Bergman island

Σύνοψη: Ένα ζευγάρι Αμερικανών σκηνοθετών ταξιδεύουν στο νησάκι Φόρε της Σουηδίας, εκεί όπου ο Ίνγκμαρ Μπέργκμαν έζησε για χρόνια και γύρισε τις περισσότερες ταινίες του. Οι δυο τους σκοπεύουν να περάσουν στο νησί το καλοκαίρι και να δουλέψουν τα σενάρια των επόμενων ταινιών τους, αναζητώντας την έμπνευση στο άγριο και υποβλητικό τοπίο του Φόρε.

Όμως στην πορεία το νησί μοιάζει να λειτουργεί καταλυτικά και στους δυο τους.

Άποψη: Ο Ίνγκμαρ Μπέργκμαν είναι αναμφίβολα ένας από τους σπουδαιότερους σκηνοθέτες όλων των εποχών, με ανεξίτηλο το αποτύπωμά του σε οποιαδήποτε κινηματογράφηση ανθρώπινης εμπειρίας και για αυτό είχε δίκιο ο Κισλόφσκι όταν έλεγε ότι ο Μπέργκμαν είναι ο μόνος σκηνοθέτης που έχει πει τόσα για την ανθρώπινη φύση όσα ο Ντοστογιέφσκι και ο Καμύ.

Η Μία Χάνσεν-Λοβ (Το Μέλλον) αποφάσισε -θαρραλέα αν μη τι άλλο- να αναμετρηθεί με έναν γίγαντα της έβδομης τέχνης παίζοντας μπάλα στο δικό του γήπεδο, στο νησί Φόρε (και όχι Φάρο όπως πολλοί το αποκαλούν) στο οποίο γύρισε πολλά από τα αριστουργήματά του. Η Γαλλίδα σκηνοθέτρια, μια από τις πιο ενδιαφέρουσες νέες φωνές του ευρωπαϊκού σινεμά παγιδεύεται μέσα στο τεράστιο πνεύμα του σκηνοθέτη, εγκλωβίζεται και έτσι ξεμένει από ιδέες αναπλάθοντας συνεχώς τα όσα έχουν ήδη ειπωθεί και επαναδιατυπώνοντας πιο επιφανειακά όσα έχουν αναλυθεί με ψυχαναλυτική εμβρίθεια από εκείνον.

Ένα ζευγάρι σκηνοθετών-σεναριογράφων αποφασίζει να ταξιδέψει στον λατρευτικό κινηματογραφικό τόπο του Φόρε για να ζήσει από κοντά αυτή την εμπειρία και να αντλήσουν έμπνευση για τα επόμενα σχέδια τους. Αυτό το τμήμα της ιστορίας είναι το μόνο που λειτουργεί, μιας και όπως ο Μπέργκμαν, έτσι και εκείνη μετουσιώνει το προσωπικό βίωμα σε κινηματογραφική αφήγηση. Θυμίζουμε ότι είχε σχέση για χρόνια και ένα παιδί με τον επίσης σκηνοθέτη Olivier Assayas.

Ένας συνδυασμός ντοκιμαντέρ για τον Μπέργκμαν και μπεργκμανικής μυθοπλασίας, μιας και οι δύο ήρωες, τους οποίους υποδύονται υποδειγματικά ο Tim Roth και η Vicky Krieps, με δυο ερμηνείες που αν ήταν σε ταινία με μεγαλύτερο εκτόπισμα θα άξιζαν πολλά βραβεία, ταυτοχρόνως ανακαλύπτουν τον σκηνοθέτη και τους εαυτούς τους.

Έτσι, ξεκινά με το να συζητούν με ανθρώπους του νησιού των περίπου 500 κατοίκων, που τον γνώρισαν και να παίρνουν πληροφορίες για την ζωή και την καριέρα του, όπως θα συνέβαινε σε ένα τυπικό ντοκιμαντέρ και από την άλλη η σχέση των δύο περνά από διάφορα κύματα με αφορμή την άποψή τους για τον σκηνοθέτη.

Μια ωδή και μια αναθεώρηση του δημιουργού στην ίδια σκηνή, καθώς ο μεν άντρας τον έχει θεοποιήσει μη βλέποντας τις αρνητικές του πλευρές, η δε γυναίκα αρνείται να τον θαυμάσει τόσο πολύ λόγω του ότι ο ίδιος έδινε ελάχιστη σημασία στις συζύγους του και στα παιδιά του.

Η σκηνοθέτρια θέτει μέσω των ηρώων της τον κατεξοχήν προβληματισμό της εποχής μας. Μπορούμε να θαυμάζουμε έναν καλλιτέχνη ακόμα και αν στην ζωή του υπάρχουν πλευρές που δεν μας αρέσουν; Μέσα από αυτή την διαφωνία έρχονται στο φως οι ρωγμές της δικής τους σχέσης, με τρόπο που θυμίζει Σκηνές από έναν Γάμο, χωρίς βέβαια να φτάνει το βάθος της ταινία που ευθύνεται «για τον χωρισμό πολλών ζευγαριών», όπως αναφέρουν οι ήρωες. Από την άλλη, υπάρχει ένα δεύτερο στόρι μέσα στην ταινία και είναι η οπτικοποίηση της ιστορίας που γράφει το ζευγάρι με σκοπό να γίνει ταινία, η οποία μιλάει επίσης για μια σχέση ταραγμένη, θίγοντας ζητήματα εμπιστοσύνης και απιστίας. Και κάπου εκεί η υπόθεση ολισθαίνει πάνω στα βράχια του Φόρε και σχεδόν γκρεμοτσακίζεται, μιας και η υποϊστορία δεν οδηγεί πουθενά, αντίθετα χαώνει δίχως λόγο την ταινία, αν και αποκαλύπτει ότι ίσως η δημιουργός ξέμεινε από ιδέες στην βασική της ιστορία και την «μπούκωσε» με σκηνές από την υποτιθέμενη ταινία που θα γυρίσουν.

Μια ταινία που αν γυριζόταν πραγματικά, σίγουρα δεν θα μας άρεσε, καθώς κοπιάρει βαρετά και μονότονα τις μπεργκμανικές ταινίες για τις ανθρώπινες σχέσεις. Ας έμενε καλύτερα στην πρώτη ιστορία τουλάχιστον θα υπήρχε μια ολοκληρωμένη ιστορία, ενώ τώρα έχουμε δυο ημιτελείς και έναν ξεκρέμαστο Μπέργκμαν.