Κοίτα ποιος γύρισε

Σύνοψη: Πέρασαν πάνω από 70 χρόνια από τον θάνατό του και ο Ιταλός δικτάτορας Μπενίτο Μουσολίνι επιστρέφει στην ζωή. Αυτό όμως που αντικρίζει στην σημερινή Ιταλία δεν του αρέσει καθόλου. Αποφασίζει να σχεδιάσει την επάνοδό του στην εξουσία. Ως βοηθό του έχει έναν φέρελπι σκηνοθέτη, που βλέποντάς τον αποφασίζει να κάνει ένα ντοκιμαντέρ για τον Μουσολίνι. Μόνο που και εκείνος, και όλοι όσοι τον συναντούν, πιστεύουν ότι πρόκειται απλώς για σωσία που τον μιμείται.

Άποψη: Βασισμένο στην ιδέα της γερμανικής ταινίας «Er ist Wieder Da» (2015), στην οποίαν βλέπουμε τον Αδόλφο Χίτλερ να επιστρέφει στην ζωή στην σημερινή Γερμανία, που με την σειρά του και αυτό βασίζεται στο ομώνυμο βιβλίο του 2012, η ιταλική κωμωδία του Luca Miniero αφορά την νεκρανάσταση ενός ακόμα δικτάτορα, του Μπενίτο Μουσολίνι. Είναι ωστόσο ενδιαφέρον να βλέπουμε πώς θα έβλεπαν το τώρα αιμοσταγείς δικτάτορες του παρελθόντος, από την στιγμή που κατέστρεψαν ολοσχερώς την εποχή τους; Ο Luca Miniero, σκηνοθέτης κυρίως χοντροκομμένων και γεμάτων κλισέ κωμωδιών, όπως το «Καλωσήρθατε στον Νότο» και «Καλωσήρθατε στον Βορρά», επιστρέφει με μία πολιτική σάτιρα της σύγχρονης πολιτικοκοινωνικής κατάστασης της Ιταλίας, που ωστόσο έχει διχάσει την χώρα. Από την μία άλλοι την κατακρίνουν θεωρώντας ότι υπερασπίζεται τον φασισμό, ενώ άλλοι ότι αναδεικνύει την κρυφή πλευρά των Ιταλών και εν γένει των ανθρώπων.

Η αλήθεια είναι κάπου στην μέση. Η ταινία πράγματι δεν έχει σκοπό να υπερασπιστεί τον φασισμό, όπως φαίνεται ξεκάθαρα προς το τέλος της ταινίας – και ιδίως η σπαρακτική και εξαιρετική σκηνή που μια γιαγιά με αλτσχάιμερ γίνεται η μόνη που καταλαβαίνει ότι είναι ο πραγματικός Μουσολίνι. Προσπαθεί να καυτηριάσει τις υποτίθεται δημοκρατικές κυβερνήσεις που είχε η χώρα μετά το 1945 (63 συνολικά κυβερνήσεις σε διάστημα 70 χρόνων), τον λαϊκισμό που αξιοποιούν ως εργαλείο πειθούς, όπως έκανε και ο Μουσολίνι, και την προπαγάνδα μέσα από τα χειραγωγούμενα ΜΜΕ (απολαυστική στιγμή όταν ο Μουσολίνι βλέπει για 1η φορά τηλεόραση, και λέει στον σκηνοθέτη ότι θα την χρησιμοποιήσει για προπαγάνδα, για να πάρει την απάντηση «Αυτό έκανε και ο Μπερλουσκόνι»). Ο Massimo Popolizio («Il Divo») πείθει ως Μουσολίνι, λόγω και της εξαιρετικής ομοιότητας.

Αυτό στο οποίο όμως η ταινία αποτυγχάνει παταγωδώς είναι στο να καταφέρει να περάσει το μήνυμα στον θεατή, που είναι ο βασικός στόχος κάθε έργου τέχνης. Με ένα χιούμορ που δεν ακολουθεί κανένα political correct, καταλήγει να αυτοϋπονομεύεται, καθώς για μεγάλο μέρος της ταινίας, δίνει την εντύπωση ότι όντως υπερασπίζεται τον φασισμό, μοιάζοντας περισσότερο με προπαγανδιστική ταινία ακροδεξιού κόμματος, και λιγότερο με σατιρική κωμωδία. Αστοχεί σε πολλά σημεία, ως προς το είδος της πλάκας που προσπαθεί να κάνει, ενώ η γενίκευση, βασικό στοιχείο της ταινίας, είναι και μία από τις βασικές αρχές του φασισμού. Η ταινία είναι απλουστευτικά γενικευτική στα νοήματά της, δείχνοντας τους Ιταλούς σαν έτοιμους να ξαναδεχτούν τον Μουσολίνι, αφού κανείς δεν αντιδρά και όλοι τον δέχονται. Σαφώς ο φασισμός δεν πέθανε μαζί με τον ιταλό δικτάτορα, αλλά δυστυχώς επεβίωσε στις ψυχές πολλών ανθρώπων, και όπως έδειξε και  «Το Κύμα», δεν είναι θέμα συνθηκών, αλλά σε οποιαδήποτε χρονική στιγμή θα μπορούσε να ξαναϋπάρξει αρκεί να υπάρχουν άνθρωποι απεγνωσμένοι και ηγέτες λαϊκιστές. Ωστόσο, μία σχεδόν νιχιλιστική, αναπαράσταση του κόσμου, στον οποίον προφανώς δεν είναι όλοι τόσο βλάκες ή κρυφοφασίστες όπως δείχνει η ταινία, δυσχεραίνει στο να κατανοήσει κανείς την πραγματική στόχευση της ταινίας.