Φωκίων Μπόγρης: «Τα μελοδράματα του κώλου είναι τα πραγματικά σκουπίδια»

Στην Ειρήνη Κατσαρά

Με τον Φωκίωνα Μπόγρη -όπως είναι το καλλιτεχνικό του όνομα- γνωριζόμασταν από κοινούς γνωστούς κυρίως λόγω των μουσικών καταβολών μας και λέγαμε ένα «γεια» σε Νύχτες Πρεμιέρας, στα Εξάρχεια ή σε καμιά συναυλία. Η «ουσιαστική» γνωριμία έγινε με βάση ένα παλιό μου άρθρο στο Move It για τον Jodorowsky. Με αφορμή τη νέα του ταινία μικρού μήκους "Family Tree" η οποία και βραβεύτηε για την σκηνοθεσία της στο Φεστιβάλ της Δράμας και προβλήθηκε στο διαγωνιστικό τμήμα των Νυχτών Πρεμιέρας  καταφέραμε να τον «ξεμοναχιάσουμε» και να τα πούμε εντός εκτός και επί τα αυτά...

-Πώς προέκυψε ο τίτλος «Family Tree», γιατί επέλεξες να είναι στα Αγγλικά και τί απέγιναν οι «Ανεπιθύμητοι»;

Ο πρώτος τίτλος δεν άρεσε σε κανέναν -και σε εμένα-, κάτι δεν πήγαινε καλά. «Ανεπιθύμητοι» ήταν αυτοί που γεννήθηκαν από «λάθος» για να ζήσουν μία ζωή που ούτε οι ίδιοι ήθελαν. Τελικά οι αναφορές αυτές κόπηκαν στο μοντάζ με αποτέλεσμα να αλλάξει το κέντρο βάρους της ιστορίας. Χρειαζόμασταν έναν νέο τίτλο. Νομίζω ότι όσο κοινότυπο και αν ακούγεται, το “Family tree” λειτουργεί για την συγκεκριμένη ταινία.

- Τώρα που είδες ξανά την ταινία σου φαντάζομαι πλέον από απόσταση, τί συναισθήματα έχεις απέναντί της; Θα άλλαζες κάτι αν μπορούσες;

Είμαι ψυχρός απέναντι στην ταινία και αυτό γιατί το σενάριο του Κώστα δεν μου επέτρεπε να δουλέψω με του ηθοποιούς όπως θα ήθελα. Μου άρεσε από την αρχή σαν ιστορία παρόλα τα προβλήματα που είχε ο διάλογος. Είχαμε μεγάλες δημιουργικές κόντρες πριν το γύρισμα αλλά τώρα είναι όλα καλά μεταξύ μας (συνεργαστήκαμε και πάλι στην ταινία που μόλις έκανα). Τεχνικά είναι καλύτερο από οτιδήποτε άλλο είχα κάνει μέχρι εκείνη την στιγμή. Επίσης δέθηκα με τους τρεις ηθοποιούς οι οποίοι δούλεψαν με πολύ καλή διάθεση. Υπάρχουν θετικά δηλαδή. Πέρα από αυτά παραμένω λίγο ψυχρός, είναι περισσότερο ταινία του Κώστα Ξυκομηνού νομίζω.

- Τι ρόλο παίζει το αυθόρμητο στα έργα σου; Αλλάζεις πράγματα στα γυρίσματα με βάση το πώς «κυλάνε» ή είσαι από εκείνους που μένουν πιστοί στο αρχικό πλάνο;

Από την στιγμή που δεν έχεις ποτέ χρόνο και χρήμα για να προετοιμαστείς όπως θα ήθελες, θα αλλάζουν πράγματα ακόμα και κατά τη διάρκεια της λήψης. Δεν είναι όμως απαραίτητα κακό, έχω μάθει να δουλεύω έτσι και νομίζω πως γεννιούνται πολλά θετικά πράγματα μέσα από αυτό.

- Τελικά οι no budget trash ταινίες έχουν κοινό στην Ελλάδα; 

Καμία ταινία δεν έχει «κοινό» -με την πραγματική έννοια του όρου- στην Ελλάδα. Και τι πάει να πει “no budget trash”? Δηλαδή τι να πούμε για τις big budget trash ελληνικές παραγωγές? Στην «Κάθαρση» πετάγαμε ανάπηρους γέρους από μπαλκόνια- αυτό ήταν το χιούμορ της ταινίας καλώς η κακώς. Ξέραμε γιατί το κάναμε. Όλες αυτές οι ηλίθιες κωμωδίες που κοστίζουν εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ και δεν κάνουν κανέναν να γελάσει. Τα μελοδράματα του κώλου με τους κακούς τηλε-ηθοποιούς που καταντάνε κωμικά.. αυτά είναι το πραγματικά σκουπίδια στην Ελλάδα αν θες την γνώμη μου. Αλλά πλέον ακόμα και αυτά παίρνουν αρχίδια στα εισιτήρια- ορίστε ένα από τα καλά της οικονομικής κρίσης!

