Η αιτία που ο Σαμ Μέντες έκοψε το μονοπλάνο στο "1917"

Το 1917 του Sam Mendes ήταν μια από τις καλύτερες ταινίες του 2019. Είχε μαγνητίσει ο τρόπος που προσέγγισε ο σκηνοθέτης το μέτωπο του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου και κυρίως το μονοπλάνο της που καθηλώνει. Στην πραγματικότητα δεν είναι ακριβώς μονοπλάνο αλλά όλο το σετ, η σκηνοθεσία, το μοντάζ δίνουν την ψευδαισθησιακή εντύπωση της διαρκούς συνέχειας και μάλιστα το πετυχαίνει απόλυτα. Είναι δύσκολο η αλήθεια είναι να βρει κάποιος το break, έπειτα από ένα οκτώ λεπτών μονοπλάνο που τελειώνει για να δώσει την θέση του στο επόμενο. Και έτσι βέβαια παραμένει ένα τεχνικό επίτευγμα, και ιδίως για όσους έχουν δει την ταινία, μπορούν να καταλάβουν τις δυσκολίες των τόσων λεπτών συνεχούς πλάνου. Υπάρχει λοιπόν ένα μόνο ουσιαστικό κενό ανάμεσα σε δύο μονοπλάνα που αποτελούν την ταινία, αλλά το θέμα είναι γιατί; Πώς και αποφάσισε να σπάσει το ένα ενιαίο μονοπλάνο.

ΣΧΕΤΙΚΑO Σαμ Μέντες ετοιμάζει 4 ταινίες για τους Beatles

Το 1917 είναι μια ιστορία από την πλευρά δύο ανθρώπων: του Tom Blake (Dean-Charles Chapman) και του Will Schofield (George MacKay), με έμφαση στον Schofield για το δεύτερο μισό της ταινίας.

Προς την τρίτη πράξη, ο Schofield συναντά έναν Γερμανό ελεύθερο σκοπευτή κρυμμένο σε ένα εγκαταλειμμένο σπίτι. Αν και είναι σε θέση να νικήσει τον στρατιώτη, μια σφαίρα τον πετυχαίνει στο κράνος και χάνει τις αισθήσεις του. Η σκηνή βυθίζεται στο μαύρο και όταν επανέρχεται, έχει πέσει η νύχτα. Μια τέτοια μετάβαση μπορεί να φαντάζει παράταιρη σε μια ταινία που είναι αποφασισμένη να αφηγηθεί μια συνεχή ιστορία, ειδικά αν σκεφτούμε και την ομάδα του Mendes (Roger Deakins στην φωτογραφία, Dennis Gassner στον σχεδιασμό παραγωγής και Lee Smith στο μοντάζ), αλλά όπως αποκάλυψε ο σκηνοθέτης σε συνέντευξή του στο CinemaBlend, ήταν μια σκόπιμη καλλιτεχνική επιλογή, που έλυσε ένα δημιουργικό δίλημμα του σκηνοθέτη. «Ήθελα η ταινία να πάει από το απόγευμα στην δύση και μετά από το βράδυ στο ξημέρωμα». Μια τέτοια μετάβαση θα ήταν δύσκολο να πραγματοποιηθεί μέσα σε δύο ώρες-δηλαδή αν η ιστορία είχε γυριστεί σε πραγματικό χρόνο, οπότε αναγκάστηκε να σπάσει το συνεχές, ώστε να συνεχιστεί μετά και έχει πλέον βρεθεί στην κατάλληλη ώρα που ήθελε. Έτσι βοήθησε και να αλλάξει ο τόνος του Mendes, από κάτι πιο νατουραλιστικό σε κάτι πιο σουρεαλιστικό.

Μια από τις πιο δυνατές στιγμές της ταινίας συμβαίνει μετά το ξύπνημα του Schofield. Σκοτεινά έξω, εκτός από μια φλεγόμενη εκκλησία στον ορίζοντα. Οι φωτοβολίδες χρησιμεύουν σχεδόν σαν πεφταστέρια, ρίχνοντας σκιές γύρω από τα ερείπια της εγκαταλειμμένης πόλης. Είναι σαν όνειρο που γρήγορα όμως συνειδητοποιείς ότι είναι εφιάλτης. Ο Mendes ήθελε να συλλάβει τόσο το θαύμα όσο και την φρίκη αυτού του κόσμου. «Είναι η στιγμή που η ταινία μετατοπίζεται από τον νατουραλισμό σε κάτι πιο μυθικό, ελπίζω. Και πηγαίνει σε κάτι που μοιάζει με κάθοδο στην κόλαση». Ο Schofield καταφέρνει να ξεφύγει από τα εχθρικά πυρά πηδώντας σε ένα ορμητικό ποτάμι, μια μεταφορά για τον Στύγιο ποταμό. Πρέπει να περάσει ανάμεσα από τα σώματα νεκρών στρατιωτών για να φτάσει ξανά στην ξηρά και εδώ το υποσυνείδητο επίπεδο τρόμου γίνεται ξαφνικά εμφανές. Το κόψιμο του μονοπλάνου από το απόγευμα στο βράδυ βοήθησε την μετάβαση να κυλήσει ομαλά χωρίς να επηρεάσει την ιστορία και μάλιστα έδωσε μια πιο έντονη αίσθηση επείγουσας ανάγκης στον αγώνα του Schofield.