Φεστιβάλ Δράμας 2021: "Είμαστε το μόνο γένος που αφηγείται"

Κάθε μέρα οι σκηνοθέτες που διαγωνίζονται στο Φεστιβάλ Δράμας δίνουν ραντεβού με το κοινό (θεατές, επαγγελματίες της οπτικοακουστικής βιομηχανίας, δημοσιογράφους) για να μιλήσουν για την ταινία τους που έχει προβληθεί το προηγούμενο βράδυ και να απαντήσουν σε ερωτήσεις, στο πιο φρέσκο ραντεβού του φεστιβάλ που επιμελείται ο δημοσιογράφος Δημήτρης Πάντσος.

ΣΧΕΤΙΚΑΤο Φεστιβάλ Δράμας ταξιδεύει στον κινηματογράφο Ίριδα

*Αν ήσουν ταινία θα ήσουν μικρού μήκους (Γωγώ Μαραγγούλη)

«Οι μικρού μήκους ταινίες είναι σύντομες, ευρηματικές, όμορφες. Υπάρχουν και κάποιες ερωτικές σχέσεις μικρού μήκους στην ζωή μας –άλλοι επιλέγουν να βιώσουν σχέσεις μεγάλου μήκους. Κι όμως ακόμα και  σε 1 λεπτό μπορείς να βιώσεις πολλά σε μια σχέση. Φυσικά, ως προς το ζευγάρι που πρωταγωνιστεί στην ταινία μου δεν ξέρουμε τι θα γίνει μετά… Η πόλη παίζει σημαντικό ρόλο, όμως οι δύο πρωταγωνιστές τη βλέπουν από μία ταράτσα, κι άρα από μία απόσταση».

*Το Βανκούβερ (Άρτεμις Αναστασιάδου)

«Η ταινία μιλάει για την μέρα αποχαιρετισμού δύο αδερφιών, με φόντο μια βιομηχανική περιοχή. Γυρίστηκε στο Αλιβέρι και συμμετείχαν πολλοί ερασιτέχνες ηθοποιοί από την περιοχή. Και το κάστινγκ παιδιών σε σχολεία της περιοχής το κάναμε, έτσι βρήκαμε την 11χρονη πρωταγωνίστρια μας, τη  Μαργιάννα Καρβουνιάρη –την επιλέξαμε μεταξύ 63 κοριτσιών. Η ταινία ακολουθεί την νεορεαλιστική φόρμα την οποία αγαπώ πολύ. Στην περιοχή υπάρχει πράγματι ο μύθος της Λάμιας, εξ ου και το ξόρκι που λέει το κοριτσάκι. Επιχείρησα μια σύνδεση του στοιχείου της εξαφάνισης των ανθρώπων λόγω λιγνίτη πριν από την εποχή των ορυχείων, με την μετανάστευση του μεγάλου αδερφού (Βασίλης Κουτσογιάννης)». Παρών στην παρουσίαση ήταν και ο Β.Κουτσογιάννης ο οποίος είπε πως η μεγαλύτερη δυσκολία ήταν «να στήσω από το 0 μια σχέση με ένα11χρονο. Σήμερα, τη νοιώθω σαν πραγματική αδερφή μου».

Εγώ, το σπίτι

*Εγώ, το σπίτι (Ελένη Βεργέτη)

«Δημιούργησα μια ταινία ιδωμένη από τα μάτια ενός σπιτιού, το οποίο εκφράζεται με μια γυναικεία φωνή –μια ταινία σαν ένα υπαρξιακό roadtrip. Για κάποιον που αναζητά το σπίτι του αλλά συνειδητοποιεί πως είναι ήδη μέσα. Είναι μια αυτοσχεδιαστική ταινία, στην οποία προσπάθησα να βρω αντιστοιχίες μεταξύ μιας οικοδομής κι ενός ανθρώπου –είναι με έναν τρόπο και οι δύο κατασκευές από υλικά της φύσης. Με ενέπνευσαν κάποιες οικοδομές από τις οποίες περνούσα τακτικά, μου θύμιζαν σκελετούς, τα αγάπησα στην πορεία αυτά τα σπίτια και τα είδα σαν ζωντανούς οργανισμούς. Στην ταινία αντιμετώπισα το σπίτι σαν μια αλληγορία της ψυχής που μιλάει».

