Joker

H κριτική μας

Joker - κριτική ταινίας

Σύνοψη: Ο Arthur Fleck ζει στη Γκόθαμ Σίτυ το 1981. Μένει μαζί με την μητέρα του ενώ το πρόβλημα του να γελάει ασταμάτητα άνευ λόγου τον καθιστά εύκολο στόχο. Προσπαθεί να γίνει κωμικός αλλά δεν τα καταφέρνει. Η ταραγμένη πόλη και η προσωπική του αποτυχία τον φτάνει στα άκρα, με αποτέλεσμα να γίνει ο JOKER.

Άποψη: Ο φετινός Χρυσός Λέοντας κατέληξε στα χέρια του σκηνοθέτη του «Hangover», Todd Phillips και σε μια ταινία με έναν ήρωα της DC, τον κακό αντίπαλο του Batman, Joker, κάτι αρκετά παράδοξο που όμως δείχνει αφενός το άνοιγμα των μεγάλων φεστιβάλ του κόσμου, αφετέρου την υψηλή ποιότητα στην οποία έχουν φθάσει ταινίες ενός παραγνωρισμένου από τα μεγάλα βραβεία είδους.

Ο «Joker» αναζητά τις απαρχές του ομώνυμου ήρωα, το πρόσωπο πίσω από το προσωπείο του κλόουν και όλα αυτά με ένα τρόπο μοναδικό για το είδος που την καθιστά σταθμό για τις ταινίες βασισμένες σε κόμικς, μια ταινία που θα συζητάμε για πολλά χρόνια ακόμα.

Ο Arthur είναι ένας αποτυχημένος stand up comedian, κανείς δεν γελάει με τα αστεία του αλλά όλοι γελάνε με αυτόν. Πάσχει από μια διαταραχή που τον κάνει να γελάει σε μη αστείες στιγμές, έχοντας έτσι την εικόνα ενός κοινωνικά απροσάρμοστου. Ο νέος Joker απομακρύνεται και από το κόμικ και ποπ στοιχείο του Tim Burton και από την κιτς εξτραβαγκάντζα με τον Jared Leto, αλλά και από τον σκοτεινό χαρακτήρα του Nolan με τον εξαιρετικό Heath Ledger. Ο Phillips πλάθει έναν σκοτεινό χαρακτήρα μόνο που ανοίγει τις κουρτίνες και ξεσκεπάζει όλη την βρώμα πίσω από την ομίχλη. Η κοινωνία της Γκόθαμ Σίτυ δεν παρουσιάζει εντυπωσιακές διαφορές από μια οποιαδήποτε σύγχρονη κοινωνία και αυτό είναι μεγάλο στοίχημα για τον σκηνοθέτη, να μην εγκλωβιστεί ούτε στα 80s, με την ταινία άλλωστε να θυμίζει περισσότερο τα αμερικάνικα 70s, ούτε σε μια φανταστική πόλη. Όλα έχουν σάρκα, οστά και φυσικά αίμα, αίμα που χύνεται και αίμα που μια κοινωνία εν παρακμή διψά να καταναλώσει.

Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι το προφίλ του Arthur και η μετουσίωσή του σε Joker βασίζονται σε δύο πυλώνες, στην κοινωνική περιθωριοποίηση που υπόκειται ως το Άλλο σε μια κοινωνία που δεν έχει εαυτό και επιδιώκει έτσι να αυτοπροσδιοριστεί και στην ανθρωποφαγία των ΜΜΕ.

Ο Robert de Niro ερμηνεύει μοναδικά ένα ρόλο που μας παρασέρνει νοσταλγικά στο «Βασιλιά της Κωμωδίας» του Scorsese, πηγαίνοντας όμως πλέον λόγω ηλικίας πιο κοντά όχι στον δικό του ρόλο αλλά του Jerry Lewis. Ένας κωμικός παρουσιαστής που δεν διστάζει να γελοιοποιήσει οποιοδήποτε ατόπημα, σε έναν πολιτισμό που δεν επιτρέπει το λάθος. Αυτά θα λειτουργήσουν εμπρηστικά στην ψυχολογία του πρωταγωνιστή σε συνδυασμό με τις αποφάσεις του δημάρχου Thomas Wayne, μπαμπά φυσικά του Batman. Fun fact: εμφανίζεται και ο ανήλικος ακόμα Bruce αφήνοντας όμως την γνωστή σχέση τους στην ιστορία μιας και δεν ασχολείται περαιτέρω με τον Batman.

