Η νέα ταινία του περιβόητου “enfant terrible” με το όνομα Gaspar Νoe έχει χαρακτηριστεί ήδη από τους διεθνείς κριτικούς ως  η πιο ώριμη, η πιο διαφορετική προσπάθειά του. Και είναι αλήθεια ότι από το “Vortex” απουσιάζουν πολλά συνήθη της κραυγαλέας, ακραίας φιλμογραφίας του στοιχεία. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι αποτελεί ένα εύκολο ή λιγότερο απαιτητικό θέαμα.

Στο “Vortex” παρακολουθούμε την καθημερινότητα ενός ηλικιωμένου ζευγαριού με σοβαρά προβλήματα υγείας. Η «μητέρα» (Françoise Lebrun), που εργάστηκε χρόνια ως ψυχίατρος και συνεχίζει να συνταγογραφεί φάρμακα στον εαυτό της, αντιμετωπίζει μια έντονη μορφή άνοιας, που επιδεινώνεται συνεχώς και ραγδαία. Ο «πατέρας» (ο giallo δημιουργός Dario Argento), που ασχολείται με τον κινηματογράφο και αντιμετωπίζει κι ο ίδιος προβλήματα με την καρδιά του, προσπαθεί με δυσκολία να ολοκληρώσει το βιβλίο του “Psyche” για το σινεμά και τα όνειρα, καθώς αδυνατεί να ανταποκριθεί στις ανάγκες τους. Μέσα σε ένα σκασμένο από αντικείμενα διαμέρισμα του Παρισιού (εντυπωσιακά λεπτομερής η παραγωγή του Jean Rabasse), απομεινάρια μιας γεμάτης ζωής, η καθημερινότητά τους βυθίζεται μέρα με τη μέρα σε μια αυξανόμενη απελπισία, με την οποία μάταια προσπαθεί να τους βοηθήσει ο προσωπικά επιβαρυμένος γιός τους (Alex Lutz).

Από την αρχή των 175 λεπτών ο Nοέ, γνωστός πειραματιστής του φορμάτ, υιοθετεί το split-screen ενισχύοντας εναργώς τον διαχωρισμό των ηρώων του, την εμφανή ρήξη που έχει υποστεί η ζωή κι η επαφή τους λόγω της ασθένειας. Tα δύο κάδρα παρακολουθούν τους πρωταγωνιστές από διαφορετικές οπτικές γωνίες την ίδια στιγμή, ενώ προσανατολίζουν και αποπροσανατολίζουν τον θεατή διανθίζοντας την γενική στατικότητα των πλάνων.

Αν και φαίνεται γενικά συγκρατημένος, σαν να έχει απεκδυθεί στην προκειμένη την ακρότητα, ο σκηνοθέτης παραμένει παρών, οικοδομώντας μια ωμή, ζοφερή και ουσιαστικά ρεαλιστική καταγραφή του θέματος της παρακμής και του θανάτου. Δεν ωραιοποιεί στιγμή τις καταστάσεις, αποφεύγει εντέχνως το μελόδραμα διατηρώντας τον συναισθηματισμό και σταδιακά θάβει την πιθανότητα μιας καλής εξέλιξης, ενός ευτυχούς τέλους κάτω από το βάρος της σκληρής πραγματικότητας, την οποία δυστυχώς κανείς δεν μπορεί να αποφύγει.

Οι αναφορές στα όνειρα, η μακροσκελής συζήτηση για τη διεργασία του πένθους που ντύνει την αρχή, η πανέμορφη Francoise Hardy με το “Mon amie la rose” εμπλουτίζουν την συστηματική και συχνά πεζή και αφιλόξενη παρακολούθηση της καθημερινότητας των ηρώων. Η διάρκεια της ταινίας είναι ομολογουμένως τρομερά απαιτητική, ακόμα και για τους πιο καλόβολους, και σε συνδυασμό με τις θεματικές της μας δυσκολεύει σημαντικά.

Ο Noé υποστήριξε ότι ήθελε πολύ καιρό να κάνει μια ταινία για ένα ηλικιωμένο ζευγάρι, αλλά εδώ έχει εμφανώς επηρεαστεί από την προσωπική του περιπέτεια (μια εγκεφαλική αιμορραγία παραλίγο να του στοιχίσει τη ζωή), την εμπειρία και τις σκέψεις που γέννησε. «Όλα όσα βλέπουμε ή ό,τι φαινόμαστε, Όνειρο είναι μονάχα μέσα σε όνειρο», παραθέτει κάποια στιγμή από το ποίημα του Edgar Allan Poe ο χαρακτήρας του Argento.

Ίσως το σινεμά να είναι σαν ένα όνειρο, μέσα στο οποίο μπορεί κανείς να αντικρίσει κατάματα τους βαθύτερους φόβους του, την απελπισία και την σκληρότητα που επιφέρει η ζωή του. Και μετά να επιστρέψει σ’ αυτή, πιο συνειδητοποιημένος και τακτοποιημένος. Ίσως και όχι. Δίνη είπαμε.

Πρώτη δημοσίευση: 3 Νοε. 2022, 14:28
Ενημέρωση: 13 Νοε. 2022, 11:35
Τίτλος:
Vortex
Είδος: 
Σκηνοθεσία: 
Έτος: 
Διάρκεια: 
142
Εταιρία διανομής: 
Release: 
3 Νοεμβρίου 2022

ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΝΕΑ

BOX OFFICE

Ταινία
4ημέρο
Tanweer
43250
Film Group
13175
Tanweer
12142
Tanweer
4254
Tanweer
2372
Baghead, από την Spentzos Baghead, από την Spentzos