*Μπιούτι (Θάνος Λυμπερόπουλος)

«Η κυριαρχία του YouTube, με ενέπνευσε. Μια άλλη πραγματικότητα... Παρακολουθώ χρόνια, και λόγω επαγγέλματος, τι γίνεται  εκεί μέσα –άπειρος κόσμος που κάνει πολύ περίεργα πράγματα. Στην ταινία ήθελα, μέσω της ηρωίδας, να βγει αυτή η ματαιοδοξία, η πίεση να «φαίνεσαι γαμάτος», κάτι άλλο από αυτό που είσαι. Παράλληλα ήθελα να θίξω το ζήτημα της κακοποιητικής συμπεριφοράς προς τις γυναίκες μέσα από τον σεκιουριτά στο μαγαζί. Πώς δηλαδή μπορείς γίνεις εύκολο θύμα και πώς η εξουσία μπορεί να βγάλει τον κακό σου εαυτό. Την μητέρα ενσαρκώνει η υπέροχη Μαρίσσα  Τριανταφυλλίδου. Το γεγονός ότι έχει κι αυτή κόρες βοήθησε πολύ».

*ΓιαφΓιουφ (Αθηνά-Γεωργία Κουμελά)

«Έφτιαξα ένα animation για ένα ρεμπέτικο. Έπαιζα μουσική από μικρή και κάποια στιγμή μπήκε στη ζωή μου το ρεμπέτικο τραγούδι –κι έμεινε. Το συγκεκριμένο τραγούδι με ενέπνευσε διότι υπάρχει η γυναικεία οτπική πάνω στο τραγούδι της φυλακής, πράγμα σπάνιο στο ρεμπέτικο τραγούδι, κι αυτό μου άρεσε πολύ. Η καρδιά στην ταινία επανέρχεται ως εικόνα παραπέμποντας στην καρδιά αυτής της γυναίκας που κάποτε χτυπούσε, αλλά μετά από τόσα χρόνια που είναι φυλακισμένη τελικά «πέτρωσε»… Το ρεμπέτικο είναι ένα είδος που αγαπούν πολύ οι νέοι άνθρωποι –υπάρχει μια αναγέννηση του είδους σήμερα».

Μπιούτι

*Cortazar (Αργύρης Γερμανίδης, Κατερίνα Στράουχ)

Παρούσα από τους σκηνοθέτες ήταν η Κατερίνα Στράουχ ο οποία είπε πως ήταν η «πρώτη μου πρεμιέρα, η πρώτη μου ταινία. Δημιουργήθηκε κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων ενός άλλου πρότζεκτ. Και αποτελεί έναν αποχαιρετισμό σε ένα Βερολίνο που δεν υπάρχει πια.  Ζω στην πόλη  5-6 χρόνια τώρα και έχω εντοπίσει χώρους όπου το Βερολίνο αυτό είναι ακόμα ζωντανό. Εγώ και ο Αργύρης ήμασταν όλο το συνεργείο της ταινίας η οποία αποτίνει φόρο τιμής στον Κορτάσαρ, ο οποίος «παίζει» πολύ με το πραγματικό και το φανταστικό».

*Ο φοιτητής (Βασίλης Καλαμάκης)

«Τι γινόταν μέσα στο άρμα που έριξε την κεντρική πύλη του Πολυτεχνείου; Σε αυτό το ερώτημα ήθελα να απαντήσω με την ταινία μου, η οποία είναι μεν εμπνευσμένη από αληθινά γεγονότα αλλά όσα διαδραματίζονται σε αυτήν είναι φιξιόν. Η ταινία γυρίστηκε μέσα σε μόλις 6 μέρες, ώστε να προλάβουμε τις προθεσμίες του Φεστιβάλ Δράμας. Η ιστορία του Πολυτεχνείου με απασχολούσε χρόνια, μέχρι που ασχολήθηκα με τη σκηνοθεσία και κατάλαβα τι θέλω να κάνω. Στην πραγματικότητα, η ταινία αποτελεί ένα κομμάτι μιας μεγάλης ταινίας πάνω στο θέμα που θέλω να γυρίσω –κι ας με προειδοποιούσαν όλοι να μην ακουμπήσω το θέμα! Με κέντρισε το ότι δεν ξέρουμε τι έγινε μέσα στο τανκ και θεώρησα ότι η ταινία θα αποτελέσει μία αφορμή να το ψάξει κανείς».

