισβολέα του σπιτιού σου.