Κωνσταντινούπολη

Η Αλεξάνδρα Στεργιοπούλου
γυρνά στα στενά της
πλέον αναπτυσσόμενης μητρόπολης
και μας στέλνει αντικρουόμενες εντυπώσεις.

Στην Κωνσταντινούπολη κατέφτασα ένα ζεστό βράδυ Ιουνίου, οδικώς, μετά από 5 ώρες δρόμο από την Καβάλα. Από την στιγμή της εισόδου στα προάστια της βιομηχανικής της ζώνης έως και την άφιξή μου στην κεντρική πλατεία Ταξίμ, που ήταν και ο τελικός προορισμός μου, έπιασα τον εαυτό μου να μην μπορεί να ξεκολλήσει τη μούρη από το τζάμι του αυτοκινήτου ούτε στιγμή. Οι πρώτες γουλιές τουρκικής μπύρας Effes με δρόσισαν σε ένα φιλικό και συμπαθητικό μπαράκι, στην περιοχή Μπέϊογλου, μετά από αναρίθμητες περιφορές σε στενα λαβυρυνθοειδή σοκάκια και ακολουθώντας αγωνιωδώς τον φίλο και οικοδεσπότη μου στην Πόλη, Ιάσονα, δημοσιογράφο και απίστευτο γνώστη θεμάτων που αφορούν στη Μέση Ανατολή.

Μπροστά ο Ιάσων με βήμα ταχύ, ξωπίσω του εγώ, σαν νευρικό κουτάβι. Μπαράκια, εστιατόρια και tea houses για όλα τα γούστα. Περιποιημένες Τουρκάλες και λάγνοι γιάπηδες κάνουν το παιχνίδι τους. Το αυτί μου εστιάζει φευγαλέα στα υψηλά ντεσιμπέλ μίας καλοδιατηρημένης πενηντάρας, η οποία εξηγεί με στόμφο και κόρδωμα παγωνιού, σε σπαστά αγγλικά, πως εδώ διασταυρώνει τα ξίφη της όλη η cool intelligencia! Και όχι μόνο συλλογίζομαι...

Μυρωδιές έντονες ξεχειλίζουν στην ζεστή και υγρή νύχτα, κόσμος σε αέναο πήγαινε-έλα, αραβόφωνες μελωδίες ξεχύνονται από τα μπαρ ενώ αχνά διαχέεται στην ατμόσφαιρα το κλαψούρισμα του ιμάμη από το διπλανό τζαμί. Αμέτρητες γλώσσες και διάλεκτοι πλανούνται στον αέρα, φυσιογνωμίες ακαθόριστες και βλέμματα προκλητικά -άνευ ταμπού- δίνουν σε κάποιον την εντύπωση πως πραγματικά όλα εδώ συμβαίνουν. ‘Η τουλάχιστον μπορούν να συμβούν αν αφεθείς για λίγο στο συναίσθημα να σε παρασύρει. Χάθηκα μέσα στην απεραντοσύνη της πολυπολιτισμικότητας του πλήθους της Ιστικλάλ. Περπάτησα στα σοκάκια του Ταρλάμπασι, χαζεύοντας χαμόσπιτα και φτωχογειτονιές, χαμογελώντας στην πιτσιρικαρία που προς τέρψιν της κλωτσούσε μια μπάλα πρός όλα τα σημεία του ορίζοντα. Τελικά το ποδόσφαιρο, ίσως να είναι και το μοναδικό καθολικό επίγειο αγαθό, αναλογίστηκα...

«Πολύπαθη, πολύβουη, πολύμορφη, πανέμορφη,
ελκυστικής ασχήμιας, αξεπέραστη, Βασιλεύουσα, «Aziz Istanbul»,
τελικά μία από τις πέντε συγκλονιστικότερες πολιτείες
που έστησαν οι άνθρωποι για να εμπαίξουν αναιδώς το θείον δέος...
και τα κατάφεραν». Γιάννης Ξανθούλης.
 