*Μετά το μεσημέρι (Αλέξης Κουκιάς – Παντελής)

«Αφορμή για την ταινία στάθηκε η εγκυμοσύνη της πρωταγωνίστριας, της Κατερίνας Ζησούδη. Τι σημαίνει να είσαι έγκυος εν μέσω λοκντάουν;» Παρούσα ήταν και η Κατερίνα Ζησούδη η οποία συμμετείχε και στη συγγραφή του σεναρίου. «Πρώτη φορά γράφω», είπε. «Αρχικά ο Αλέξης μου πρότεινε να κάνουμε ένα ντοκιμαντέρ για την εγκυμοσύνη σε καιρό πανδημίας. Η ταινία ήταν  μια σκηνή του ντοκιμαντέρ, την οποία αναπτύξαμε. Ήταν πολύ ενδιαφέρον που γράψαμε μαζί το σενάριο γι’ αυτό το πρώην ζευγάρι που συναντιέται επί κορωνοϊου». Η εγκυμοσύνη της,απαιτούσε μεγάλη προσοχή κατά το γύρισμα. «Έπρεπε να είμαστε τριπλά προσεκτικοί» τόνισε ο σκηνοθέτης. Ευτυχώς όλα πήγαν καλά και η ηθοποιός βρέθηκε στην παρουσίαση με το μωράκι της στην αγκαλιά.

*Ιστορίες Με Κρατάνε Ξάγρυπνο την Νύχτα (JérémyVanDerHaegen – Βέλγιο)

Το Διεθνές Διαγωνιστικό Τμήμα του 44ουDISFF άνοιξε χθες με την ταινία του σκηνοθέτη. «Ο μικρός μου ήρωας είναι ένα αγοράκι που ζει στην γαλλική εξοχή και το οποίο ντύνεται με κοριτσίστικα φορέματα. Επί τούτου επέλεξα την επαρχία διότι θεώρησα πως το ζήτημα του προσδιορισμού φύλου είναι πιο περίπλοκο σε ένα μη αστικό περιβάλλον. Ποιο είναι το μέλλον που υπάρχει για ένα τέτοιο παιδί; Πώς είναι να θέλεις να ανήκεις σε ένα άλλο φύλο; Ο λύκος στην ταινία συμβολίζει την λίμπιντο, αλλά και την μεταμόρφωση και την απελευθέρωση».

Masterclass Παναγιώτη Ιωσηφέλη: Scripta Manent

Μία σειρά από πολύ ενδιαφέροντα masterclasses εντάσσεται φέτος στο ανανεωμένο LAB, το νέο Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα του Διεθνούς Φεστιβάλ Ταινιών Μικρού Μήκους Δράμας, το οποίο συνεχίζεται με την διεξαγωγή, για όγδοη χρονιά, του Εργαστηρίου Pitching (13-16/9) και του Pitching Forum (17/9).

Το πρώτο masterclass του 44ου DISFF με τίτλο «Scripta manent» πραγματοποιήθηκε χθες το μεσημέρι στο θερινό κινηματογράφο «Αλέξανδρος», με κεντρικό θέμα τις ιδιαιτερότητες του σεναρίου της μικρού μήκους ταινίας και εισηγητή τον Παναγιώτη Ιωσηφέλη, σεναριογράφο και Αναπληρωτή Καθηγητή, με γνωστικό αντικείμενο το σενάριο, στο Τμήμα Κινηματογράφου της Σχολής Καλών Τεχνών του ΑΠΘ.

