Crimes of the future

Σύνοψη: Σε ένα απροσδιόριστο μέλλον, το ανθρώπινο σώμα μεταμορφώνεται και μεταλλάσσεται για να επιβιώσει σε ένα ολοένα και πιο συνθετικό περιβάλλον.

Ο Σολ Τένσερ (Βίγκο Μόρτενσεν) και η Καπρίς (Λέα Σεϊντού) είναι ένα ζευγάρι που δίνει εντυπωσιακές και ανατριχιαστικές performance τέχνης, με την Καπρίς να αφαιρεί μπροστά σε κοινό τα νέα και «εξωτικά» όργανα που διαρκώς αναπτύσσει το σώμα του συντρόφου της.

Παράλληλα, δύο ερευνητές από την Εθνική Υπηρεσία Καταγραφής Οργάνων παρακολουθούν με υπερβάλλοντα ζήλο τις κινήσεις του ζευγαριού, ενώ η δολοφονία ενός μικρού αγοριού κρύβει από πίσω της μια μυστηριώδη ομάδα που ετοιμάζεται να κάνει μια συγκλονιστική αποκάλυψη για το μέλλον της ανθρώπινης εξέλιξης, για την οποία θα χρειαστούν το κοινό και την τέχνη του Σολ και της Καπρίς.

Γνώμη: Η χρονιά που διανύουμε σίγουρα δεν έχει έλλειψη εξωφρενικών ειδήσεων, που προκαλούν τρόμο για το μέλλον της ανθρωπότητας, όμως μια είδηση από τον Απρίλιο του 2022 είναι αυτή που έρχεται στο μυαλό βλέποντας τη νέα ταινία του Ντέιβιντ Κρόνεμπεργκ, “Crimes of the Future”. Επιστήμονες ανακοίνωσαν τα αποτελέσματα έρευνας, σύμφωνα με την οποία ανιχνεύτηκαν, για πρώτη φορά, μικροπλαστικά στο ανθρώπινο αίμα. Ο Κρόνενμπεργκ μπορεί να δούλευε για χρόνια το σενάριο του νέου του πονήματος, πολύ πριν την παραπάνω ανακάλυψη, όμως μπορούμε να τον φανταστούμε να σκάει ένα πονηρό χαμογελάκι στο άκουσμα της είδησης.

Κι αυτό γιατί η πραγματικότητα φαίνεται σιγά σιγά να μοιάζει όλο και περισσότερο με τις νοσηρές δυστοπίες σωματικού τρόμου που είναι το σήμα κατατεθέν του σπουδαίου Καναδού σκηνοθέτη. Υπό αυτές τις συνθήκες, το “Crimes of the Future” είναι μια ταινία που εκτυλίσσεται και ασχολείται με το μέλλον, όμως ταυτόχρονα –μ’ έναν και συγκυριακό και ηθελημένο τρόπο– μιλάει και για το παρόν, ενώ ταυτόχρονα αποτελεί έναν φόρο τιμής του ίδιου του Κρόνενμπεργκ στο κινηματογραφικό παρελθόν του.

Μετά τη στροφή στη φιλμογραφία του, η οποία αρχίζει το 2005 με την «Ιστορία της βίας», την πρώτη του συνεργασία με τον Βίγκο Μόρτενσεν, η οποία τον είδε να μετακινείται από τη σφαίρα του sci-fi και του horror, ο Κρόνενμπεργκ δανείζεται τον τίτλο μιας από τις πρώτες του ταινίας (και τίποτα παραπάνω) για να επιστρέψει στις αναζητήσεις του γύρω από τις δυνατότητες και τα όρια του ανθρώπινου σώματος, τη στρέβλωση του ψυχισμού και τις κρίσεις ταυτότητας. Πράγμα που σημαίνει ότι το “Crimes of the future” είναι φτιαγμένο για να διχάσει, όχι μόνο το ευρύ κοινό και τους κριτικούς, αλλά και το ίδιο του fanbase του που μπορεί να είναι ήδη χωρισμένο ανάμεσα στην body horror εποποιία του και τις πιο συμβατικές (λέμε τώρα!), πρόσφατες δημιουργίες του.

