Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης 2021: Μια πανευρωπαϊκή ταινία δρόμου την εποχή της πανδημίας
Στο πλαίσιο των Agora Talks του 62oυ Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, πραγματοποιήθηκε συζήτηση με θέμα «Χαμένοι σε κορωνο-γυρίσματα. Θυγατέρες, μια πανευρωπαϊκή ταινία δρόμου στην εποχή του Covid-19». Αρχικά, τον λόγο πήραν η παραγωγός Bettina Brokemper της εταιρείας Heimatfilm και ο παραγωγός της εταιρείας Heretic, Κωνσταντίνος Κοντοβράκης, οι οποίοι καλωσόρισαν το κοινό και ξεκίνησαν να αφηγούνται την ιστορία της ταινίας Θυγατέρες.
ΣΧΕΤΙΚΑΗ Ελίνα Ψύκου και τα "Αδέσποτα κορμιά" της
Οι δύο παραγωγοί είχαν αποφασίσει να συνεργαστούν σε μία διεθνή ταινία δρόμου που θα γυριζόταν σε 4 διαφορετικές χώρες, τη Γερμανία, την Ελβετία, την Ιταλία και την Ελλάδα, με διεθνές καστ ηθοποιών. Στην Ελλάδα τα γυρίσματα θα πραγματοποιούνταν στο νησί της Αμοργού. Το εγχείρημα, όπως εξήγησαν, ξεκίνησε με πολύ ενθουσιασμό, αλλά η πανδημία ανέτρεψε τα δεδομένα της παραγωγής. Οι δύο παραγωγοί μοιράστηκαν με το κοινό τις προκλήσεις και τις δυσκολίες που ανέκυψαν στην προσπάθειά τους να γυρίσουν μια ταινία στο συγκεκριμένο χρονικό διάστημα.
«Εκεί που όλα πήγαιναν ομαλά, είχαμε βρει σπουδαίους συνεργάτες και χρηματοδότηση και είχαμε μόλις ξεκινήσει τα γυρίσματα, μας σταμάτησε η πανδημία και τα κλειστά σύνορα. Πολλά προβλήματα ανακύπτουν από μια τέτοια κατάσταση όταν είσαι παραγωγός. Είσαι υπεύθυνος για τα άτομα που δουλεύουν για εσένα, λογοδοτείς στα άτομα που σου δίνουν τα χρήματα. Υπήρχε μεγάλη αβεβαιότητα για όλα», είπε η κ. Brokemper. Όπως επισήμανε η παραγωγός Bettina Brokemper, ο διεθνής χαρακτήρας της παραγωγής κατέστησε ακόμα δυσκολότερη την αντιμετώπιση των ζητημάτων που ανέκυπταν. «Έπρεπε να μάθω όλους τους διαφορετικούς κανόνες και τα υγειονομικά πρωτόκολλα κάθε χώρας. Διάβασα περίπου 500 σελίδες από πρωτόκολλα που άλλαζαν συνεχώς. Επίσης, η Ιταλία ήταν αποκλεισμένη. Έλαβα ένα τηλεφώνημα και μου είπαν ότι η Ελλάδα θα ανοίξει μάλλον στις 15 του Ιουνίου και σκεφτήκαμε να αλλάξουμε τη σειρά των γυρισμάτων και να πάμε πρώτα στην Ελλάδα για να συνεχίσουμε την ταινία. Το πρόβλημα είναι ότι δεν διεξάγονταν πτήσεις για την Ελλάδα και έπρεπε να βρούμε τρόπο να φέρουμε την ομάδα και τον εξοπλισμό μας. Νοικιάσαμε τελικά ένα αεροπλάνο για να φέρουμε τα πάντα από τη Γερμανία». Όπως διευκρίνισε, έπρεπε επίσης να συνεννοηθούν με όλους τους ηθοποιούς και το προσωπικό, καθώς ο χρόνος τους πίεζε, δεδομένου ότι είχαν ήδη προγραμματίσει τη συμμετοχή τους και σε άλλες παραγωγές.
