Κλιντ Ίστγουντ: «Το παν σε μια ταινία είναι ο ρυθμός»

Δημοσίευση: 3 Ιαν. 2011, 04:40

Υπάρχουν πάρα πολλά να γράψεις για τον Κλιντ Ίστγουντ.
Ο 81χρονος μυθικός πλέον σκηνοθέτης-ηθοποιός έχει γράψει –πολύ απλά- ιστορία,
αρχικά σαν ηθοποιός και πολύ περισσότερο σαν σκηνοθέτης.
Η 40ετής καριέρα του πίσω από την κάμερα προκαλεί τον θαυμασμό
 με ταινίες που έχουν αφήσει έντονο το στίγμα τους.

Από το «Play misty for me» μέχρι το «Bird» και από το «Unforgiven» μέχρι το «Mystic River», η πορεία του Dirty Harry σε αφήνει πολλές φορές άναυδο. Το Move It εξασφάλισε μια συνέντευξη που έδωσε για την νέα του ταινία («Hereafter»), στην οποία πραγματεύεται την μεταθανάτια εμπειρία. Respect

Ποια ήταν η πρώτη σας αντίδραση όταν διαβάσατε το σενάριο;

Κλιντ Ίστγουντ: Είχε πολλά στοιχεία καθώς εμπεριείχε τρεις διαφορετικές ιστορίες. Κάθε ιστορία είχε τα δικά της εμπόδια που έπρεπε να υπερπηδηθούν. Κι οι επιθανάτιες εμπειρίες, ή σε ορισμένες περιπτώσεις οι εμπειρίες θανάτου, ήταν η αρχή. Ακολουθούσε η προσπάθεια των χαρακτήρων να μάθουν κάτι γ’ αυτήν την εμπειρία. Στην περίπτωση της Μαρί, ενός από τους χαρακτήρες, προσπαθεί να μάθει περισσότερα για μια επιθανάτια εμπειρία και της επιδράσεις της σε συνεργασία με άλλους ανθρώπους. Γιατί κατά κάποιο τρόπο επηρεάζει την ζωή της δυσμενώς. Το μικρό αγόρι έχει χάσει τον αδελφό του, οπότε προσπαθεί να έχει κάποια επαφή μαζί του γιατί νιώθει χαμένος χωρίς αυτόν. Κι ο χαρακτήρας του Ματ Ντέιμον, ο Τζορτζ, είναι χαμένος. Όλη του η ζωή αποτελματώνεται στην ικανότητά του να βλέπει την μετά θάνατον ζωή. Πιστεύω ότι η σύγχυση στην κάθε ιστορία κι η προσπάθεια να βγάλεις άκρη από την κάθε μια είναι δύσκολα στοιχεία.

Αυτή η ιστορία ήταν εύκολα προσβάσιμη για εσάς ως σκηνοθέτη;

Κ.Ι.: Δεν ξέρω πόσο εύκολα προσβάσιμη ήταν. Όλες [οι ιστορίες] έχουν τα μικρά προβληματάκια τους. Από την μια ήταν εύκολο γιατί η κάθε ιστορία ήταν πολύ συγκεκριμένη και δεν είχε σχέση με τις άλλες. Οι ιστορίες σχετίζονται μόνο στο τέλος. Οπότε προσεγγίζεις την κάθε ιστορία ξεχωριστά και προσπαθείς να τις πλαισιώσεις διαφορετικά γιατί η κάθε μια λαμβάνει μέρος σε ξεχωριστά μέρη στον κόσμο. Ξεκινήσαμε το γύρισμα στο Σαμονί, μετά συνεχίσαμε στο Παρίσι και μετά στο Λονδίνο. Μετά ήταν το Σαν Φρανσίσκο και μετά γυρίσαμε πάλι στο Λονδίνο. Ήμασταν σε διαρκή κίνηση. Στα νησιά της Χαβάης κι όπου μπορείς να φανταστείς. Η δυσκολία θα μπορούσε να είναι να τα διατηρήσεις όλα ανέπαφα. Αλλά τελικά αποθηκεύεις όλες τις πληροφορίες και ελπίζεις ότι στο τέλος θα δέσουν όλα.

Θα θεωρούσατε αυτήν την ταινία μη-τυπική για τον Κλιντ Ίστγουντ;

Κ. Ι.: Είναι μια διαφορετικού είδους ταινία για μένα κι είναι μια διαφορετικού είδους ταινία από αυτές που έχω δει τα τελευταία χρόνια. Έχει τους δικούς της χαρακτήρες, κι εγώ δεν ξέρω τι είδους χαρακτήρες είναι αυτοί. Καλοί, κακοί ή κάτι άλλο, αυτό το αποφασίζει το κοινό.