Το “Crimes of the future” είναι, στον σκελετό του, ένα πειραγμένο sci-fi noir, καθώς διαθέτει έναν βασανισμένο κεντρικό ήρωα, μια femme fatale, μια αστυνομική έρευνα που διεξάγεται για μια μυστηριώδη οργάνωση και διάφορους περιφερειακούς χαρακτήρες με σκιώδη κίνητρα. Αν η ταινία ειδωθεί υπό αυτό το πρίσμα, τότε μπορούμε να πούμε ότι αποτυγχάνει, καθώς οι φιλοσοφικοί στοχασμοί του δημιουργού της και η εμμονή του με το ανθρώπινο σώμα λειτουργούν εις βάρος μιας στιβαρής πλοκής και δεν βοηθούν στο χτίσιμο του απαραίτητου σασπένς.

Αυτή είναι όμως μια ταινία του Κρόνενμπεργκ, ενός καλλιτέχνη που το επώνυμό του έχει μετατραπεί –διόλου τυχαία– σε επίθετο που περιγράφει άλλες καλλιτεχνικές δημιουργίες ή/και πραγματικές καταστάσεις που μοιάζουν βγαλμένα από τη δική του φαντασία. Και σαν προσθήκη στο έργο του, το “Crimes of the future” μπορεί να μην αποτελεί την tour-de-force επιστροφή στις ρίζες του, αλλά διαθέτει αρκετά αξιοθαύμαστα στοιχεία που θα ικανοποιήσουν τους die-hard κρονενμπεργκικούς, θα αποξενώσουν το ευρύ κοινό και μπορεί και να προσηλυτίσουν νέους πιστούς στο cult following που έχει στηθεί γύρω από το όνομά του.

Οι έρημοι, νυχτερινοί δρόμοι της Αθήνας είναι ένα ιδανικό σκηνικό για την αίσθηση παρακμής που θέλει να δημιουργήσει, το score του μόνιμου συνεργάτη του Χάουαρντ Σορ συμβάλλει τα μέγιστα στο χτίσιμο της ατμόσφαιρας, ενώ ορισμένα από τα σκηνικά θα τα ζήλευε και ο Χ.Ρ. Γκίγκερ. Το world building πάσχει, καθώς ελάχιστα πράγματα μαθαίνουμε για το πώς η ανθρωπότητα έφτασε στο σημείο που τη συναντάμε στην ταινία, ενώ υπάρχει μια υπόνοια περιβαλλοντικής καταστροφής. Όμως, ο Κρόνενμπεργκ δεν φαίνεται να θέλει να κάνει μια αεροστεγή ταινία, κλεισμένη στον άψογα φτιαγμένο κόσμο της, αλλά να στοχαστεί και να σπάσει πλάκα με τον τρόμο που μπορεί να προκαλέσει η απρόβλεπτη εξέλιξη του ανθρώπινου είδους. Το χιούμορ δεν λείπει, οι σκηνές που μπορεί να προκαλέσουν αναγούλα επίσης, όμως η διαρκής ανησυχία που διατρέχει την ταινία δεν κορυφώνεται, οδηγώντας σε ένα χλιαρό φινάλε.

Σε επίπεδο ερμηνειών, το “Crimes of the future” δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να καυχηθεί ότι διαθέτει το ρεσιτάλ που έχει δώσει ο Μόρτενσεν στις προηγούμενες συνεργασίες του με τον Κρόνενμπεργκ, με την παράσταση να κλέβει η Λέα Σεϊντού, πιο αινιγματική, μαγνητική και σαγηνευτική από ποτέ στον ρόλο της Καπρίς, η οποία είναι και η «φωνή» των προβληματισμών του φιλμ. Η Κρίστεν Στιούαρτ είναι επίσης από απολαυστική έως και γραφική στον ρόλο της Τίμλιν, υπαλλήλου της Υπηρεσίας Καταγραφής Οργάνων, η οποία δεν μπορεί να συγκρατήσει την έξαψή της στη θέα του ζευγαριού των Μόρτενσεν-Σεϊντού και των κατορθωμάτων της.

Για κλείσιμο, το “Crimes of the future” έχει και άλλη μια πτυχή, η οποία είναι ίσως και αυτή που πετυχαίνει καλύτερα τον στόχο της: είναι και μια σάτιρα του κόσμου της σύγχρονης τέχνης και, ειδικότερα, των performance artists, που δημιουργούν με το σώμα τους, το εκθέτουν και το βάζουν ενίοτε να υπερβεί τις δυνατότητές του για να δώσουν ένα ηχηρό μήνυμα. Όμως, παρότι προσπάθησε να χώσει όσο πιο πολλές ιδέες μπορούσε στο “Crimes of the future”, ο Κρόνενμπεργκ έχασε την ευκαιρία να κάνει τον εγκέφαλό μας να εκραγεί.