Αφιέρωμα: Η μαγεία της κινηματογραφικής αίθουσας

Η θέαση μιας ταινίας στην αίθουσα κινδυνεύει να γίνει μια ρετρό εμπειρία για ρομαντικούς ή μια ανάμνηση ή έστω μια εμπειρία κατ΄εξαίρεσιν για λίγους και λίγες φορές. Η σπιτική απόλαυση και το ιδιωτικό βίωμα της ταινίας, αντί του συλλογικού συμ-βιώματος, είναι πλέον η επικρατούσα επιλογή πολλών ανθρώπων, αν κρίνουμε από τα εισιτήρια ταινιών. Εξαιρούμε βέβαια Avatar, Marvel και γενικότερα blockbusters που ακόμα φέρνουν κόσμο, απλώς και μόνο επειδή δεν έχουν τόσο μεγάλη οθόνη και τόσο καλό ήχο σπίτι τους για να την απολαύσουν με τον δέοντα τρόπο. Ειδάλλως, ούτε αυτές θα πετύχαιναν. Πολλοί σκηνοθέτες προσπαθούν να σώσουν το παραδοσιακό φιλμ και τις παραδοσιακές αίθουσες και πολλοί σινεφίλ την εμπειρία της αίθουσας, την οποία έχουν αναδείξει με τον τρόπο τους και μερικές ταινίες. Με αφορμή το νοσταλγικό «Empire of light» του Σαμ Μέντες θυμόμαστε ορισμένα αντίστοιχα φιλμ:

ΣΧΕΤΙΚΑΑφιέρωμα: Πεντάμορφες και τέρατα

 Those Awful Hats (1909)

Ο αμφιλεγόμενος αλλά σίγουρα τεχνικά άρτιος και καινοτόμος D. W. Griffith, πριν την Μισαλλοδοξία και την Γέννηση ενός Έθνους, δημιουργεί μια ταινία μικρού μήκους για την συνθήκη θέασης μιας ταινίας σε μία αίθουσα με μια ξεκάθαρη κωμική τύπου slapstick ματιά. Σε μια κατάμεστη αίθουσα, η θέαση παρεμποδίζεται από μερικούς ανθρώπους-κυρίως γυναίκες- που φορούν ψηλά καπέλα παρεμποδίζοντας τους άλλους στα πίσω καθίσματα. Μια εποχή που τα καπέλα ήταν σύνηθες αξεσουάρ που πλέον μπορεί να μην φοριούνται, ειδικά σε κλειστούς χώρους, αλλά σίγουρα έχουμε βρεθεί πίσω από ανθρώπους είτε πολύ ψηλούς είτε με μπόλικα μαλλιά.

The Last Picture Show (1971)

Ο Peter Bogdanovich είναι λάτρης του σινεμά, από τους πιο σινεφίλ σκηνοθέτες, με την καριέρα του να ξεκινά ως κριτικός κινηματογράφος στο Film Culture και στο Esquire. Στο The Last Picture Show, βασισμένο στο ημιαυτοβιογραφικό ομώνυμο βιβλίο του Larry McMurty, σε μια μικρή πόλη του Τέξας στα 50s, δύο χρόνιοι φίλοι και  μαθητές λυκείου βιώνουν την ενηλικίωση. Νοσταλγική στο σινεμά που χάνεται. Οι κάτοικοι σιγά σιγά φεύγουν από την πόλη για τις μεγάλες πόλεις, ενώ ένα σινεμά που έχει απομείνει στην πόλη δείχνει ταινίες, όπως το Κόκκινο Ποτάμι του Χοκς. Τα παιδιά παίρνουν μαθήματα ζωής από τις ταινίες που βλέπουν εκεί, ενώ το σινεμά ετοιμάζεται να κλείσει και να προβάλλει την τελευταία του παράσταση.

