Fortunata, η ασυμβίβαστη

Σύνοψη: Η Fortunata είναι μία ιταλίδα μητέρα ενός ανήλικου κοριτσιού, το οποίο μεγαλώνει μόνη της, μετά τον χωρισμό από τον αστυνομικό σύζυγό της. Έχει έναν πολύ καλό φίλο και γείτονά της, τον Chicano, που όμως παίρνει ναρκωτικά και είναι διπολικός. Προκειμένου να μεγαλώσει την κόρη της, κουρεύει κατ’ οίκον, μέχρι να ανοίξει το δικό της κομμωτήριο, που είναι και το όνειρό της. Όταν η 8χρονη Barbara αρχίσει να έχει μία ανάρμοστη συμπεριφορά, την πηγαίνει σε ψυχολόγο, τον οποίον η Fortunata θα ερωτευτεί.

Άποψη: Η Fortunata («Ασυμβίβαστη» είναι ο ελληνικός τίτλος, αν και σημαίνει τυχερή) μόνο τυχερή δεν είναι στην ζωή της, όπως εύκολα μπορεί να καταλάβει κανείς από την πρώτη σκηνή μέχρι την τελευταία. Πρόκειται για έναν ξεκάθαρα ειρωνικό τίτλο, που κλείνει το μάτι με ένα μειδίαμα στην ίδια την ηρωίδα. Ο Sergio Castellitto, ένας γνωστός και ταλαντούχος Ιταλός ηθοποιός («Απέραντο Γαλάζιο», «Around a small mountain») επιστρέφει σκηνοθετικά με την 6η ταινία του, σε σενάριο της συζύγου του, Margaret Mazzantini. Έχει περάσει από διάφορα είδη, κωμωδία («Libero Burro»), ρομαντικό δράμα («Don’t Move») και τώρα ασχολείται με το μελόδραμα. Είναι ένα τυπικό ιταλικό μελόδραμα, αφόρητα ξεπερασμένο αισθητικά.

Από την κεντρική ηρωίδα, που την υποδύεται η πολύ καλή Jasmine Trinca, βραβευμένη στις περσινές Κάννες για την συγκεκριμένη ερμηνεία, στο τμήμα «Ένα Κάποιο Βλέμμα», να θυμίζει σαν στιλ κάτι από Sophia Loren από τα 60s, όπως την Φιλουμένα Μαρτουράνο και από την παζολινική Mamma Roma, μέχρι την όλη ατμόσφαιρα της ταινίας, η νέα ταινία του Castellitto δεν είναι το σινεμά του σήμερα, αλλά ένα σινεμά άμα τη εμφανίσει του ξεπερασμένο. Και δεν οφείλεται μόνο στις όποιες συνδέσεις μπορεί να κάνει κανείς σε τελείως επιφανειακό επίπεδο ανάμεσα στην συγκεκριμένη ηρωίδα και στον ρόλο της Anna Magnani στο «Mamma Roma», αφού λείπει όλος ο τραχύς ρεαλισμός του Pasolini, και το υποκριτικό βάθος της Magnani, αλλά όλο το κλίμα αποπνέει ατμόσφαιρα τελείως πεπαλαιωμένη. Ο τρόπος που αναπαρίστανται οι μη Ιταλοί στην ταινία, όπως ασιάτες, μουσουλμάνοι, είναι σχεδόν ρατσιστικός και αν μπορείς να το συγχωρέσεις σε μία ταινία του ’60, λόγω της εποχής, αν μπορεί η εποχή να αποτελεί πάντα άλλοθι, σίγουρα προκαλεί αν μη τι άλλο εντύπωση σε μία ταινία του 21ου αιώνα. Πολλές φορές δεν είναι σαφής η πρόθεση του καλλιτέχνη, αν θέλει δηλαδή απλά να παρουσιάσει τη πολυπολιτισμική σύνθεση της σύγχρονης Ρώμης, ή αν θέλει να την κατακρίνει. Με τον τρόπο όμως που το κάνει, εύλογα συμπεραίνει κανείς το δεύτερο.

Επίσης, ο ρόλος της μητέρας του Chicano είναι επιπόλαια γραμμένος. Η Lotte, όπως ονομάζεται η ηρωίδα, την οποίαν υποδύεται η εξαιρετική Hanna Schygulla («Ο γάμος της Μαρία Μπράουν», «Τα πικρά δάκρυα της Πέτρα φον Καντ») πάσχει από αλτσχάιμερ και ούσα παλιά ηθοποιός, αναπολεί τις στιγμές που έπαιζε την Αντιγόνη, ακούγοντας σε μία σκηνή το τραγούδι του Μίκη Θεοδωράκη από την «Φαίδρα» του Jules Dassin με την φωνή της Μελίνας Μερκούρη. Ωστόσο, η σπουδαία ηθοποιός, που έχει στην φιλμογραφία της από Fassbinder, Godard μέχρι Fatih Akin, μένει ανεκμετάλλευτη, με τον ρόλο της να θυμίζει περισσότερο καρικατούρα.

Δυστυχώς, ο Castellitto δεν διαθέτει ούτε το ταλέντο του Fassbinder, που έχει δημιουργήσει μερικά από τα ωραιότερα μελοδράματα, ούτε την αισθητική του Almodovar, που έχει συνδέσει το όνομά του με τον εν λόγω είδος. Έτσι, η ταινία σκοντάφτει πάνω στο παρελθόν, αφού όλα τα βήματά της οδεύουν προς τα πίσω, χωρίς καμιά ουσιαστική ματιά στο σήμερα.