Celar Door, από την Spentzos
Celar Door από την Spentzos

Εύα Νάθενα: Η Φόνισσα. Από το χάος στο χαρτί

Δημοσίευση: 2 Δεκ. 2023, 17:50
Συντάκτης:

Εμπνευσμένη από το κλασικό διήγημα του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη, “Η Φόνισσα“ της Εύας Νάθενα, παίρνει σάρκα και οστά, μέσα από την ερμηνεία της Καρυοφυλλιάς Καραμπέτη, για να μας διηγηθεί τις φρικτές προεκτάσεις του διαγενεολογικού τραύματος. Μια ιστορία για το πώς η ασφυξία από τις κοινωνικές προσταγές και το αβάσταχτο βάρος του να είσαι γυναίκα στις αρχές του 20ού αιώνα, μπορούν να οδηγήσουν έναν άνθρωπο στην αυτοκαταστροφή…

<a href="/nea/h-fonissa-tis-eyas-nathena-einai-i-episimi-ypovoli-tis-elladas-sta-oskar/70409">H «Φόνισσα» της Εύας Νάθενα είναι η επίσημη υποβολή της Ελλάδας στα Οσκαρ</a>ΣΧΕΤΙΚΑH «Φόνισσα» της Εύας Νάθενα είναι η επίσημη υποβολή της Ελλάδας στα Οσκαρ

Με φόντο μία τοποθεσία του προηγούμενου αιώνα, η κλασική ιστορία της Χαδούλας μεταφέρεται στο παρόν, επιχειρώντας να φέρει στο φως αλλά και να γιατρέψει το διαγενεαλογικό τραύμα που διέπει την ελληνική κοινωνία.

Το σκηνοθετικό εγχείρημα της Εύας Νάθενα, εμπνευσμένο από το διαχρονικό μυθιστόρημα του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη, αποτελεί μια κινηματογραφική προσέγγιση πάνω στην τραγική ηρωίδα «Φόνισσα».

Σύμφωνα με την επίσημη σύνοψη: Σε ένα δυστοπικό νησί της Ελλάδας γύρω στο 1900, η Χαδούλα, χήρα Ιωάννου Φράγκου είναιμια γυναίκα που έχει μάθει να επιβιώνει στην ανδροκρατούμενη, πατριαρχική κοινωνία υπηρετώντας αυτό που της πέρασε η μητέρα της – μια σκυτάλη δύσκολη, που διαιωνίζει την υποτίμηση και την κατώτερη μοίρα της γυναίκας. Η Χαδούλα επαναστατεί μέσα της και αυτό δεν θα αργήσει να συμβεί και προς τα έξω. Τα μικρά κορίτσια του νησιού γίνονται  θύματά της. Αφαιρώντας τους τη ζωή, η ίδια νιώθει ότι τα απαλλάσσει από το κοινωνικό φορτίο που η ύπαρξή τους επιφέρει. Οι πράξεις της κάποια στιγμή αυτονομούνται και τη φέρνουν αντιμέτωπη με τον νόμο. Εγκαταλείπει το σπίτι της και βρίσκει καταφύγιο στη φύση. Όμως, όσο και αν η ηθική της τής υπαγορεύει ότι έπραξε σωστά, στην πραγματικότητα το χρόνιο τραύμα της την ακολουθεί παντού. Το τέλος έρχεται σαν λύτρωση.

Η άποψη του MOVE IT για την ταινία της Εύας Νάθενα

Σκηνοθετικό σημείωμα

«Ο Α. Παπαδιαμάντης δεν έγραψε για να αποδείξει κάτι, αλλά για να υπηρετήσει το κοινό ελληνικό αίσθημα, τον παράξενο τρόπο των Ελλήνων, αυτόν τον τρόπο που σήμερα πολεμάμε με όλες μας τις δυνάμεις, μπλεγμένοι στην άρνηση της ζωής και την αισθητικοποίηση του θανάτου. Ο άνθρωπος αυτός, δέχτηκε να σηκώσει ένα βάρος...».

Χρήστος Βακαλόπουλος

Από το Χάος στο Χαρτί

Το παραπάνω απόσπασμα αποτυπώνει την πρόθεση της ταινίας.

Η ταινία αυτή δεν θα επιχειρήσει μια ποινική ή εγκληματολογική προσέγγιση. Θα εισχωρήσει στον τρόπο που ο Παπαδιαμάντης διείσδυσε στην ψυχή της ηρωίδας του - τρόπος, ως εκείνη τη στιγμή, πρωτοφανής λογοτεχνικά.

Αυτός είναι ο πρώτος βασικός άξονας της ταινίας.

Ο δεύτερος είναι το ιστορικό αποτύπωμα της εποχής γύρω στο 1900, σαν κοινωνική σφυγμομέτρηση. Η ιστορία, δηλαδή αυτό που πραγματικά συνέβαινε εκείνη την εποχή, είναι αυτό που δημιούργησε μια ηρωίδα σαν τη Φόνισσα.

Για τους δύο αυτούς άξονες, τα υλικά που δανειζόμαστε προκειμένου να βάλουμε  σε μεγεθυντικό φακό αυτό το αφήγημα - είναι τρία βασικά εργαλεία: η Ιστορία, η Κοινωνιολογία και η Ψυχιατρική - και τα τρία με σημερινά δεδομένα.

Το 1ο , η Ιστορία, έχει κάνει την αποτίμηση της όσον αφορά το 2ο , δηλαδή τις κοινωνικές δομές και τη θέση της γυναίκας τότε. Και τα δύο αυτά με ψυχαναλυτικά δεδομένα φωτίζουν την βαθύτερη ρίζα της δημιουργίας αυτής της ηρωίδας, που δεν είναι απλώς επινόηση του συγγραφέα της, αλλά μια αληθινή ηρωίδα λαϊκής τραγωδίας - και ως τέτοια θα την αναπαραστήσει η ταινία.

Το μητρικό στοιχείο στην ταινία (αυτό που λέμε σκυτάλη της ζωής), η καταδυναστευτική συνεξάρτηση στη σχέση μάνας - κόρης συνλειτουργεί ως αίτιο των φόνων και όσων διαδραματίζονται.

Η θεσμοθετημένη προίκα για τις κόρες καταργήθηκε στην Ελλάδα το 1983. Ένα - ως σήμερα κρυμμένο μυστικό - κάλυπτε τις βρεφοκτονίες των κοριτσιών.

Η ταινία επιχειρεί να το φέρει στο φως.

Εύα Νάθενα

ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΝΕΑ

BOX OFFICE

Ταινία
4ημέρο
Feelgood
31222
Feelgood
18243
Tanweer
9417
Tanweer
9150
Tanweer
5650
Celar Door, από την Spentzos celar door, από την Spentzos