«Έπρεπε να επαναδιαπραγματευθούμε τα πάντα για να τους μαζέψουμε όλους και να συνεχίσουμε. Έπρεπε, επίσης, όλες αυτές οι εθνικότητες να δουλέψουν μαζί. Ήταν άτομα που δεν είχαν χρόνο να γνωριστούν καλά. Ήταν επίτευγμα, κυρίως της σκηνοθεσίας, να καταφέρει να τους ενώσει ομαλά σε αυτή την ταινία», είπε ο κ. Κοντοβράκης παίρνοντας λόγο. «Η κατάσταση επέβαλε και την επαναδιαπραγμάτευση του προϋπολογισμού για την ολοκλήρωση της ταινίας, μιας και οι δυσκολίες που ανέκυψαν από την κατάσταση αύξησαν το κόστος της ταινίας. Η ασφάλιση δε μπορούσε να μας καλύψει για ό,τι προέκυπτε σε μια τέτοια κατάσταση. Και ο μεγαλύτερος φόβος μου ήταν ότι θα μας κόστιζε λιγότερο το να ακυρώσουμε την ταινία παρά να τη συνεχίσουμε. Έκανα αμέτρητους υπολογισμούς για να αποδείξω ότι ήταν πιο συμφέρον να τη συνεχίσουμε. Γενικά θα έλεγα ότι ήταν ό,τι πιο δύσκολο έχω κάνει όσον αφορά την παραγωγή ταινιών», προσέθεσε η κ. Brokemper.
Στη συνέχεια, τον λόγο πήρε ο τρίτος καλεσμένος της συζήτησης, ο κ. Στέλιος Κραουνάκης, Προϊστάμενος του τμήματος Ανάπτυξης Χρηματοδοτικών και Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων του Εθνικού Κέντρου Οπτικοακουστικών Μέσων και Επικοινωνίας (ΕΚΟΜΕ), το οποίο υποστήριξε την ταινία. Ο κ. Κραουνάκης έδωσε αρχικά κάποια ενδιαφέροντα στοιχεία όσον αφορά τη δράση του ΕΚΟΜΕ στη στήριξη των οπτικοακουστικών παραγωγών πριν και κατά τη διάρκεια της πανδημίας. «Ξεκινήσαμε το 2018. Την πρώτη χρονιά κατατέθηκαν αιτήσεις για 36 πρότζεκτ, τα μισά εξ αυτών διεθνή. Τον δεύτερο χρόνο είχαμε 56 αιτήσεις, οι μισές αφορούσαν και πάλι διεθνή πρότζεκτ. Τα πέντε πρώτα έλαβαν χρηματοδότηση σχεδόν 1.500.000 ευρώ. Μετά ήρθε η πανδημία και επικράτησε αβεβαιότητα. Ο ΕΚΟΜΕ δήλωσε πως θα παραμείνει ανοιχτός για αιτήσεις, για αλλαγές στον προϋπολογισμό και για πληρωμές. Συνεχίσαμε να δουλεύουμε από το σπίτι. Θέλαμε να στείλουμε ένα μήνυμα επιμονής και αλληλεγγύης. Μέχρι το τέλος του καλοκαιριού είχαμε λάβει 29 αιτήσεις».
Ο ίδιος αναφέρθηκε και στον τρόπο λειτουργίας των επιτροπών που ασχολούνταν με τις αιτήσεις των παραγωγών. «Αποτελούνταν από στελέχη του ΕΚΟΜΕ που συνεργάζονταν με στελέχη του Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου. Η συνεργασία είναι πολύ σημαντική. Μαζί προσπαθούμε να βάλουμε την Ελλάδα στο κέντρο της κινηματογραφικής δημιουργίας». Όπως επισήμανε, η αύξηση του ποσοστού του προγράμματος Cash Rebate από το 35% στο 40% έδωσε μεγαλύτερα κίνητρα για συμμετοχή. Ως αποτέλεσμα τους μήνες Οκτώβριο, Νοέμβριο και Δεκέμβριο του 2020, 32 νέα πρότζεκτ κατέθεσαν αίτηση. «Συνολικά το 2020 είχαμε 72 εγκεκριμένες αιτήσεις, που απέδωσαν 40 εκατομμύρια επιλέξιμες δαπάνες», σημείωσε.