Ο σκορτσεζικός «Joker», μιας και πέραν του Βασιλιά της Κωμωδίας δεν μπορείς να παραγνωρίσεις την σκηνοθετική προσέγγιση-φόρο τιμής στον πλάσιμο χαρακτήρων του σπουδαίου Αμερικανού, αποδεικνύεται εύφλεκτος με την φλόγα μέσα μας δύσκολα να καταλαγιάζει. Δεν σημαίνει ότι δεν έχει ψεγάδια. Τα κοινωνικά σχόλια πολλές φορές είναι εύκολα και ανώδυνα λόγια που δεν απομακρύνονται πολύ από την λογική της ρημάδας κοινωνίας που κατηγορεί ο καθένας μας. Αλλά είναι κινηματογράφος, το ότι ο de facto κακός Joker μετατρέπεται σε έναν a priori καλό Arthur είναι απλώς ένας τρόπος για να νιώσει καλύτερα ο θεατής τον ήρωα και να ταυτιστεί, στο οποίο βοηθά ο ανυπέρβλητος Joaquin Phoenix που πάει καρφί για Όσκαρ με μια από τις καλύτερες ερμηνείες της δεκαετίας.

Παύλος Γκουγιάννος (8/10)

Έχουν γραφτεί πάρα πολλά περί αριστουργήματος. Ας είμαστε λίγο πιο προσεκτικοί με την χρήση της λέξης.

Μια σπαραχτική ερμηνεία του Γιόακιν Φοίνιξ, είναι αυτό που μένει αξέχαστο από την ταινία του Τοντ Φίλιπς. Απόλυτα δοσμένος στον ρόλο του, στοιχειωτικός με το ανατριχιαστικό γέλιο που δεν τον λυτρώνει αλλά τον βασανίζει, όλα τα καδραρίσματα πάνω του και τα κουμπώνει μαεστρικά, μέχρι και με την περιαθρίτιδα στον ώμο του καταφέρνει να αποδώσει συναίσθημα ο τύπος, κάποιες στιγμές μου θύμησε τον Μάρλον Μπράντο και το ξυρισμένο κεφάλι του στο Αποκάλυψη Τώρα.

Ο Joker του Τοντ Φίλιπς όμως είναι από ένα σημείο και έπειτα κλισεδιαρισμένος και αχρείαστα υπερβολικός. Ναι μεν προσπαθεί να αποδώσει τον super villain ήρωά του με μια διαφορετική προσέγγιση από την συνήθη κομικίστικη, αλλά ενώ έχει στήσει ένα ενδιαφέρον και σκληρό ψυχόδραμα για τον λούζερ χαρακτήρα που όλοι περιμένουμε (και γνωρίζουμε) ότι θα αντιδράσει, χάνει την ουσία και το μέτρο από την στιγμή που εκρήγνυται και αντιδρά.

Με αποτέλεσμα να οδηγεί το φιλμ σε ένα κρεσέντο υπερβολής τύπου V for Vendetta «αντίστασης και επανάστασης κατά της εξουσίας και των πλούσιων» που φωνασκεί χωρίς λόγο στο τελευταίο ημίωρο, καταφεύγοντας σε έναν κομικίστικο τόνο υπερβολής που δεν μπορεί να διαχειριστεί και που ακυρώνει όλη την προηγούμενη προσπάθεια, όσο και αν επαναλαμβάνω δεν μπορείς να ξεκολλήσεις τα μάτια σου από τον Φοίνιξ.

Τα ξεκάθαρα δάνεια (μέχρι και ξεπατικούρες) από τα King Of Comedy και Taxi Driver του Σκορσέζε, αλλά και την ενοχλητική κοινωνική αισθητική απόχρωση του Λιούμετ, δημιουργούν μια συνθήκη σύγκρισης στην οποία τελικά το φιλμ αδυνατεί να ανταποκριθεί (και είναι φυσικό διότι οι άλλοι τα έχουν πει καλύτερα).

Αντιλαμβάνομαι την ανάγκη να αποθεώσουμε μια ταινία που ξεχωρίζει μέσα από έναν ορυμαγδό μετριότητας που έχει κατακλύσει τις αίθουσες τα τελευταία χρόνια.

Όμως αυτός ο Joker προσπαθεί υπερβολικά να μείνει σοβαρός, είναι τίμιος στις προθέσεις του και σίγουρα διαφορετικός από τις υπόλοιπες κινηματογραφικές εκδοχές του κομικίστικου ήρωα, αλλά η κοινωνική διδαχή του είναι μάλλον ανώδυνη. Ένας βαθμός παραπάνω όμως γι'αυτή την ερμηνεία για την οποία πρέπει να γίνει απ'ευθείας ανάθεση του επόμενου Όσκαρ βραβείου.

Απόστολος Κίτσος (6 / 10)

Πρώτη δημοσίευση: 3 Οκτ. 2019, 04:20
Ενημέρωση: 10 Οκτ. 2019, 14:34
Συντάκτης: 
Τίτλος:
Joker
Σκηνοθεσία: 
Έτος: 
Διάρκεια: 
121
Εταιρία διανομής: 
Release: 
3 Οκτωβρίου 2019

ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΝΕΑ

imaginary, από την Spentzos imaginary, από την Spentzos