- Αποδέχεσαι τον όρο «συνεχιστής των 80s»;

Όχι. Κάτι τέτοιο πήγε να γίνει με τις πρώτες ερασιτεχνικές ταινίες που κάναμε ως παρέα. Πάνε όμως αρκετά χρόνια από τότε που καταλάβαμε ότι κάτι τέτοιο είναι αδύνατο- πρέπει να ήταν το 2004-5! Ίσως να ήταν όμορφα να βγαίναμε στην Jacky-O για ποτάκι αλλά, δυστυχώς η ευτυχώς, όλη αυτή η εποχή έχει φύγει ανεπιστρεπτί. Τα 80s είναι υπερεκτιμημένα και αηδιάζω λίγο με αυτή την ψευτοαναβίωση που ζουν κάποιοι… Υπάρχουν πολύ αξιόλογα πράγματα και πριν, και μετά από τα 80s. Αρκεί να μην είμαστε κολλημένοι. Τα 70s αυτή τη στιγμή μου μιλάνε πολύ περισσότερο.

- Ποιά είναι η αγαπημένη σου ταινία; Αν μπορούσες να επιλέξεις έναν εν ζωή ηθοποιό του εξωτερικού να πρωταγωνιστήσει στην ταινία σου ποιός θα ήταν και γιατί;

Είναι πολλές και διαφορετικές μεταξύ τους. Δυσκολεύομαι να πω μόνο μία. Texas Chainsaw Massacre/Bad Lieutenant/Raging Bull/The Getaway… είναι μερικές ταινίες που αγαπώ. Αν ζούσαμε λοιπόν σε αυτό το όνειρο που λες και μπορούσα να έχω όποιον ήθελα σε μία ταινία μου θα σου έλεγα τον Christophe rWalken. Από γυναίκες θα έλεγα Gina Gershon. Την είδα στην νέα ταινία του Friedkin, είναι ακόμα πολύ όμορφη- γκόμενα, σκληρή.

- Είναι οι ταινίες σου πολιτικές; Ποιά η γνώμη σου για την άνοδο της ακροδεξιάς στην Ελλάδα; Είναι επικίνδυνη;

Κάποτε δεν ήθελα να το παραδεχτώ, με φόβιζε. Τώρα νομίζω ότι υπάρχει πολιτική σε όλες τις ταινίες, θέλουμε δεν θέλουμε. Δεν χρειάζονται ξεκάθαρες αναφορές στην πολιτική για να γίνει φανερό τι πιστεύει ο εκάστοτε δημιουργός. Ακόμα και από κάτι πολύ μικρό και φαινομενικά ασήμαντο μέσα στην ταινία, δίνει το πολιτικό του στίγμα. Στην «Κάθαρση» (η οποία γυρίστηκε προ κρίσης) υπήρχε ο χαρακτήρας του υπουργού. Τότε το έβλεπα σαν ένα σεναριακό μηχανισμό- η αλήθεια είναι όμως ότι με ενδιέφερε να κανιβαλίσω έναν πολιτικό. Αυτό ήταν το χιούμορ της ταινίας. Ακόμα και άθελα μου, έκανα πολιτικό σχόλιο… Η άνοδος των ναζί είναι αηδιαστική, τίποτα άλλο.

- Πώς τα βγάζει πέρα σήμερα ένας ανεξάρτητος κινηματογραφιστής; Μή μου πεις λεφτά υπάρχουν...

Δεν τα βγάζει πέρα. Απλά καταφεύγει σε διάφορους τρόπους, συχνά τρελούς η και παράνομους… προκειμένου να κάνει στην ουσία… την καύλα του.

- Τί γίνεται με τις επιχορηγήσεις από το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου;

Γιατί ρωτάς εμένα για κέντρα κινηματογράφου? Δεν είχα ποτέ σχέση με αυτά :)

- Τι να περιμένουμε από τη νέα ταινία σου «ο Δεύτερος άνδρας» με πρωταγωνιστή τον Νίκο Τριανταφυλλίδη;

Είμαι πολύ χαρούμενος με αυτή την ταινία, σε αντίθεση με ότι άλλο έχω κάνει. Η ταινία βασίζεται σε αληθινά βιώματα, δικά μου και του Νίκου. Και σε ατελείωτους αυτοσχεδιασμούς μεταξύ των ηθοποιών- το γραμμένο σενάριο ήταν περίπου 2 σελίδες... Βάλαμε και οι δύο μεγάλο μέρος του εαυτού μας σε αυτό. Ένας αυτοκαταστροφικός σκηνοθέτης προσπαθεί να κάνει την νέα ταινία του μετά από καιρό και να ξανακερδίσει τον μεγάλο του έρωτα. Πιάνει όμως πάτο… Αυτή τη στιγμή μοντάρω…

- Αν κρίνουμε από το γεγονός ότι τόσο με τον Tριανταφυλλίδη, όσο και με τον Οικονομίδη σας συνδέουν δεσμοί φιλίας, επιλέγεις φίλους για τις συνεργασίες σου ή έτυχε;

Ναι το να δουλεύω με φίλους είναι κάτι που μου αρέσει. Βέβαια δεν λειτουργεί πάντα και με όλους. Η φιλία μπορεί να σταθεί και εμπόδιο στις περιπτώσεις αυτές. Γενικά γράφω ρόλους για άτομα που γνωρίζω και τους γράφω πάνω τους. Δεν ψάχνω κάνοντας castings κλπ. Δεν κατάφερα ποτέ να σπουδάσω σινεμά αλλά είχα την τύχη να είμαι δίπλα σε έμπειρους ανθρώπους που μου έδειξαν το δρόμο σε πολλά πράγματα.