Σε αυτό το σημείο της καριέρας σας ψάχνετε να σκηνοθετήσετε ξεχωριστές ταινίες σκόπιμα;

Κ.Ι.: Δεν ξέρω αν είναι κάτι που κάνω εσκεμμένα ή αν πρόκειται απλά για την φυσική εξέλιξη που έρχεται με την ηλικία. Είναι κάτι που κάνω πολύ καιρό [η σκηνοθεσία] οπότε αρχίζεις να ψάχνεις για πράγματα που δεν είχες κάνει παλιότερα. Έχουν υπάρξει σκηνοθέτες στο παρελθόν που γύρισαν πίσω κι ουσιαστικά έκαναν ταινίες που είχαν ξανακάνει. Δεν ξέρω αν θα το άντεχα ποτέ αυτό. Όταν η ιστορία υπάρχει είναι εκεί. Μπορείς να γυρίσεις πίσω να φτιάξεις μια διαφορετική ερμηνεία της με διαφορετικούς ηθοποιούς και ίσως να είναι καλύτερη ίσως όχι. Αλλά πιστεύω ότι όταν έχεις τελειώσει με μια ιστορία προχωράς σε κάτι άλλο.

Προσπαθούσατε συνειδητά να αποφύγετε την παγίδα του να κάνετε μια ταινία που να είναι πνευματική αλλά όχι θρησκευτική;

Κ.Ι.: Αν ήταν μια θρησκευτική εκδοχή της ιστορίας τότε δεν θα ήταν γραμμένη έτσι. Το γεγονός ότι είναι γραμμένη έτσι ώστε να έχει ένα πνευματικό στοιχείο κατέστησε δύσκολο το να γυριστεί σαν μια θρησκευτική ταινία. Επειδή στις περισσότερες θρησκείες φαίνεται να υπάρχει μια πίστη στην μετά θάνατον ζωή κι αυτό θα μπορούσε να αποσπάσει την προσοχή αν είχε προσεγγιστεί κατ’ αυτόν τον τρόπο. Πιστεύω ότι ο Πίτερ Μόργκαν το προσέγγισε από την πλευρά των ανθρώπων, της αγάπης, της απώλειας και της προσπάθειας να ξεπεραστούν όλα. Το γεγονός ότι η ταινία είναι πνευματική χωρίς να είναι θρησκευτική, για μένα, συμπίπτει και με το πώς θα έπρεπε να είναι. Θέλω να πω, έτσι την ερμηνεύω εγώ και νομίζω ότι το ίδιο την ερμήνευσε κι ο ίδιος. Δεν είμαι σίγουρος. Δεν το έχω συζητήσει σε βάθος μαζί του. Δεν είμαι σίγουρος για το τι πιστεύει για την μετά θάνατον ζωή, τις επιθανάτιες εμπειρίες και τα λοιπά. Με την διαφορά ότι οι επιθανάτιες εμπειρίες είναι κάτι που μπορεί κανείς να καταλάβει ευκολότερα γιατί όσοι τις έζησαν δεν πέθαναν πραγματικά. Απλά σε μια δεδομένη στιγμή παραλίγο να πεθάνουν. Κι όλοι τους τείνουν να έχουν παρόμοια οράματα αλλά δεν είμαι σίγουρος. Όσον αφορά στην μετά θάνατον ζωή, αυτό επαφίεται στον καθένα να το βλέπει όπως θέλει στο μυαλό του.

Σκεφτήκατε καθόλου την μετά θάνατον ζωή ενώ γυρίζατε την ταινία ή προσπαθήσατε να αποστασιοποιηθείτε;

Κ.Ι.: Πρέπει να το σκεφτείς αυτό. Πρέπει να φανταστείς ότι υπάρχει, αλλά το ίδιο κάνεις και με κάθε ιστορία. Πρέπει να τοποθετήσεις τον εαυτό σου μέσα σε μια κατάσταση που ίσως να είναι απίθανη.

