The Life and Films of Ken Loach

Σύνοψη: Ένας από τους σημαντικότερους Βρετανούς δημιουργούς και ένας από τους οκτώ -έως τώρα- σκηνοθέτες που βραβεύτηκαν με δύο Χρυσούς Φοίνικες, ο Ken Loach παρουσιάζεται μέσα από τα δικά του λόγια αλλά και των συνεργατών και φίλων του ώστε να διαφανούν οι αντιθέσεις του.

Άποψη: Ένα ντοκιμαντέρ του 2016 για τον Βρετανό σκηνοθέτη Ken Loach έρχεται σε πανελλήνια πρεμιέρα μέσα από το Cinobo ώστε να γνωρίσει το ελληνικό κοινό λίγο παραπάνω έναν δημιουργό που δείχνει να εκτιμά.

Μέσα από πενήντα χρόνια διαδρομής (το 1967 δημιουργεί την πρώτη του ταινία, το Poor Cow) και πολλές ταινίες, με τελευταία τότε το I, Daniel Blake (2016) για την οποία πήρε τον δεύτερο Χρυσό Φοίνικα, ενώ ακολούθησε το Sorry We Missed You (2019), παρακολουθούμε τις αντιθέσεις ενός δημιουργού που έγινε γνωστός κυρίως ως ένας έντονα πολιτικοποιημένος σκηνοθέτης, ή όπως αναφέρεται στο ντοκιμαντέρ, ο πιο πολιτικοποιημένος Βρετανός σκηνοθέτης.

Ένα χαρακτηριστικό για τον Loach που προκαλεί και όλη την συζήτηση ή την αντίδραση σχετικά με τις ταινίες του, είναι μια φράση που εμφανίζεται στην αρχή της ταινίας: Ρεαλιστής versus τρελός μαρξιστής. Τι από τα δύο είναι τελικά ή μήπως είναι και τα δύο.

Ο Loach αγαπά τον κοινωνικό ρεαλισμό και το καθιστά προφανές σε κάθε ταινία του, είτε στρέφεται στο σήμερα είτε στο παρελθόν. Τον ενδιαφέρουν οι άνθρωποι, τόσο ως μονάδες όσο και ως μέλη ενός ευρύτερου συνόλου που πολλές φορές λειτουργεί εις βάρος της ατομικότητας την οποία καταπνίγει ή υποδαυλίζει.

Και εκεί είναι που αναμιγνύεται η ιδεολογία, μιας και είναι γνωστό πως είναι αριστερός και μέσα από τις ταινίες του ασκεί κριτική, άλλοτε ευθεία άλλοτε πιο έμμεσα, στο καπιταλιστικό σύστημα. Δείχνουν να τον ενδιαφέρουν τα κατώτερα κοινωνικά στρώματα, η εργατική κυρίως τάξη και πώς η εξουσία εκμεταλλεύεται τα προνόμιά της εις βάρος των «αδυνάμων», με τους οποίους συμπάσχει. Δεν είναι ο σκηνοθέτης των ίσων αποστάσεων, δεν είναι ο σκηνοθέτης μιας ψευδούς αντικειμενικότητας. Εξ αρχής δηλώνει ότι συμμερίζεται τον πόνο και τον μόχθο των ανθρώπων.

Το ντοκιμαντέρ εστιάζει σε όλες αυτές τις παραμέτρους όχι μόνο ως προς το πώς προσεγγίζει τους ήρωές του αλλά και στο πώς προσεγγίζει εν γένει τους ανθρώπους, τους συνεργάτες του σε μια ταινία.

Με σκηνές από παλαιότερες ταινίες και αρχειακό υλικό όπως και παλαιότερες συνεντεύξεις, εμπλουτίζεται το ντοκιμαντέρ, πλαισιώνοντας το σήμερα, δηλαδή το 2016, όταν παίρνονται οι πιο πρόσφατες συνεντεύξεις.

Μια ταινία που αξίζει της προσοχής μας ακόμα και αν δεν είστε οι μεγαλύτεροι φαν του σκηνοθέτη, καθώς πρόκειται για ένα σημαντικό κεφάλαιο του βρετανικού σινεμά αλλά και για ένα ενδιαφέρον ντοκουμέντο για τον δημιουργό. 

Ναι μεν δεν επιλέγει να φέρει στην επιφάνεια δυσάρεστες ή αρνητικές οπτικές του Loach, μιας και τον αντιμετωπίζει σαν έναν ήρωα του σινεμά που εξακολουθεί να κάνει όσα θέλει μένοντας πιστός σε έναν ανθρώπινο και πολιτικοποιημένο κινηματογράφο, ωστόσο πίσω από αυτά μπορεί κανείς να εντοπίσει την ουσία αλλά και να δει σκηνές γυρισμάτων του I, Daniel Blake.