Cinema Paradiso (1988)

Ίσως η πιο κλασική ταινία-φόρος τιμής στον κινηματογράφο και στην αγάπη στην αίθουσα, το Cinema Paradiso του ιταλού σκηνοθέτη Giuseppe Tornatore  με την συγκλονιστική μουσική του Ennio Morricone με τον Philippe Noiret. Στην Ρώμη των 80s, ένας διάσημος σκηνοθέτης επιστρέφει σπίτι του και μαθαίνει ότι ο Αλφρέντο πέθανε. Μια αναδρομή στα παιδικά του χρόνια, όταν γνώρισε μέσω του Αλφρέντο την τέχνη του σινεμά. Πηγαίνει στην δουλειά του και βλέπει πώς είναι να προβάλλεται μια ταινία στο σινεμά, βοηθώντάς τον. Σταδιακά όσο περνάνε τα χρόνια θα δουλέψει στο σινεμά Cinema Paradiso ενώ μεγαλώνοντας θα ασχοληθεί με την ίδια την τέχνη του κινηματογράφου.

The Majestic (2001)

50s στην Αμερική. Ένας νεαρός σεναριογράφος του Χόλιγουντ την εποχή της μαύρης λίστας, απολύεται ως κομμουνιστής, επειδή στα φοιτητικά του χρόνια είχε βρεθεί σε μια αντιπολεμική συνάντηση. Στην νέα του ταινία, Ashes to Ashes, τα credits δίνονται σε άλλον. Αποκαρδιωμένος και μεθυσμένος, σε ένα ατύχημα παθαίνει αμνησία. Στην νέα του ζωή προσπαθεί να ξαναδημιουργήσει το σινεμά Majestic, μιας και τον θεωρούν τον γιο του ιδιοκτήτη και ήρωα του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Η πρώτη ταινία που προβάλλει είναι το Sand Pirates of the Sahara. Ο κόσμος του σινεμά θα βοηθήσει να βρει τον εαυτό του. 

Goodbye, Dragon Inn (2003)

Το Dragon Inn είναι μια ταϊβανέζικη ταινία πολεμικών τεχνών του 1967. Το Goodbye, Dragon Inn είναι μια ταϊβανέζικη ταινία-αποχαιρετισμός στο σινεμά. Σε ένα τοπικό σινεμά που κινδυνεύει να κλείσει, προβάλλεται η ταινία. Ο ηθοποιός Jun Shih, που υποδύεται τον εαυτό του, παρακολουθεί την ταινία που έπαιζε με δάκρυα στα μάτια. Εκεί πετυχαίνει τον  Miao Tien, που επίσης έπαιζε στην ταινία και έχει έρθει να την δει με τον εγγονό του.

One Second (2020)

Στην Κίνα της πολιτιστικής επανάστασης ένας κρατούμενος αποδρά από το στρατόπεδο εργασίας μόνο και μόνο για να παρακολουθήσει τα επίκαιρα στον κινηματογράφο. Ένα ορφανό κορίτσι έχει κλέψει το καρούλι της ταινίας. Οι άνθρωποι της πόλης περιμένουν πώς και πώς να αρχίσει η προβολή. Ο Zhang Yimou μπορεί να λογοκρίθηκε από την κινέζικη κυβέρνηση, αλλά παρέδωσε ένα δικό του Σινεμά ο Παράδεισος, με μια κοινωνία που διψά να δει σινεμά και μια μπομπίνα που πάει και έρχεται, με μια συγκεκριμένη σκηνή από το φιλμ να γίνεται μήλον της έριδος.

Empire of Light (2022)

Ο Sam Mendes στρέφεται σε μια πιο μικρή και νοσταλγική ιστορία, αυτοαναφορική για τον ίδιο του κόσμου του σινεμά και της αίθουσας. Σε μια παραθαλάσσια πόλη της Αγγλίας των 80s μια γυναίκα πάσχει από διπολική διαταραχή, ενώ ένας νεαρός μαύρος βρετανός που ζει με την μητέρα του, δουλεύει σε σινεμά. Οι δυο τους ξεκινούν μια σχέση, που όμως θα έρθει αντιμέτωπη με τον ρατσισμό της κοινωνίας. Η γυναίκα αυτή δεν έχει δει ποτέ ταινία σε σινεμά και έτσι θα βρεθεί στον κινηματογράφο The Empire Cinema και θα δει το Being There (1979) του Hal Ashby με τον Peter Sellers. Ο κόσμος της κινηματογραφικής αίθουσας παίζει βασικό ρόλο στην ζωή των χαρακτήρων και ο Roger Deakins παραδίδει μια εξαιρετική φωτογραφία.

Περισσότερα σινεφιλικά αφιερώματα μπορείτε να αναζητήσετε σε αυτό το πολύ ενδιαφέρον blog.