Έξοδος

Σύνοψη: Ένα κορίτσι από τη Συρία καταφεύγει στην Τουρκία με προορισμό τη Σουηδία και την επανένωση με τις αδερφές και τους γονείς του. Ύστερα από μια επιδρομή των τουρκικών αρχών μετανάστευσης, σώζεται από έναν από τους λαθρεμπόρους που οργάνωσαν τη φυγή της. Το φαινομενικά αταίριαστο δίδυμο ξεκινά τον δρόμο του προς την ελευθερία, σε ένα ταξίδι που θα αλλάξει τις ζωές τους για πάντα.

Άποψη: Ανάμεσα σε μια Ευρώπη που κλείνει τα σύνορα και σε μια Τουρκία που δημιουργεί το κατάλληλο έδαφος για τη δραστηριότητα των λαθρεμπόρων, άνθρωποι που αναγκάζονται να αφήσουν τις πατρίδες τους λόγω του πολέμου βρίσκονται μετέωροι. Σε κίνδυνο, σε απόγνωση και σε διαδρομές που βγάζουν στο άγνωστο αν όχι στον θάνατο, οι πρόσφυγες έχουν ξεπεράσει τα 60 εκατομμύρια -ο υψηλότερος αριθμός από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.

Η προσφυγική τραγωδία των τελευταίων χρόνων εμπνέει τον Άμπε Χασάν σε αυτό το σκηνοθετικό του ντεμπούτο και του δημιουργεί την ευθύνη να πει την ιστορία με ρεαλισμό, πόνο, ανθρωπιά και μερικά ψήγματα ελπίδας.

Γυρισμένο εν μέρει και στην Ελλάδα, το “Exodus” ξεκινάει θέτοντας ωμά το πολιτικό σκηνικό: Ο 40χρονος λαθρέμπορος Σαμ σώζει απρόθυμα την Αμάλ, ένα 12χρονο κορίτσι που έχασε την οικογένειά της στον πόλεμο της Συρίας. Η Αμάλ πιστεύει ότι οι δικοί της βρίσκονται καθ' οδόν για τη Σουηδία και έτσι ξεκινά για να τους βρει. Μέσα από διάφορες ανατροπές ο Σαμ αναγκάζεται να την ακολουθήσει. Το μοτίβο πατέρα-κόρης που δημιουργείται εδώ μας βοηθάει να δούμε την κατάσταση από δυο διαφορετικές σκοπιές. Η ελπίδα, το παιδικό πείσμα αλλά και η άγνοια συνδυάζονται με τον ενήλικο κυνισμό και φέρνουν μπροστά μας μια πραγματικότητα για την οποία όλοι έχουμε ακούσει, αλλά λίγοι γνωρίζουμαι πραγματικά.

Η νεαρή Τζουάν Αλκατάμι δίνει στην ηρωίδα της την αφέλεια αλλά τη σπιρτάδα ενός παιδιού της εποχής, που δεν το βάζει κάτω παρόλο που όσα έχει βιώσει δεν θα έπρεπε ποτέ να αποτελούν μέρος της ζωής ενός παιδιού. Το κάνει αβίαστα, χωρίς υπερβολές και βγάζει μια φυσικότητα που συγκινεί.

Το ταξίδι τους μας «παίρνει» μαζί του σε μια πορεία με δυσκολίες και κινδύνους. Ο σκηνοθέτης δεν καταφεύγει σε τραγικά κλισέ, ούτε σε σκληρά πλάνα για να συγκινήσει. Αφήνει την ίδια την κατάσταση που έχουν βρεθεί οι δύο πρωταγωνιστές, όπως και την απουσία των αγαπημένων ανθρώπων να μιλήσουν από μόνες τους.

Από τη μία αυτό είναι στα υπέρ της ταινίας. Από την άλλη, ωστόσο, η εξέλιξη της ιστορίας σε κάτι που μοιάζει περισσότερο με road trip και σε μια διαδικασία εξιλέωσης του Σαμ, δεν επιτρέπει τελικά να δημιουργηθεί το απαραίτητο βάθος που θα άφηνε το σημάδι του στον θεατή.