Τέλος, ο κ. Κραουνάκης ενημέρωσε το κοινό για τα τεκταινόμενα του έτους 2021. «Το έτος αυτό, πρότζεκτ με υψηλούς προϋπολογισμούς μπορούσαν να κάνουν αίτηση. Και ήρθαν οι μεγάλες παραγωγές όπως το Greek Freek, το Tehran, η τελευταία ταινία του Κρόνενμπεργκ, το Barracuda (The Enforcer), οι Αναλώσιμοι (The Expendables) και άλλες. Μέχρι τον Οκτώβριο 115 πρότζεκτ είχαν κατατεθεί, με 160 εκατομμύρια επενδύσεων για την Ελλάδα, ενώ τα γυρίσματα, όπως είπε, έχουν πραγματοποιηθεί σε πάνω από 146 διαφορετικά μέρη σε όλη την Ελλάδα», κατέληξε σχετικά.
Μετά την ολοκλήρωση της παρουσίασης των στοιχείων από τον κ. Κραουνάκη το λόγο πήρε η τελευταία ομιλήτρια της βραδιάς, κ. Βένια Βέργου, διευθύντρια της Hellenic film Commission. Η ίδια επισκέφτηκε το νησί της Αμοργού στη διάρκεια των γυρισμάτων για να εκτιμήσει την κατάσταση. «Παραγωγοί απ’ όλο τον κόσμο μάς τηλεφωνούσαν για να μάθουν τι συμβαίνει στη χώρα, αν μπορούν να γίνουν γυρίσματα. Μόλις μάθαμε ότι μια διεθνής παραγωγή κάνει γυρίσματα εκεί, ήξερα ότι πρέπει να δω πώς πάνε τα πράγματα, πώς εφαρμόζονται τα πρωτόκολλα. Και προς ευχαρίστησή μου είδα πως είχαν πάρει πολύ σοβαρά το ζήτημα της υγείας και της ασφάλειας». Όπως επισήμανε η κ. Βέργου, η τήρηση των πρωτοκόλλων ήταν πολύ σημαντική, γιατί αν υπήρχε έστω και ένα κρούσμα στην παραγωγή, το γεγονός θα έβλαπτε σοβαρά τη φήμη της Ελλάδας.
Ακολούθως, διηγήθηκε στο κοινό μια ιστορία από τα γυρίσματα της ταινίας, που αποτυπώνει τις ιδιαίτερες συνθήκες της πανδημίας. «Σε κάποια φάση των γυρισμάτων στην Αμοργό, ένα πλοίο που ερχόταν αντιμετώπισε ζήτημα με τη μηχανή και έμεινε ακινητοποιημένο. Επομένως, έπρεπε να σταματήσουν τα γυρίσματα. Σε κάποια άλλη φάση, αυτό θα θεωρούταν μεγάλο πρόβλημα. Η κατάσταση με τον Covid, όμως, άλλαξε τα πράγματα. Δεν φαινόταν τόσο μεγάλο το πρόβλημα πια».
Η βραδιά τέλειωσε με ένα θετικό μήνυμα το οποίο μοιράστηκαν οι δύο παραγωγοί με το κοινό. Όπως εξήγησαν, παρά τα μεγάλα προβλήματα, η ταινία τούς άφησε ένα αίσθημα ενότητας και ελπίδας. «Δεν θα τα είχαμε καταφέρει μόνοι μας. Λάβαμε τη στήριξη πολλών φορέων και ιδρυμάτων για να τα καταφέρουμε. Θέλουμε να τους ευχαριστήσουμε θερμά. Έπρεπε όλα και όλοι να δουλέψουν μαζί, ειδικά σε μια τέτοια διεθνή παραγωγή. Σου δίνει ένα συναίσθημα ενότητας και χαράς. Είναι σαν μια αλυσίδα. Για να δουλέψει η αλυσίδα πρέπει όλα τα κομμάτια να είναι στη θέση τους», είπε ο κ. Κοντοβράκης. «Μας άφησε ένα συναίσθημα ενότητας. Γίναμε μια δεύτερη κορωνο-οικογένεια. Όλοι είχαμε τα ίδια προβλήματα, τα αντιμετωπίσαμε μαζί και βγήκαμε δυνατότεροι. Μάθαμε να εστιάζουμε στη λύση και όχι στο πρόβλημα. Η ταινία αυτή μάς έφερε προβλήματα, αλλά και την ελπίδα ότι μαζί μπορούμε να βρούμε λύσεις», κατέληξε η κ. Brokemper.
ΣΧΟΛΙΑ
Εμφάνιση σχολίων