Elisa & Marcela

Σύνοψη: H Elisa και η Marcela είναι δύο νεαρές γυναίκες που κατάφεραν να παντρευτούν η μία την άλλη στην Ισπανία των αρχών του 20ου αιώνα, με αποτέλεσμα το να προκαλέσουν σκάνδαλο στην τοπική κοινωνία, να φυλακιστούν και να καταφέρουν να διαφύγουν στη Λατινική Αμερική.

Άποψη: H εσωστρεφής Marcela (Greta Fernandez) γνωρίζει την Elisa (Natalia de Molina) στο καθολικό κολέγιο θηλέων που έχει σταλεί από τον αυταρχικό πατέρα της στην ισπανική πόλη Λα Κορούνια, για να μάθει όσα χρειάζεται για να γίνει δασκάλα αλλά όχι πολλά παραπάνω, ώστε να μπορεί να σηκώνει κεφάλι και να αντιμιλάει. Η Elisa μένει με τη μοναχή θεία της, η οποία είναι και διευθύντρια του κολεγίου, και υπομένει τις καθημερινές ερωτήσεις που δέχεται σχετικά με το πότε θα παντρευτεί. Σχεδόν αμέσως ξεκαθαρίζει στη Marcela ότι δεν πιστεύει στον θεό ούτε στον θεσμό του γάμου κι έτσι μια φιλία σχηματίζεται ανάμεσά τους. Ο θαυμασμός που η Marcela τρέφει για την Elisa και η τρυφερότητα που η δεύτερη της δείχνει γρήγορα οδηγούν σε ερωτική έλξη. Όμως, ο πατέρας της Marcela, αντιλαμβανόμενος ότι η σχέση ανάμεσα στα δύο κορίτσια μπορεί να είναι κάτι παραπάνω από φιλική, στέλνει την κόρη του σε σχολή στη Μαδρίτη.

Τρία χρόνια μετά έρχεται η στιγμή της επανασύνδεσης: η Marcela διορίζεται ως δασκάλα σε ένα μικρό χωριό της Γαλικίας, κοντά στο σχολείο που διδάσκει πλέον η Elisa. Μπορούν πλέον να ζήσουν τον έρωτά τους μέσα στους τέσσερις τοίχους του σπιτιού που μοιράζονται, αλλά όχι ανοιχτά. Έρχεται βέβαια και η στιγμή που οι κάτοικοι του χωριού συνειδητοποιούν ότι οι δύο δασκάλες δεν είναι απλά συγκάτοικοι, έτσι οι δυο γυναίκες καταφεύγουν σε μια ακραία λύση: η Elisa φεύγει, η Marcela μένει μόνη και έγκυος από τον σκληροτράχηλο ξυλοκόπο που την περιτριγυρίζει και μετά από λίγο καιρό εμφανίζεται στο χωριό ο Mario, πρώτος ξάδερφος της Elisa από την Αγγλία, ο οποίος παντρεύεται με συνοπτικές διαδικασίες τη Marcela, καθώς ο ιερέας που πραγματοποίησε την τελετή είχε προφανώς σοβαρά προβλήματα όρασης.

O Mario είναι φυσικά η Elisa μεταμφιεσμένη σε άντρα, με κοντό μαλλί και μουστάκι το οποίο έχει σχεδιάσει με μολύβι. Μολύβι βέβαια φαίνεται να φοράει και στα μάτια, αλλά αυτή η λεπτομέρεια φαίνεται να διέφυγε της Coixet, έτσι η πραγματική ταυτότητα του Mario δεν αργεί να γίνει αντιληπτή και το ζευγάρι καταφεύγει στην Πορτογαλία, όπου φυλακίζονται μέχρι να αποφασιστεί η τύχη τους από τις αρχές της Ισπανίας.

Το «έρως ανίκατε μάχαν» θα έπρεπε να είναι το βασικό μότο της ταινίας, καθώς είναι πραγματικά αξιοπερίεργο πώς όλες οι μάχες και οι δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι δύο γυναίκες δεν φαίνεται να έχουν ιδιαίτερο αντίκτυπο στη σχέση τους, η οποία παραμένει καθόλη τη διάρκεια της ταινίας μονοδιάστατη. Οι ερμηνείες των Fernandez και de Molina είναι οριακά διεκπεραιωτικές, με τη δεύτερη να φαίνεται πραγματικά χαμένη από τη στιγμή που εμφανίζεται ως Mario. Οι ερωτικές σκηνές μεταξύ τους βγάζουν βγαλμένες από άλλη ταινία, καθώς είναι ανεξήγητα στυλιζαρισμένες σε σχέση με την υπόλοιπη ατμόσφαιρα. Ανεξήγητη είναι επίσης και η επιλογή της Coixet να κλείνει κάθε κεφάλαιο της ταινίας με το λεγόμενο iris shot, την τεχνική του βωβού κινηματογράφου με τον μαύρο κύκλο που κλείνει σταδιακά για να ορίσει το τέλος μιας σκηνής, επιλογή που αποσυντονίζει τον θεατή.

Το πραγματικά πρόβλημα όμως στο «Elisa & Marcela» είναι το άτολμο και επίπεδο σενάριο της Coixet. Παρά την εξωπραγματική ιστορία που έχει στα χέρια της, τον πρώτο καταγεγραμμένο γάμο ατόμων του ίδιου φύλου στην Ισπανία, δεν καταφέρνει να παραδώσει ένα φιλμ εξίσου τολμηρό με τη θεματολογία της και παραδίδεται αμαχητί στις συμβάσεις ενός ρομάντζου εποχής, το οποίο δεν καταφέρνει να περάσει ηχηρό το μήνυμα υπέρ των δικαιωμάτων των ομόφυλων ζευγαριών, δικαιώματα που είναι ανύπαρκτα ή τίθενται ακόμα υπό αμφισβήτηση σε πολλές σύγχρονες κοινωνίες.