Τι ελπίζετε να αποκομίσει το κοινό βλέποντας τη Ζωή Μετά;

Κ.Ι.: Δεν φτάνει όλων η ζωή σε μια κατάληξη. Αλλά γνωρίζοντας ο ένας τον άλλο αλλάζουν οι ζωές τους και τώρα θα συνεχίσουν βιώνοντας ίσως μια πιο χαρούμενη και πιο εκπληρωμένη ύπαρξη από τον πόνο που βίωσαν στο παρελθόν. Έχει μια ρομαντική πλευρά με την έννοια ότι όλοι βρίσκουν κάποιον. Μέσα από τον χαρακτήρα του Μάτ Ντέιμον, τον Τζορτζ, θα βρουν μια κατάληξη για την στενάχωρη κατάσταση στην οποία βρισκόντουσαν.

 

Τι είναι αυτό που κάνει κατά την γνώμη σας τον Μάτι Ντέιμον τόσο καλό ηθοποιό;

Κ. Ι.: O Ματ είναι καταπληκτικός γιατί είναι «μη-ηθοποιός». Δεν τον πιάνεις να υποκρίνεται. Το παίξιμό του είναι πολύ φυσικό και διακριτικό.

Στην συνεργασία σας με τον Ματ Ντέιμον αισθανθήκατε ποτέ ότι έπρεπε να τον κατευθύνετε ή τον αφήσατε να κάνει αυτό που ξέρει;

Κ.Ι.: Επειδή εγώ βλέπω στο μυαλό μου ολόκληρη την ταινία καθώς την γυρίζουμε τον έβαζα να κάνει κάποια πράγματα για να διατηρηθεί ο ρυθμός ίδιος. Κάποιες φορές γυρνάς μια σκηνή και μετά από μια ώρα την γυρίζεις ακόμα από διαφορετική σκοπιά. Πρέπει να είσαι σίγουρος ότι ο ρυθμός μένει ίδιος. Συζητήσαμε διαφορετικές πλευρές του σεναρίου και συμφωνήσαμε στο πως πρέπει να είναι κάποια πράγματα. Αλλά δεν τον σκηνοθέτησα. Προσπαθείς να φτιάξεις μια ατμόσφαιρα που να είναι αρκετά χαλαρή ώστε ο κάθε ηθοποιός να είναι άνετος να βγάλει τον καλύτερο εαυτό του.

Γιατί διαλέξατε την Σεσιλ ντε Φράνς για τον ρόλο της Μαρί;

Κ.Ι.: Διάλεξα την Σεσίλ γιατί έκανε μια πολύ καλή οντισιόν. Επίσης μου άρεσε πολύ η εμφάνιση της. Ήθελα μια πολύ συγκεκριμένη εμφάνιση και την είχε. Έψαχνα έναν φρέσκο άνθρωπο που θα έπειθε σαν παρουσιάστρια ειδήσεων ή σαν άνθρωπος της τηλεόρασης, και για έναν που θα μπορούσε να περάσει όλα όσα της συμβαίνουν. Η Σεσίλ τα είχε όλα αυτά. Είναι μια καταπληκτική ηθοποιός και ψάξαμε ανάμεσα σε πολλές καλές ηθοποιούς για να βρούμε αυτήν που θέλαμε. Αλλά τελικά έτσι οραματίστηκα εγώ την ταινία. Τουλάχιστον σε αυτήν την συγκεκριμένη μορφή.

Πώς σκηνοθετήσατε τα παιδιά στην ταινία ώστε να αποσπάσετε από αυτά τις καλύτερες δυνατές ερμηνείες;

Κ. Ι.: Ήθελα να αποφύγω να έχω «παιδιά ηθοποιούς» στην ταινία. Αυτό θα μεταφραζόταν σε υπερβολικές και επιφανειακές χειρονομίες. Αυτά τα παιδιά [στην ταινία] είναι κάπως εσωστρεφή, προερχόμενα από το περιβάλλον της εργατικής τάξης. Έπρεπε να τα ξεπεράσω όλα αυτά για να τα κάνω να παίξουν γιατί δεν ήταν επαγγελματίες ηθοποιοί. Οπότε, ερχόμουν σε μια συνεννόηση μαζί τους, συζητούσαμε, προσπαθούσα να τους δώσω να καταλάβουν τις βασικές αρχές της ηθοποιίας, που είναι το να ακούς και να αντιδράς σε αυτό που επεξεργάζεσαι, και σε αυτό που ακούς. Κάποιες φορές λειτουργούσε αυτό, και κάποιες φορές έπρεπε να τους πω κάτι άλλο γιατί δεν ξέρω κατά πόσο ερμήνευσαν το σενάριο. Κάθισαν και το διάβασαν αλλά το πιο πιθανό είναι ότι απλά συνειδητοποίησαν ότι έπρεπε να κάνουν κάποια πράγματα. Αν δεν είσαι προσεχτικός, μπορεί να τα κάνουν αυτά μηχανικά ή να υιοθετήσουν την ερμηνεία ενός ενήλικα για το πως θα έπρεπε να είναι. Αλλά, επειδή τα παιδιά είναι κατ’ αρχήν καταπληκτικοί ηθοποιοί, αν αυτό τους επιτραπεί, μπορείς να πάρεις τις καλύτερες δυνατές ερμηνείες από αυτά.

