Μυστικό συστατικό

Σύνοψη: Σπρωγμένος από την φτώχεια και την απελπισία, ο Βέλε, αρχίζει να δίνει στον καρκινοπαθή πατέρα του space cake, το οποίο απαλύνει τους έντονους πόνους της αρρώστιας του.

Άποψη:  Ο νεαρός Βέλε, ζει με τον άρρωστο πατέρα του, μέσα στα συντρίμμια του οικογενειακού τους δράματος, μια που πέρα από τον καρκίνο έχασαν και τον αδελφό του και την μητέρα του σε τροχαίο. Έξω από το σπίτι, δουλεύει ως συντηρητής στα τρένα, μια άχαρη και κακοπληρωμένη δουλειά –όταν τους πληρώνουν- που δεν τον καλύπτει ούτε για τα φάρμακα του πατέρα του, ούτε του δίνει ελπίδες για όνειρα. Μια μέρα στη δουλειά, η αστυνομία τους βάζει να ψάξουν ένα τρένο, έχοντας την πληροφορία πως σε κάποιο βαγόνι βρίσκεται ένα πακέτο με ναρκωτικά. Ο Βέλε βρίσκει το πακέτο και το πάει κρυφά στο σπίτι. Μην αντέχοντας να βλέπει τον πατέρα του να υποφέρει, του έρχεται η ιδέα να κάνει το χασίς κέικ, δίνοντας το στον ανύποπτο ασθενή, ο οποίος άξαφνα παίρνει τα πάνω του, μέσα σε χάχανα και καλή διάθεση. Οι παραλήπτες του πακέτου όμως, φυσικά και δεν είναι χαρούμενοι με την απώλεια και κάποια στιγμή φτάνουν στα ίχνη του Βέλε.

Ο σκηνοθέτης Γκιόρτσε Σταβρέσκι κάνει μια απλή ταινία, η οποία ισορροπεί με άνεση, ανάμεσα στην μαύρη κωμωδία, το κοινωνικό σχόλιο και το δράμα, χωρίς να χάνει τον δρόμο της. Πέρα από την ίδια την ιστορία, είναι μία σκληρή και αφτιασίδωτη καταγραφή της ζωής στα Σκόπια, της πιο φτωχής και προβληματικής χώρας των Βαλκανίων. Και είναι διπλά ενδιαφέρον για εμάς, μια που τόσα χρόνια, και ειδικά αυτό τον καιρό, έχουμε το Μακεδονικό καθημερινά στην επικαιρότητα, χωρίς όμως να έχουμε άμεσες εικόνες από την γειτονική χώρα.

Τα Σκόπια που μας δείχνει ο Σταβρέσκι, είναι γκρίζα, γεμάτα ανοργανωσιά, σμπαραλιασμένο κρατικό μηχανισμό και πολίτες που νοιώθουν ότι έχασαν το τρένο. Αλλά είναι και μια Βαλκανική χώρα, με τους ανθρώπους να μοιάζουν τόσο πολύ με εμάς. Πέρα από αυτή την πλευρά, έχουμε να δούμε μια ταινία που βγάζει και γέλιο, και δάκρυ, με αρκετό σουρεαλισμό στις καταστάσεις, λίγη υπερβολή και πρόθεση να ειρωνευτεί καλότροπα τις εμμονές και τις δοξασίες του μέσου ανθρώπου, έχοντας παρόλα αυτά τη διάθεση να τα δει με μία αισιοδοξία.

Το Μυστικό Συστατικό  δεν είναι κάποια ταινία που θα μείνει. Είναι όμως τίμιο σινεμά, πιστό στην φόρμα αυτού που ξέρουμε ως Βαλκανικό Κινηματογράφο (μοιάζει και με τις δικές μας ταινίες) και θα το προτείναμε σε αυτούς που δεν βλέπουν μόνο Αμερικανικές παραγωγές. Μόνο μία σημείωση για τους υπερευαίσθητους: Παντού στην ταινία, την χώρα την λένε «Μακεδονία» και αυτούς «Μακεδόνες» Αλλά φαντάζομαι, αυτοί οι άνθρωποι δε θα πήγαιναν έτσι κι αλλιώς να δούνε μια ταινία από «τα Σκόπια»