26ο ΦΝΘ - "Navalny": Πρέπει να φανταστούμε τον Σίσυφο ευχαριστημένο

Σύνοψη: Αν υπάρχει μία αλήθεια που έχει εδραιωθεί τα τελευταία χρόνια για την πολιτική κατάσταση της Ρωσίας είναι ότι αντιμετωπίζει μια βαθιά, ανάλγητη απολυταρχία. Το καθεστώς του προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν, που παραμένει ακλόνητος στην ίδια θέση εδώ και 24 χρόνια, συνεχίζει να ακολουθεί πιστά τους κανόνες και τις επιδιώξεις του, εξαφανίζοντας οτιδήποτε συνιστά εμπόδιο.

ΣΧΕΤΙΚΑ26o Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης: Αύξηση-ρεκόρ σε θεατές

Ένα τέτοιο εμπόδιο υπήρξε και ο δικηγόρος και αρχηγός της Αντιπολίτευσης Αλεξέι Ναβάλνι, ο οποίος διώχθηκε και συνελήφθη επανειλημμένα από το Κρεμλίνο μέχρι την απόπειρα δολοφονίας του τον Αύγουστο του 2020.

Ο Ναβάλνι έπεσε σε κώμα και μεταφέρθηκε μετά κόπων από την Σιβηρία στην Γερμανία. Εκεί οι εξετάσεις έδειξαν ότι είχε δηλητηριαστεί με νόβιτσοκ, έναν αγαπημένο του Ρώσου προέδρου νευροτοξικό παράγοντα, που έχει χρησιμοποιηθεί επανειλημμένα ως μέθοδος εξαφάνισης των απανταχού κυβερνητικών επικριτών.

Άποψη: Το ντοκιμαντέρ του Daniel Roher, που κέρδισε πέρυσι το Όσκαρ Καλύτερου Ντοκιμαντέρ, ακολουθεί χρονικά τα γεγονότα και, αφού κάνει μια μικρή εισαγωγή στην πολιτική καριέρα του Ναβάλνι, εστιάζει στην συγκεκριμένη απόπειρα δολοφονίας και την αγωνιώδη διερεύνησή της από τον ίδιο και τους συνεργάτες του. Η δημοσιογραφική ομάδα Bellingcat και ο ιδρυτής της Christo Grozev, η ομάδα του πολιτικού και το Ίδρυμα κατά της Διαφθοράς που ίδρυσε, όπως και η οικογένειά του, προσπαθούν να συλλέξουν αποδείξεις για τους αυτουργούς της επίθεσης, ενώ παράλληλα μιλάνε στην κάμερα για τα γεγονότα, συντονίζουν τα σόσιαλ μίντια και συμμετέχουν ενεργά στην αποκάλυψη μιας πιο αληθινής από ποτέ συνωμοσίας.

Ο σκηνοθέτης έχει συνθέσει με ενδιαφέρον το υλικό και προσεγγίζει τον πρωταγωνιστή και τα γεγονότα ισορροπημένα, γνωρίζοντας πού να ανεβάσει και πού να κατεβάσει ρυθμό. Αν και σίγουρα θα θέλαμε παραπάνω υλικό για τον πρωταγωνιστή και την δράση του, η ταινία συμπεριλαμβάνει μερικά στοιχεία, όπως την σύνδεση του Ναβάλνι και των αρχικών χρόνων της καριέρας του με ακροδεξιές και εθνικιστικές οργανώσεις, ενώ ταυτόχρονα συλλαμβάνει το πολιτικό χάρισμα και την συνεχή και ατρόμητη προσπάθειά του να εναντιωθεί στον ολοκληρωτισμό του Πούτιν.

Ο Ναβάλνι επέστρεψε στην Ρωσία το 2021, συνελήφθη αμέσως και οδηγήθηκε σε φυλακή υψίστης ασφαλείας στην Αρκτική. Εκεί, όπως δυσάρεστα προοικονομείται με διάφορους τρόπους στην ταινία, άφησε την τελευταία του πνοή τον περασμένο μήνα, στις 16 Φεβρουαρίου, σε ηλικία 47 ετών.

Ασχέτως των θεωριών συνωμοσίας, του πολιτικού σκεπτικού και του αν συμφωνεί κανείς με κάποιον και τις θέσεις του, ο αγώνας των ανθρώπων για αλλαγή και ελευθερία και η ακόλουθη δίωξη και θανάτωσή τους γι’ αυτό αποτελούν και θα αποτελούν ένα αδιαπραγμάτευτα σημαίνον και δυστυχώς επίκαιρο θέμα. Μέχρι και το τέλος του, ο Αλεξέι Ναβάλνι προσπάθησε με τον τολμηρό τρόπο του να αγωνιστεί ενάντια στον ολοκληρωτισμό και την αμετανόητη διαφθορά, ενάντια στην έλλειψη εναλλακτικών και την απουσία της ελπίδας, ενάντια στις φωνές που του ψιθύριζαν ότι κινδυνεύει σε κάθε του κίνηση.

To “Navalny” αδυνατεί να βρει δικαιοσύνη για τον ήρωά του, γκρεμίζεται υπό το βάρος μιας εξωφρενικής και άδικης πραγματικότητας, αλλά εντοπίζει και αναδεικνύει μια ουσιώδη διαπίστωση: τα πράγματα δεν μπορούν να αλλάξουν με τον φόβο. Πρέπει να συνεχίσουμε να αντιστεκόμαστε σε έναν υπαρκτό και αφόρητο κόσμο, υπάρχει ένας άλλος, βαθιά επιθυμητός, και το νόημά του βρίσκεται στον αγώνα αυτόν καθ’ αυτόν, όπως και όπου τον δίνει ο καθένας. «Πρέπει να φανταστούμε τον Σίσυφο ευτυχισμένο».

Το 26ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης διεξάγεται 7-17 Μαρτίου 2024.

To ΜΟVE IT βρίσκεται εκεί και θα σας γράψει ανταποκρίσεις, όπως πάντα.