Δεν υπάρχει κακό

Σύνοψη: Το σπονδυλωτό φιλμ αφηγείται τέσσερις διαφορετικές ιστορίες στο σύγχρονο Ιράν, οι οποίες περιστρέφονται γύρω από τη θανατική ποινή και τους ανθρώπους οι οποίοι αναλαμβάνουν, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, να την εκτελέσουν.

Άποψη: Ο Μοχάμαντ Ρασούλοφ είναι ο τρίτος Ιρανός σκηνοθέτης που κερδίζει την Χρυσή Άρκτο στο Φεστιβάλ του Βερολίνου, έπειτα από τους Ασγκάρ Φαρχαντί και Τζαφάρ Παναχί, με το σινεμά του να έχει κάποιες εκλεκτικές συγγένειες με εκείνο των συμπατριωτών του.

Ο Ρασούλοφ απέσπασε το βραβείο στην περσινή Μπερλινάλε, μόλις είχε ξεσπάσει η πανδημία αλλά εκείνος δεν είχε μπορέσει να παραβρεθεί όχι λόγω των υγειονομικών συνθηκών που ακόμα δεν ήταν τόσο τεταμένες στην Ευρώπη, αλλά λόγω της απαγόρευσης εξόδου από την χώρα, το Ιράν, εξαιτίας κάποιων προηγούμενων ταινιών.

Άραγε δεν υπάρχει κακό, όπως μας λέει ο τίτλος; Τέσσερις αυτοτελείς ιστορίες με κοινό ιστό και συγκεκριμένο στόχο, να μιλήσει για την θανατική ποινή στην χώρα του, μια ποινή με την οποία εκτελούνται εκατοντάδες άνθρωποι κάθε χρόνο. Η μέρα ενός μεσήλικα άντρα που προσπαθεί να βρει δουλειά, η νύχτα ενός στρατιώτη, η άδεια ενός άλλου στρατιώτη για να δει την αρραβωνιαστικιά του την ημέρα των γενεθλίων της, η εβδομάδα ενός γιατρού όταν τον επισκέπτεται η ανιψιά του από τη Γερμανία. Σε όλες τις ιστορίες πρωταγωνιστεί ένας άντρας, ένας άντρας φαινομενικά σαν όλους τους άλλους, που όμως έρχεται αντιμέτωπος με τις αξίες και τα ήθη της χώρας του.

Πόσο στενά είναι, πόσο περιοριστικά και τι κάνει κάποιος για αυτά.

Ένα σινεμά σύγχρονο, επίκαιρο, ξεκάθαρα πολιτικό, μα καθόλου προπαγανδιστικό (κάτι για το οποίο έχει κατηγορηθεί από τη κυβέρνηση του Ιράν), ένα σινεμά απόλυτα ανθρώπινο και ανθρωπογενές. Μπορεί κάποιες ιστορίες να ενδιαφέρουν περισσότερο από άλλες, μπορεί κάποιες σκηνές να είναι πιο δυνατές από άλλες, όπως η τρομερή σκηνή στο αυτοκίνητο με το Bella Ciao, όμως ως σύνολο εκφράζει μια ενότητα και δείχνει πιστά την κοινωνία της χώρας του.

Ένα σινεμά που μοιάζει ντοκιμαντερίστικο χωρίς να είναι, κάτι που δείχνει την συνάφειά του με το σινεμά του Παναχί και ταυτοχρόνως ένα σινεμά που εστιάζει στις σχέσεις των ηρώων και στην σχέση τους με το κοινωνικό σύνολο φέρνοντάς τον εγγύτερα με το σινεμά του Φαραντί.

Τελικά το κακό υπάρχει; Και αν ναι, πού; Με ερωτήματα μας αφήνει ο σκηνοθέτης, ενώπιον των ηρώων και ενώπιον του εαυτού μας.

Μια κοφτερή, διεισδυτική σκηνοθετική ματιά και μια δίκαιη Χρυσή Άρκτος για ένα πολιτικό σινεμά που δεν γίνεται ποτέ μελό και διδακτικό, με ήρωες που παίζουν απολύτως φυσικά και ιστορίες που είναι πράγματι βγαλμένες από μια ζωή που η ενοχή και το κακό είναι πιο πολυσύνθετα από όσο νομίζουμε.