16 φορές άνοιξη

Η 16χρονη Σουζάν αισθάνεται αποσυνδεδεμένη από τους συνομηλίκους της, την παρέα των οποίων βρίσκει μάλλον πληκτική και ανούσια.

Περπατώντας προς το σχολείο της, περνά καθημερινά μπροστά από ένα θέατρο, όπου ένα πρωί παρατηρεί τον Ραφαέλ (Αρνό Βαλουά), έναν 35χρονο ηθοποιό, και τον ερωτεύεται.Οι δυο τους, με κοινά σημεία αναφοράς τις καλλιτεχνικές τους ευαισθησίες και τον κορεσμό που τους προκαλεί η καθημερινότητά τους, θα δημιουργήσουν ένα ιδιαίτερο love story.

Η πρωταγωνίστρια της ταινίας, Σουζάν Λιντόν (κόρη των διάσημων ηθοποιών Βενσάν Λιντόν και Σαντρίν Κιμπερλέν), έγραψε το σενάριο του Spring Blossom («16 φορές άνοιξη» στην ελληνόφωνη διανομή) σε ηλικία 15 ετών και 4 χρόνια αργότερα, μόλις στα 19 της, ανέλαβε και να το σκηνοθετήσει. Ο πρωτόλειος, λοιπόν, χαρακτήρας αυτού του σκηνοθετικού ντεμπούτου μ’έναν τρόπο διαπερνά όλη την ταινία, με όσα θετικά και αρνητικά αυτό συνεπάγεται.

Αρχικά, με την υπερπροσφορά «ιστοριών ενηλικίωσης» που χαρακτηρίζει το κινηματογραφικό τοπίο των τελευταίων ετών, σίγουρα είναι πολύ σημαντικό τέτοιου είδους coming of age ταινίες να δημιουργούνται από άτομα που πράγματι βρίσκονται σε αυτό το ηλικιακό μεταίχμιο και, επομένως, μπορούν να μεταφέρουν  τα βιώματά τους στη μεγάλη οθόνη αδιαμεσολάβητα και με αυτοβιογραφική φυσικότητα.

Ένα δεύτερο θετικό στοιχείο της ταινίας, πέραν της ρεαλιστικής της ματιάς στη ζωή μιας έφηβης, είναι ο τρόπος που χειρίζεται το θέμα της ηλικιακής διαφοράς των πρωταγωνιστών και, κυρίως, το ανήλικο της Σουζάν. Έτσι, από την αρχή προσπαθεί να απαλείψει οποιαδήποτε υπόνοια απλής σεξουαλικής εκμετάλλευσης της μαθήτριας, με μηδενικές ερωτικές σκηνές μεταξύ των δύο αλλά ημιονειρικές (αλληγορικές;) σεκάνς που πιστοποιούν τη βαθύτερή τους πνευματική σύνδεση μέσω της μουσικής, ως οδού διαφυγής από την ανιαρή τους ρουτίνα.

Ωστόσο, παρά τη γλυκιά αυτή αισθητικοποίηση του πρώτου εφηβικού έρωτα, στο «16 φορές άνοιξη» υπάρχει κάτι το ελλειπτικό και συγκεχυμένο, μια απουσία αφηγηματικής ευκρίνειας από το σημείο, κυρίως, που η σχέση της Σουζάν και του Ραφαέλ αποτελεί πλέον γεγονός κι η ταινία καλείται να τη διαχειριστεί δραματουργικά, να την «πάει παραπέρα».

Όπως επισημαίνει σχετικά η κοινωνιολόγος Εύα Ιλούζ, τα δυτικά πολιτιστικά προϊόντα μας έχουν κατευθύνει στο να μυθοποιούμε τις «falling in love» ιστορίες, γιατί με την σαφή, σχεδόν τελεολογική τους δομή οδηγούν ευκολότερα στην ταύτιση. Αντίθετα, το «μετά», δηλαδή το πώς διαχειρίζεσαι στο εξής την ένωση, σε όλα του τα στάδια μέχρι το «falling out of love», προκαλεί αμηχανία. Ακριβώς επειδή είναι πιο περίπλοκο και μπερδεμένο και δεν μπορεί να χωρέσει σ’ένα «τακτοποιημένο» αφήγημα.

Επομένως, είναι απόλυτα λογικό η πραγμάτευση μιας αμήχανης για ολόκληρη τη δυτική κουλτούρα συνθήκης από μια άπειρη σκηνοθέτη να οδηγεί σ’ένα αποτέλεσμα κάπως άγουρο και αβαθές. Η φρεσκάδα κι η οπτική ευαισθησία είναι εκεί, το σενάριο όμως είναι μάλλον ισχνό στο πώς διαγράφει και στη συνέχεια ψυχογραφεί τους χαρακτήρες του. Σα να αποφεύγει να βουτήξει στα πιο βαθιά, αφήνοντας τελικά μια αίσθηση εκκρεμότητας