Κάπνισα ναργιλέ με γεύση μήλο και φρόντισα να συνοδεύω όλα μου τα γεύματα, σαν proper local, με το παραδοσιακό τους τσάι. Δεν θα αναφερθώ εκτενώς στα εδέσματά τους, μονάχα θα πω τούτο: ότι κι αν έφαγα, όπου κι αν το έφαγα δεν αισθάνθηκα στιγμή πως μου λείπει η ελληνική κουζίνα. Το φαγητό στην Πόλη είναι μια εμπειρία πρωτόγνωρα χορταστική! Επισκέφτηκα την Αγία Σοφία, περιπλανήθηκα στην παλιά Κωνσταντινούπολή των Βυζαντινών και των Σουλτάνων, την ψυχή των παλιών θρύλων και το τέμενος του Σουλεϊμάν. Χάζεψα πολύχρωμες πραμάτιες στο Γκράντ Μπαζάρ, περπάτησα στο Καπαλί Τσαρσί και την περιοχή Φατίχ, το Τοπ Καπί και κατέληξα να πίνω αναρίθμητες κούπες τσαί σε ένα μαγαζί με κιλίμια συντροφία με έναν Κούρδο κι ένα Τούρκο. Εκεί, αφού μου έκαναν αρκετές ερωτήσεις γύρω από τις Ελληνοτουρκικές σχέσεις, σύντομα κατάλαβα πως η συζήτησή μας στρεφόταν ολοένα και περισσότερο στις ανθρώπινες σχέσεις με κεντρικό άξονα το σεξ. Έφυγα ευγενικά μέτα από δύο ώρες, με μία προταση γάμου και πολλά ερωτηματικά για το άν τελικά επικρατεί σεξουαλική καταπίεση στο Ισλάμ!

Την τρίτη μέρα, εμφανέστατα κουρασμένη από το αχανές αστικό τοπίο της Πόλης, και αφού ένιωσα πως αν περπάταγα άλλη μια μέρα ανάμεσα στα 20+ εκκατομμύρια των κατοίκων της, ίσως και να κατέρρεα, κινήσα ωσάν υπνωτισμένη προς το λιμάνι. Η ψυχή μου ευχαριστήθηκε από το χάζεμα των πλοίων ανάμεσα στις ακτές του Βοσπόρου καθώς έμπαινα κι εγώ σε ένα από αυτά με προορισμό την Πρίγκηπο, μία από τις νήσους της Προποντίδας. Συντροφιά με τον Ρούμ φίλο μου (Κωνσταντινουπολίτη στα Τούρκικα) ξεναγήθηκα πάνω σε άμαξες που έσερναν δυνατά άλογα, έφαγα φρεσκότατο ψάρι (ημέρας!), δοκίμασα καζάν-ντιπί οριτζινάλε, (ναι, αυτό με το κοτόπουλο!) και έπαιξα με την αδέσποτη σκυλοπαρέα του νησιού. Καθώς έμπαινα σε ένα σχεδόν “ιπτάμενο” ταξί, με προορισμό το αεροδρόμιο Κεμάλ Ατατούρκ με έπιασε ένα σφίξιμο πρωτόγνωρο. Αγχώθηκα στη σκέψη πως αφήνω ξωπίσω μου εκατομμύρια ανεξερεύνητα σοκάκια και σαγηνευτικές ομορφιές αυτής της άχρονης Μητρόπολης.

Της Πόλης που περάσανε από πάνω της Ρωμαίοι κατακτητές, Βυζαντινοί, Οθωμανοί, κουτοπόνηροι ιμπεριαλιστές της Δύσης, Καθολικοί, Ορθόδοξοι, Μουσουλμάνοι και Προτεστάντες, όπου όλοι αυτοί, κατά έναν παράδοξο τρόπο, βρήκαν καταφύγιο στο αθεράπευτα χαώδες μωσαϊκό της Ιστανμπούλ. Ενώ πλήρωνα τον «γιουνάν» (φίλο) σοφέρ μου, αναλογίστηκα, πως αν ο πλανήτης γη είναι ένα τεράστιο μπορντέλο, η Ιστανμπούλ δικαίως κρατεί τα σκήπτρα της πιο παλιάς καλής καραβάνας..