Πως αισθάνεστε για τους δήθεν psychics και τους τσαρλατάνους που παρουσιάζονται στην ταινία;

Κ.Ι.: Αισθάνθηκα ότι ένα από τα ενδιαφέροντα στοιχεία του σεναρίου ήταν ότι σκάλιζε το θέμα των τσαρλατάνων, των ανθρώπων που βγάζουν τα ως προς το ζην κοροϊδεύοντας τον κόσμο. Πολλοί άνθρωποι πιστεύουν στην μετά θάνατον ζωή και δεν πειράζει αν πιστεύουν. Θέλαμε να έχουμε κι αυτό το στοιχείο ώστε να υπάρχει σύγκριση μεταξύ του ανθρώπου που μπορούσε πραγματικά να δει την μετά θάνατον ζωή κι αυτούς που δεν μπορούν. Γι αυτό έχουμε τον χαρακτήρα του Ματ Ντέιμον, τον Τζορτζ, και μετά αυτούς τους τσαρλατάνους.

Τι μάθατε γυρίζοντας την ταινία;

Κ. Ι. Μαθαίνω κάτι από κάθε ταινία που κάνω. Πιστεύω ότι αυτό είναι το διασκεδαστικό μέρος της διαδικασίας γιατί έχεις να κάνεις με διαφορετικούς ηθοποιούς και διαφορετικά θέματα. Δεν είχα ξανακάνει ποτέ ένα τσουνάμι. Ούτε στο μετρό είχα ξαναγυρίσει ποτέ, υπάρχουνε πολλά καινούργια πράγματα που κάνεις κάθε φορά. Μαθαίνεις πολλά, αλλά ούτως ή άλλως και στην ζωή πιστεύω ότι μαθαίνεις πολλά κάθε μέρα. Όταν γνωρίζεις καινούργιο κόσμο μαθαίνεις κάτι για τους ανθρώπους. Όταν πηγαίνεις σε διαφορετικά μέρη, αν για παράδειγμα χρησιμοποιήσεις έναν άλλο δρόμο απ’ ότι συνήθως, μαθαίνεις κάτι καινούργιο γι’ αυτόν. Έτσι συνεχίζεται η ζωή. Έτσι διατηρείται νεότερη κι η οπτική κάποιου.

Ισχύει ότι σας πρότειναν κάποτε να παίξετε τον Τζέιμς Μπόντ;

Κ. Ι.: Αυτό συνέβη όταν θα άφηνε τον ρόλο ο Σον Κόνερι. Με προσέγγισαν και με ρώτησαν αν θα ήθελα να παίξω τον Τζέιμς Μπόντ. Εγώ είπα ότι αν κι έχω Αγγλικές ρίζες, δεν έχω τα χαρακτηριστικά Άγγλου. Θα έπρεπε να δουλέψω πολύ σκληρά. Πίστευα ότι το αποτέλεσμα θα ήταν πολύ καλύτερο αν χρησιμοποιούσαν έναν Άγγλο. Εξάλλου, είχα ήδη κάνει τρις από τις ταινίες του «Δολαρίου» [με τον Σέρτζιο Λεόνε], Τον Καλό, Τον Κακό και τον Άσχημο κι όλα αυτά. Είχα επιλέξει διαφορετική κατεύθυνση. Ήταν μια πολύ καλή πρόταση και οικονομικά θα μου έκανε καλό αλλά έτσι θα εγκλωβιζόμουν σε μια άλλη σειρά ταινιών και δεν ήθελα να το κάνω αυτό.

Aπόδοση: Μάρω Κουμουνδούρου

 

ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΝΕΑ

BOX OFFICE

Ταινία
4ημέρο
Tanweer
43250
Film Group
13175
Tanweer
12142
Tanweer
4254
Tanweer
2372
Baghead, από την Spentzos Baghead, από την Spentzos