Το μπλε καφτάνι

O Χαλίμ (Saleh Bakri) και η γυναίκα του Μίνα (Lubna Azabal) έχουν ένα παραδοσιακό ραφτάδικο στην μεντίνα του Σαλέ, στο βορειοδυτικό Μαρόκο. Συνεχίζοντας την τέχνη του πατέρα του, ο Χαλίμ είναι ένας από τους τελευταίους “maalems” της χειροποίητης κατασκευής των καφτανιών και η γυναίκα του τον στηρίζει πιστά, ενάντια σε κάθε πελάτισσα που ζητά ένα πιο σύντομο ή πιο μοντέρνο ρούχο “μηχανής”.

Καθώς η υγεία της Μίνα σταδιακά κλονίζεται, ο νέος τους μαθητευόμενος, ο Γιούσεφ (Ayoub Missioui), αναλαμβάνει όλο και περισσότερες ευθύνες και οι δύο άντρες έρχονται όλο και πιο κοντά.

«Το Μπλε Καφτάνι», η δεύτερη ταινία της Maryam Touzani, είναι ένα ευαίσθητο κοινωνικό δράμα, τοποθετημένο σε μια βαθιά συντηρητική, αναχρονιστική και θρησκευόμενη πραγματικότητα που δεν αφήνει περιθώρια ελευθερίας στους ανθρώπους της.

Συγκεκριμένα, μιλάμε για το σημερινό Μαρόκο, όπου η ομοφυλοφιλία είναι παράνομη και τιμωρείται με πρόστιμο και ποινή φυλάκισης έως και 3 χρόνια, ενώ φυσικά θεωρείται ντροπή και πρωτίστως αμαρτία, οδηγώντας με ευκολία σε απάνθρωπες ποινές έξω από το πλαίσιο του νόμου, με την ανοχή ή ακόμα και την συνεργασία της αστυνομίας.

Σε αυτές τις συνθήκες, που προσεγγίζονται ακροθιγώς και μέσα από την καθημερινότητα των χαρακτήρων, το σενάριο της σκηνοθέτριας επικεντρώνεται σε ένα αγαπημένο και φιλότιμο ζευγάρι, που μοιράζεται για χρόνια ένα ανείπωτο και επίπονο μυστικό. Μια ξαφνική αλλαγή των συνθηκών ζωής τους αλλάζει τις ισορροπίες και ένα ερωτικό τρίγωνο φέρνει στο προσκήνιο τον ουσιαστικό πυρήνα της σχέσης τους: την βαθιά αγάπη για τον άλλον.

Αυτό, ο τρόπος με τον οποίο αναδεικνύει την αγάπη σε τόσο ανελεύθερες και περιοριστικές συνθήκες, είναι ίσως το πιο δυνατό κομμάτι μιας κατά τ’ άλλα υποτονικής ταινίας, που διαρκεί πολύ περισσότερο απ’ ότι χρειαζόταν.

Η διαπραγμάτευση της εξέλιξης μας εξαντλεί, το σενάριο δεν στέκεται με συνέπεια στις λεπτομέρειες (η απώλεια του ροζ μεταξένιου υφάσματος για παράδειγμα φεύγει όπως ήρθε, χωρίς να προσφέρει το παραμικρό) ενώ η υπαινικτικότητα και η προσήνεια του αποτελέσματος, που υπό άλλες συνθήκες θα μας γοήτευαν, εδώ καταλήγουν να μας κουράζουν.

Το διακινούμενο συναίσθημα και σκηνές όπως αυτή του τέλους αφήνουν αναμφίβολα τον αντίκτυπό τους, αποτελούν δείγματα μιας γνήσιας και ρεαλιστικής ερωτικής ιστορίας και υποσχέσεις μιας πιο στιβαρής και επιδραστικής προσπάθειας. Η δύναμη της αγάπης όμως δεν είναι πάντα αρκετή.