Φεστιβάλ Γαλλόφωνου 2011-Δύο τρία πράγματα που ξέρω γι'αυτούς: Κριτική

Η πάλη των τάξεων δεν τελειώνει ποτέ

Σκηνοθεσία: Εμμανουέλ Λοράν

H ταινία Δύο-τρία πράγματα που ξέρω γι’ αυτούς μας αφηγείται την ιστορία μιας φιλίας, μιας αληθινής φιλίας, μιας από εκείνες τις φιλίες που έχουν άσχημη κατάληξη. 1950: ο Jean-Luc Godard είναι 20 χρονών, ο Francois Truff aut δύο χρόνια μικρότερός του. Η αγάπη τους για τη μεγάλη οθόνη θα τους φέρει κοντά. Πολύ σύντομα θα συχνάζουν στις ίδιες κινηματογραφικές λέσχες, θα γράφουν για τα ίδια περιοδικά, για το Cahiers du cinéma και για το Arts. Όταν ο Truff aut αρχίζει να σκηνοθετεί φτιάχνοντας Τα 400 χτυπήματα που θριαμβεύουν στο Φεστιβάλ των Καννών το 1959, βοηθά τον Godard να περάσει πίσω από την κάμερα, προσφέροντάς του ένα έτοιμο σενάριο που του έχει ήδη δώσει τον τίτλο Με κομμένη την ανάσα. Σε όλη τη διάρκεια της δεκαετίας του ‘60 ο ένας βοηθάει τον άλλον, μέχρι που η πολιτική απομακρύνει τους δύο φίλους. Κοντά στα γεγονότα του Μάη του ‘68 ο Godard παίρνει θέση υπέρ της επανάστασης και του στρατευμένου κινηματογράφου ενώ ο Truff aut εξακολουθεί να γυρίζει τις ταινίες του όπως παλιά, τις ίδιες ταινίες ό,τι και να γίνει, καλώς ή κακώς. Η ρήξη μεταξύ τους θα είναι βίαιη.

Review: Όπως πολλοί γάλλοι κινηματογραφιστές έτσι και Emmanuel Laurent επηρεάστηκε από το Νέο Κύμα και όταν ο Antoine De Baecque ολοκλήρωνε τις - κατά γενική ομολογία πληρέστερες - βιογραφίες των δύο σκηνοθετών (Γκοντάρ-Τρυφώ), ο Laurent αποφάσισε να φτιάξει ένα ντοκιμαντέρ για την σχέση τους. Στο πλαίσιο του φεστιβάλ γαλλόφωνου σινεμά του Γαλλικού Ινστιτούτο Αθηνών παρακολουθήσαμε το ντοκιμαντέρ «Δύο, τρία πράγματα που ξέρω γι’ αυτούς» και νιώσαμε έστω και για λίγο την ορμή ενός κινήματος που σχεδόν μισό αιώνα μετά εξακολουθεί να είναι ιδιότυπα επίκαιρο. 

Ο Laurent δεν σημειολογεί αλλά προσπαθεί με απλό τρόπο και χωρίς να εμβαθύνει ιδιαίτερα, να μας εξηγήσει τόσο την πολιτική των δύο δημιουργών όσο και το πλαίσιο της φιλίας των δύο ανδρών. Χωρίς φιοριτουρές, χρησιμοποιώντας πλάνα από ομιλίες και ταινίες τους, δείχνει την πορεία τους και πως αυτή εξελίχθηκε λόγω της μεγάλης αλληλεπίδρασης. Δίχως να κρύβει την όποια συναισθηματική του σχέση με το έργο των δύο δημιουργών στέκεται στις σημαντικές στιγμές της κοινής τους πορείας και εύλογα αφήνει για το τέλος την ρήξη, χωρίς να είναι ιδιαίτερα αναλυτικός. Είναι προφανές πως τον γοητεύει περισσότερο η συμμαχία αν και επιλέγει να προβάλει το φινάλε της σχέσης τους με ένα τρόπο που σίγουρα βοηθά αρκετά στο να το κατανοήσουμε. Βάζει στον παιχνίδι και τον αγαπημένο τους ηθοποιό/ προστατευόμενο (Ζαν Πιερ Λεό) που εκφράζει τον διχασμό του για το τέλος μιας φιλίας που τον καθόρισε και υπονοεί ότι η πάλη των τάξεων δεν τελειώνει ποτέ. Άλλωστε όπως δηλώνει και ο Laurent, ο Τρυφώ ήταν ένας επαναστάτης ποπολάρος και Γκοντάρ ένας μπουρζουά που θεωρούσε τον αριστερισμό περισσότερο μόδα και υποχρέωση παρά ανάγκη.

Γιάννης Τσάκαλος (3 στα 5)