Θέατρο: "O Θεός της σφαγής" - Κριτική

Όταν πριν από λίγα χρόνια είδα το βιτριολικό “Carnage” σκηνοθεσίας Ρομάν Πολάνσκι με τους Κέιτ Ουίνσλετ, Κριστόφ Βολτς, Τζόντι Φόστερ και Τζον Σ. Ράιλι είχα πραγματικά καθηλωθεί από τον κυνισμό και τη ρεαλιστικότητα του όλου πρότζεκτ.  H ταινία είχε βασιστεί στο θεατρικό  της Γιασμίνα Ρεζά με τίτλο  «Ο Θεός της Σφαγής» και μάλιστα σε δικό της διασκευασμένο σενάριο και έλαβε 2 υποψηφιότητες για Χρυσή Σφαίρα στην κατηγορία Α' γυναικείου ρόλου για τις δύο πρωταγωνίστριες.

Για όσους δεν γνωρίζουν περί τίνος πρόκειται, το όλο κόνσεπτ αφορά στον τσακωμό δύο παιδιών στο πάρκο με αποτέλεσμα έναν τραυματισμό, που θα ‘μεταφερθεί’ στο σαλόνι των κατά τα άλλα πολιτισμένων γονέων τους, όπου τα τραύματα μπορεί να μην είναι εξωτερικά, όμως θα είναι καταλυτικά, εσωτερικά και βαθιά για όλους τους. Ο «Θεός της Σφαγής» κάνει την εμβληματική του είσοδο στη σάλα και κάθε πολιτισμός και ηθικός φραγμός χάνεται μπροστά στα ζωώδη ένστικτα και τα ψυχολογικά τραύματα των πρωταγωνιστών. 

Όταν έμαθα ότι η συγκεκριμένη παράσταση ανεβαίνει στο θέατρο Αθηνών σε σκηνοθεσία Κωνστανίνου Μαρκουλάκη, αρχικά είχα αρκετές επιφυλάξεις ως προς το τι θα έβλεπα. Πέντε λεπτά μετά την έναρξη της παράστασης, κάθε ενδοιασμός και κάθε αμφιβολία είχαν εξαφανιστεί. Βασικός συντελεστής της επιτυχίας της συγκεκριμένης παράστασης είναι η πάντα εξαιρετική -και για μένα μια από τις καλύτερες σύγχρονες Ελληνίδες ηθοποιούς- Στεφανία Γουλιώτη. Την παρακολουθώ από την εποχή που έπαιζε στην «Ηλέκτρα» του Πίτερ Στάιν και με έχει καθηλώσει όσο καμία άλλη ηθοποιός της γενιάς της.  Η Γουλιώτη, στο ρόλο της ως μάνα του ‘θύτη’ είναι  νευρωτική, σαρωτική,  εκρηκτική, εξελίσσεται από λεπτό σε λεπτό και σε εκπλήσσει όταν φτάσει στο peak της έκρηξής της. Ο Οδυσσέας Παπασπηλιώπουλος στο ρόλο του ‘λαϊκού’ μπαμπά τα καταφέρνει μια χαρά –με βιτριολικό και άκρως ρεαλιστικό χιούμορ που σου κλείνει πονηρά το μάτι comme-il-faut θεατή-, ενώ και η Λουκία Μιχαλοπούλου προσφέρει άφθονες στιγμές ‘μαύρου’ χιούμορ με τον κυνισμό και τον ‘καθωσπρεπισμό’ που αφενός πρεσβεύει ως ερμηνεία, αφετέρου ξεμπροστιάζει λυσσαλέα. Για το Μαρκουλάκη δε θα πούμε πολλά, άλλωστε προσωπικά τον θεωρώ εξαιρετικό ηθοποιό (είναι και αυτό το άρρωστο βλέμμα του που συνεισφέρει σε αυτό) και ο ρόλος του αψεγάδιαστού ‘γιάπη’ με τα εσωτερικά ψυχολογικά είναι κάτι με το οποίο τον έχουμε συνδυάσει εδώ και αρκετά χρόνια. 

 Πρόκειται συνολικά για μια γεμάτη ρυθμό κλιμακωτή σε ένταση παράσταση και ταυτόχρονα για μια εξαιρετική δουλειά που αν και πρέπει να έχει γίνει με πολλή προσπάθεια προκειμένου να στηθεί, μεταφέρεται εν τέλει στο κοινό χωρίς να ‘προσπαθεί’. Και αυτό είναι που μετράει. Τα σκηνικά, αλληγορικά, μας μεταφέρουν από το σαλόνι (έπιπλα, λουλούδια, καθωσπρεπισμός, δυτικός πολιτισμός) στον άνθρωπο των σπηλαίων (αλληγορικά, οι τοίχοι είναι φτιαγμένοι από πέτρα). Δε θα έμπαινα στη διαδικασία να συγκρίνω τη θεατρική απόδοση του Μαρκουλάκη με την κινηματογραφική του Πολάνσκι ή τις ερμηνείες των ηθοποιών της πρώτης με εκείνων της δεύτερης σε καμία περίπτωση, για διάφορους λόγους. Ωστόσο, αυτό που έχει σημασία είναι ότι το “Carnage” είναι μια ταινία που αξίζει να δεις και το ίδιο ισχύει και για την παράσταση “O Θεός της Σφαγής”, διότι αφενός είναι από τις καλύτερες θεατρικές που θα δεις φέτος στην Αθηναϊκή σκηνή και αφετέρου αποτελεί ένα μια ακραία σάτιρα συμπεριφορών και κατ’επέκταση ένα  ηθικό δίδαγμα για κάθε άνθρωπο, που παραμένει παιδί ακόμα και όντας γονέας, που καταπίνει καθωσπρεπισμούς, συναισθήματα, ένστικτα, ‘δήθεν’ και υπεροπτικές συμπεριφορές και ταυτόχρονα προσφέρεται ως τροφή για σκέψη για όταν επιστρέψεις σπίτι σου το βράδυ.. Εκεί, με αφορμή την παράσταση, συνειρμικά, θα σου λυθούν διάφορες απορίες σχετικά με το πώς φτάσαμε στη σύγχρονη κοινωνική πραγματικότητα..

Μετάφραση: Γιώργος Βούρος. Σκηνοθεσία: Κωνσταντίνος Μαρκουλάκης. Σκηνικά – Κοστούμια: Αθανασία Σμαραγδή. Φωτισμοί: Αλέκος Γιάνναρος. Μουσική: Μίνως Μάτσας. Βοηθός σκηνοθέτη: Μανώλης Δούνιας. Παραγωγή: Κάρολος Παυλάκης. Τους ρόλους ερμηνεύουν: Κωνσταντίνος Μαρκουλάκης, Στεφανία Γουλιώτη, Οδυσσέας Παπασπηλιόπουλος, Λουκία Μιχαλοπούλου. Θέατρο Αθηνών, Βουκουρεστίου 10. Ημέρες και ώρες παραστάσεων: Τετάρτη, Πέμπτη, Παρασκευή, Σάββατο και Κυριακή στις 21:15 / Σάββατο (λαϊκή) στις 18:15. Θα παίζεται μέχρι τις 24 Απριλίου. Είσοδος: 14 – 20 ευρώ.