Εκφράζοντας τη συγκίνησή του για την παρουσία του στο φεστιβάλ ο Παναγιώτης Ιωσηφέλης, μίλησε καταρχάς για την αγάπη και τη νοσταλγία που νιώθει πάντα για τη Δράμα, μιας και ο ίδιος επισκεπτόταν την πόλη ως διαγωνιζόμενος για επτά συναπτά χρόνια. Απευθυνόμενος στους νέους κινηματογραφιστές, τόνισε ότι πράγματι η Δράμα είναι η πόλη των νέων δημιουργών και πρόσθεσε ότι «είναι και η πόλη όπου για πρώτη φορά ερχόμαστε ως άπειροι και αντιμέτωποι με το θεσμικό πλαίσιο του κινηματογράφου, όπως αποκωδικοποιείται αυτό για τον καθένα».

Με βάση τρεις βασικούς αφηγηματικούς πυλώνες, όπως χαρακτηρίζει ο ίδιος το «λεπτόγραμμα» του Ζορζ Περέκ, τη «θεωρία του παγόβουνου» του Έρνεστ Χέμινγουεϊ και τον «κανόνα του όπλου» του Άντον Τσέχωφ, ο κ. Ιωσηφέλης μίλησε για τη μικρού μήκους ταινία και έθιξε τα δομικά προβλήματά της σε μία σύντομη και περιεκτική εισήγηση.

Εκκινώντας από το ζήτημα της ενεργοποίησης της δημιουργικότητας, αναφέρθηκε στον Γάλλο μυθιστοριογράφο, δοκιμιογράφο και δημιουργό ταινιών Ζορζ Περέκ και στο εγχείρημα του λεπτογράμματος. «Στα Πρακτικά του Α’ Συνεδρίου των Ελλήνων σεναριογράφων το 1989 είναι καταγεγραμμένη η εισήγηση του Γάλλου σεναριογράφου Ροζέ Καχάν που επιχειρώντας να καταδείξει το σημαντικό ρόλο του περιορισμού στην δημιουργική διαδικασία αναφέρεται στον Περέκ, ο οποίος έβρισκε δημιουργικό να επιβάλει στον εαυτό του περιορισμούς, μερικές φορές εντελώς αυθαίρετους και ενοχλητικούς, σχεδόν αδιέξοδους. Ο Περέκ κατάφερε να γράψει ένα τριακοσίων σελίδων μυθιστόρημα, με τίτλο  La disparition (1969) χωρίς να χρησιμοποιήσει το γράμμα ε, το συνηθέστερο γράμμα στη γαλλική γλώσσα». Ο Καχάν, σημειώνει ο Π. Ιωσηφέλης, «μελετώντας την αξιοθαύμαστη αυτή προσπάθεια του λεπτογράμματος, αναφέρει πως αυτός ο εθελούσιος περιορισμός του συγγραφέα τον οδήγησε να συλλάβει καινούργιες εκφραστικές φόρμες και να αναζητήσει νέα μοντέλο έκφρασης. Όπως συμπεραίνει ο Καχάν, ο περιορισμός μπορεί να λειτουργήσει δημιουργικά». Στη συνέχεια ο κ. Ιωσηφέλης αναφέρθηκε στους πρώτους προβληματισμούς του Έρνεστ Χέμινγουεϊ για τη μικρή φόρμα και στη θεωρία του «παγόβουνου», ή αλλιώς της «παράλειψης», η οποία «διατυπώνεται για πρώτη φορά στο 16ο κεφάλαιο του βιβλίου του Χέμινγουεϊ Death in the afternoon (1932): η ομορφιά και η αξιοπρέπεια ενός παγόβουνου έγκειται στο γεγονός ότι μόνο το ένα όγδοο, η κορυφή του και μόνο, βρίσκεται πάνω από το νερό». Επίσης, συνεχίζει ο Π. Ιωσηφέλης, «σύμφωνα με το γνωστό κανόνα του όπλου που διατύπωσε ο Άντον Τσέχωφ -αν στο πρώτο κεφάλαιο του σεναρίου σας υπάρχει ένα όπλο, στο τρίτο κεφάλαιο πρέπει να εκπυρσοκροτήσει αλλιώς δεν υπάρχει λόγος να βρίσκεται εκεί καθόλου- κάθε αντικείμενο που έχει εισαχθεί σε ένα αφηγηματικό σύστημα πρέπει να υπηρετήσει ένα σκοπό - αν δεν έχει κανένα σκοπό, θα πρέπει να εξαλειφθεί καθώς προκαλεί μόνο περισπασμούς». Κάπου ανάμεσα στον δημιουργικό αυτοπεριορισμό του Περέκ,  το «παγόβουνο» του Χέμινγουεϊ και το «όπλο» του Τσέχωφ πρέπει να κινούνται οι ταινίες μικρού μήκους, καταλήγει ο κ. Ιωσηφέλης, καθώς, «η αφηγηματική τους κατασκευή εκ των πραγμάτων περιέχει το ένα όγδοο του σώματος της ιστορίας».

