Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης 2021: "Benediction" - Κριτική

Σύνοψη: H ταραγμένη ζωή του ποιητή του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου Ζίγκφριντ Σασούν προβάλλεται μέσα από τον φακό του Τέρενς Ντέιβις (The Deep Blue Sea, A Quiet Passion), με έμφαση στην ομοφυλοφιλία του και τη διαρκή πάλη του να αποδεχτεί τον εαυτό του και να νιώσει τη γαλήνη που στερήθηκε λόγω των κοινωνικών και ιστορικών συγκυριών.

ΣΧΕΤΙΚΑΗ Ελίνα Ψύκου και τα "Αδέσποτα κορμιά" της

Γνώμη: Η συναρπαστική ζωή συγγραφέων ή ποιητών, παρότι αποτελεί φαινομενικά πρώτης τάξεως σεναριακό υλικό, δεν μεταφράζεται πάντα σε συναρπαστικές ταινίες. Το έχουμε δει να συμβαίνει σε αρκετά παραδείγματα της πρόσφατης κινηματογραφικής παραγωγής, όπως με τον J.D. Salinger στο Rebel in the rye (2017) ή στο Tolkien (2019), με θέμα τον αγαπημένο συγγραφέα της τριλογίας του Άρχοντα των Δαχτυλιδιών.

Υπάρχουν βέβαια και οι φωτεινές εξαιρέσεις, όπως το ευφάνταστο Neruda (2016) του Πάμπλο Λαραΐν, όπου ο ομώνυμος ποιητής δεν είναι μόνο πρωταγωνιστής, αλλά αποτελεί και όχημα για να διερευνηθούν διάφορα ζητήματα που εκτείνονται πέραν της προσωπικότητάς του. 

Τι είναι όμως αυτό που δίνει σε μια βιογραφική ταινία τη δυνατότητα να ξεφύγει από τους δίδυμους σκόπελους της αγιογραφίας και της ακαδημαϊκής προσέγγισης; Η κατάλληλη σκηνοθεσία, κοινώς ένας άνθρωπος πίσω από την κάμερα που να ξέρει πώς να μετατρέψει ένα ιερό τέρας σε αξέχαστο κινηματογραφικό ήρωα.

Στην περίπτωση του Ζίγκφριντ Σασούν, ενός ποιητή που επέζησε από και εναντιώθηκε στη φρίκη του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου, αλλά δεν σταμάτησε ποτέ να βρίσκεται σε πόλεμο με τον εαυτό του, ο Τέρενς Ντέιβις είναι ιδανικό σκηνοθετικό fit.

Δεν είναι άλλωστε η πρώτη φορά που επιδίδεται σε biopic μιας τραγικής φιγούρας από τον κόσμο της ποίησης (προηγήθηκε η δική του εκδοχή της Έμιλι Ντίκινσον στο εξαιρετικό A Quiet Passion), ενώ έχει αποτυπώσει κινηματογραφικά τη σπαρακτική συντριβή των συναισθημάτων στη δίνη του πολέμου με το The Deep Blue Sea.

Τώρα, ο Ντέιβις επιστρέφει σε γνώριμα γι’ αυτόν χωράφια και αποδεικνύει για άλλη μια φορά ότι είναι μάστορας του υπόκωφου δράματος. Αποφεύγει λοιπόν συνειδητά να φτιάξει απλά το πορτρέτο του καλλιτέχνη, επιλέγοντας να διανθίσει τις σκηνές της ζωής του με μικρές λεπτομέρειες, παύσεις και σιωπές, όπως τα λεπτά δισταγμού πριν από μια αποχαιρετιστήρια αγκαλιά.

Δημιουργεί έτσι μια αδιόρατη ένταση, βάζοντάς μας στον ψυχισμό του Σασούν, τον οποίο ερμηνεύουν εξίσου πειστικά οι Τζακ Λόουντεν (Dunkirk) και Πίτερ Καπάλντι (Doctor Who), σε νεαρή και ώριμη ηλικία αντίστοιχα. Η ανασύσταση της εποχής είναι εξαιρετικά προσεγμένη, αλλά ο Ντέιβις δεν αφήνεται να παρασυρθεί από τις κοσμικές συναναστροφές του Σασούν, που θα οδηγούσαν σε ένα ιλουστρασιόν αποτέλεσμα.

Ισορροπώντας λοιπόν ανάμεσα στις συμβάσεις της κινηματογραφικής βιογραφίας και της δικής του ευαισθησίας, μας χαρίζει μια αξιομνημόνευτη ταινία, η οποία δεν φωνάζει τα πάθη του ποιητή, αλλά τα κραυγάζει απαλά σαν ψίθυρος.