Βerlinale 2024: Στα σκοτάδια του Arcadia, τα φαντάσματα είναι μέσα σου

Ένα θανατηφόρο τροχαίο ατύχημα αναστατώνει τη χειμωνιάτικη ραστώνη του τουριστικού θέρετρου. Ο Γιάννης κι η Κατερίνα, καταφτάνουν σοκαρισμένοι για να αναγνωρίσουν το θύμα στο τοπικό νοσοκομείο. Μαζί αλλά και χωριστά, θα προσπαθήσουν να συνδέσουν κομμάτια του παζλ της ζωής που χάθηκε, ερχόμενοι αντιμέτωποι με μια σειρά από αναπάντεχες αποκαλύψεις. Και δεν είναι οι μόνοι. Στο απόκοσμο παραθαλάσσιο μπαρ της περιοχής, το Αρκάντια, η Κατερίνα θα συναντήσει μια αλλόκοτη συντροφιά από απροσδόκητους συνοδοιπόρους.

ΣΧΕΤΙΚΑΟ τελευταίος ήρωας

Παραθέτω αυτούσια την επίσημη σύνοψη από το "Arcadia" του Γιώργου Ζώη, με τον Βαγγέλη Μουρίκη και την Αγγελική Παπούλια στους πρωταγωνιστικούς ρόλους, για να ξεκαθαρίσω ότι είναι πολύ δύσκολο να αφοσιώθείς σε δοκιμασμένα (και κάπως βαρετά) μονοπάτια της "κριτικής", χωρίς να κάνεις spoiler στο συγκεκριμένο φιλμ. Διότι η σύνοψη είναι μια μικρή παγίδα. Μια παραπλάνηση που σε βάζει σε μια αρχική συνθήκη πριν ξεκινήσεις να παρακολουθείς την ταινία, την οποία είναι στο χέρι σου πότε θα αντιληφθείς τι ακριβώς παίζει, είτε στο 10λεπτο, είτε στο 20λεπτο, είτε κάπου στο μισάωρο που ο ίδιος ο Ζώης θα το ξεκαθαρίσει σε όλους. 

Εγώ πάντως θα προσπαθήσω να αποφύγω να αναφερθώ στην έξπυνη κεντρική ιδέα του σεναρίου που έγραψε ο ίδιος και η εξαίρετη μικρομηκού Κωνσταντίνα Κοτζαμάνη, για αυτή την ταινία που διηγείται την ιστορία μιας σχέσης μάλλον ατυχούς και τραυματισμένης, όχι τότε που συνέβαινε αλλά μετά και μαζί την ιστορία της διαχείρισης της απώλειας ενός αγαπημένου προσώπου, σε συνδυασμό με τις τύψεις πως πιθανές δικές σου πράξεις και αντιδράσεις μπορεί να οδήγησαν εκεί. 

Kαι αν είναι δύσκολο μία φορά τώρα, φανταστείτε στην κοινή μας συνέντευτξη με σκηνοθέτη και πρωταγωνιστικό δίδυμο που θα διαβάσετε προσεχώς. 

Ο τρόπος με τον οποίο ο Ζώης προσπαθεί να ισορροπήσει την συνύπαρξη όλων σε έναν καμβά: ζωντανών, πνευμάτων, αναμνήσεων, στοιχειωμένων τύψεων, όλα μαζί down under χωρίς ευδιάκριτη κατεύθυνση, ο πόνος, η σκέψη, η αίσθηση ότι αυτός που έχασες είναι κάπου κοντά σου, οι επιλογές σου, οι αντιδράσεις σου, νιώσε, να αισθανθείς. Σε μεγάλο ποσοστό το καταφέρνει σε ένα υπόκωφα υποβλητικό και μαζί κάπως αλαφροϊσκιωτο μελόδραμα, με comic relief σκηνές και μικρές πινελιές fantasy μυστηρίου. 

Οι ζωντανοί συνυπάρχουν λοιπόν με τους νεκρούς, σε μια πινακοθήκη αισθημάτων και συναισθημάτων που στήνει ο Ζώης πάνω σε έναν συνειδησιακό καμβά που αμφισβητεί συνεχώς πόσο ζωντανοί είναι οι πρώτοι (εξουθενωμένοι από την απώλεια και τις τύψεις που ενίοτε κατακλύζουν) και πόσο πεθαμένοι οι δεύτεροι που συμβάλουν καθοριστικά στη δράση. 

Κάποιες στιγμές το αισθάνεσαι σαν ένα υπαινικτικό θρίλερ μυστηρίου, άλλες σαν ένα ενδοσκοπικό ψυχογράφημα βουβής θλίψης, ορισμένες σκηνές "αντιδρούν" και σημαίνου, ίσως κάπου αυτή η έλλειψεη ξεκάθαρης στόχευσης να στοιχίζει στον ρυθμό του φιλμ και πόσο θα καταφέρει να έλξει την προσοχή σου και τελικά να σε παρασύρει.

Μια εναλλαγή συναισθημάτων, μια αμφισημία "φταιχτών", μα στον πυρήνα όλων η αγάπη. 

Η αγάπη που σε φουντώνει και σε κατακλύζει έστω και ετεροχρονισμένα όταν χάνεις τον άλλο και καταλαβαίνεις πόσο σου λείπει. Το θλιμμένο βλέμμα του Βαγγέλη Μουρίκη δίνει το σύνθημα στον πόνο και το πένθος, η Αγγελική Παπούλια με μια στενόχωρη απορία χαραγμένη στο πρόσωπό της να προσπαθεί να θυμηθεί, να καταλάβει, να αισθανθεί. Επιτέλους. Και οι δύο τους, τόσο καλοί, τόσο απόλυτα ταγμένοι στο πολυσύνθετο όραμα του σκηνοθέτη τους. 

Το σινεμά του Ζώη είναι εμπνευσμένο, πολύ σωστά απανεργοποιεί σταδιακά το υπερφυσικό όσο οδεύει προς το τέλος του και ενισχύει το ανθρώπινο δράμα, την ανάγκη να κλείσουν οι εκκρεμότητες, να  συνεχίσουμε.

Φέρε εκείνα τα παπούτσια να τα δοκιμάσω. Μα, καμία σχέση με αυτά, άλλο στύλ. Ναι αλλά μου κάνουν όμως. Ναι, σας πάνε. Προχωράμε παρακάτω. 

To 74o Φεστιβάλ Βερολίνου διεξάγεται 15-25 Φεβρουαρίου 2024.

To MOVE IT βρίσκεται στo Φεστιβάλ Βερολίνου για 14η χρονιά και σας μεταφέρει όλα όσα συμβαίνουν στο ειδικό section του περιοδικού μας που ανανεώνεται συνεχώς