Μιλώντας για τον χρονικό περιορισμό στη μικρή φόρμα αναφέρθηκε στον ορισμό που έδωσε o Έντγκαρ Άλαν Πόε στο δοκίμιό του Φιλοσοφία της σύνθεσης το 1846, αναφερόμενος στο λογοτεχνικό διήγημα, ότι «πρόκειται για ένα οποιοδήποτε κείμενο που διαβάζεται σε μία δόση». Θυμίζοντας δε, ότι «με τον όρο μικρού μήκους στο σινεμά αναφερόμαστε γενικά σε μια ταινία που η διάρκειά της είναι κάτω από 40 λεπτά», σημείωσε ότι  «ο εγγενής αυτός περιορισμός διαμορφώνει το σύνολο του αφηγηματικού συστήματος του σεναρίου μικρού μήκους, που συχνά παραβλέπεται από τους δημιουργούς και τους δασκάλους», παρατηρώντας εμφατικά ότι «η μικρού μήκους ταινία μελετάται με όρους μεγάλου μήκους με αποτέλεσμα να προκαλούνται δομικές και άλλες ασάφειες».

Αναφορικά με τη δομή της μικρού μήκους, σημείωσε ότι «σύμφωνα με Φιλντ το σενάριο πρέπει να έχει  αρχή, μέση, τέλος, και το καθένα ένα από τα στοιχεία αυτά αντιστοιχεί σε μια πράξη. Στο ίδιο μήκος κύματος περίπου κινείται και η Λίντα Σέγκερ, η οποία υποστηρίζει πως η δραματουργική δομή αναπτύσσεται σε τρεις φάσεις: την εισαγωγή (set up), την ανάπτυξη (development) και την επίλυση (resolution), που δεν απέχει από τη δήλωση ενός συγγραφέα Vaudeville του 19ου, ο οποίος συμβούλευε ένα σύγχρονο του συγγραφέα να ακολουθεί την παρακάτω σειρά: ‘’πες τους τι πρόκειται να  κάνεις, κάντο και μετά πες τους ότι το έκανες…’’».

Στη συνέχεια της εισήγησής του, κατά την οποία επικεντρώθηκε στις ιδιαιτερότητες του σεναρίου μικρού μήκους σε σχέση με ένα αντίστοιχο μεγάλης διάρκειας και πώς αναμορφώνονται σε σχέση με τη σύντομη διάρκεια της, ο Π. Ιωσηφέλης αναφέρθηκε εκτενώς στους χαρακτήρες. Μίλησε για την ενσυναίσθηση και την ταύτιση και ανέφερε πως «η κοινωνική ψυχολογία, μέρος των πορισμάτων της οποίας αξιοποιούμε συχνά στη δραματουργία, έχει αποδείξει πως η ενεργοποίηση του ενδιαφέροντος για κάποιον άνθρωπο συμβαίνει υπό συγκεκριμένους όρους. Μας αρέσουν ή ενδιαφερόμαστε για χαρακτήρες που: είτε λυπόμαστε, είτε συμπαθούμε, είτε θαυμάζουμε». Στη μικρού μήκους ο χρόνος εκ των πραγμάτων όμως υπαγορεύει μια ταχύτητα εγκατάστασής του κεντρικού χαρακτήρα πολλαπλάσια από την αντίστοιχη στη μεγάλου μήκους. «Πρέπει όσο πιο γρήγορα γίνεται» τόνισε «να μάθουμε ποιος είναι αυτός ο άνθρωπος και τι συμβαίνει ώστε αυτός να συμπεριφερθεί διαφορετικά. Ή όχι. Οι θεατές συνήθως ταυτίζονται  και ακολουθούν τον πρώτο κύριο χαρακτήρα που βλέπουν, επομένως εισάγετε πρώτο τον πρωταγωνιστή». Και πρόσθεσε ότι, «ο Αμερικανός διηγηματογράφος Κουρτ Βόνεγκατ στο βιβλίο του Bagombo Snuff Box: Uncollected Short Fiction, όπου απαριθμεί οκτώ κανόνες για τη γραφή της μικρής φόρμας, προτείνει ότι πρέπει να φερόμαστε σαδιστικά στους χαρακτήρες μας: ‘’Όσο γλυκείς και αθώοι και να είναι οι πρωταγωνιστές σας, κάντε να τους συμβούν φρικτά πράγματα, για να δει ο αναγνώστης από τι είναι φτιαγμένοι’’».

Μίλησε επίσης για το «εξωκειμενικό τέλος» αλλά και το σασπένς ως βασικό αφηγηματικό πυλώνα στην πλοκή της μικρής φόρμας, που, όπως εξήγησε, δομείται από δύο στοιχεία: ένα set up, στο οποίο δίνονται όλες οι πληροφορίες για τους χαρακτήρες και το  περιβάλλον της ιστορίας που πρέπει να δημιουργεί μια προσμονή, καθώς και ένα punchline  (αλλιώς pay off).  «Η ικανότητα του συγγραφέα έγκειται στο να καταφέρει το punchline να μην είναι αναμενόμενο και να αιφνιδιάσει», συμπλήρωσε και τόνισε πως «είναι χρέος του αφηγητή να εκπλήξει το θεατή, δημιουργώντας ένα ανατρεπτικό τέλος». Αν εκτός της βασικής αριστοτελικής συνθήκης (ότι ο χαρακτήρας διασαφηνίζεται μόνο μέσω των πράξεών του), «συνυπολογίσουμε και τη θέση του Κ. Στανισλάφσκι», σημειώνει επίσης ο Π. Ιωσηφέλης,  «ο χαρακτήρας χτίζεται όχι μόνο σε σχέση με τη δράση του αλλά και πάνω στην ένταση που προκαλείται σε αυτόν από τη διάσταση ανάμεσα σε αυτό που θα ήθελε ο ίδιος να κάνει και αυτό που του υπαγορεύει το κοινωνικό σύνολο να κάνει στην συγκεκριμένη συνθήκη. Έτσι αν ο Αριστοτέλης δίνει έμφαση στη δράση του χαρακτήρα ως χαρακτηριστικό του, ο Στανισλάφσκι προτείνει ότι η συμπεριφορά του μπορεί να κρύβει και να αποκαλύπτει μια διαφορετική εσωτερική ζωή. Αυτή ακριβώς η διάκριση ανάμεσα στην εσωτερική ζωή του χαρακτήρα και τη δράση του είναι μια από τις βασικές στρατηγικές ανάπτυξης του χαρακτήρα της σύντομης αφήγησης» τόνισε.

Τέλος, έκανε μια σαφή διάκριση μεταξύ της αφήγησης και της εξιστόρησης, εξηγώντας ότι «σύμφωνα με τους Ρώσους φορμαλιστές του 19ου αιώνα, σε κάθε αφηγηματικό σύστημα υπάρχει ένα φάμπουλα, μία πρώτη ύλη, όπου το κάθε υποκείμενο έχει τη δική του οπτική γωνία. Ο τρόπος που διαχειρίζεται την πρώτη ύλη το υποκείμενο περιέχει πλοκή και αυτό είναι αφήγηση, ενώ καταγεγραμμένο το ιστορικό πλαίσιο, η ιστορία αφηγηματικά χωρίς την πλοκή, είναι εξιστόρηση. Για παράδειγμα, εξιστόρηση είναι: πρώτα πέθανε ο βασιλιάς, μετά πέθανε η βασίλισσα. Πλοκή είναι: πρώτα πέθανε ο βασιλιάς, μετά πέθανε η βασίλισσα από λύπη».

«Λέμε ιστορίες επιχειρώντας να κατανοήσουμε τον κόσμο γύρω μας και τον κόσμο μέσα μας», σημείωσε ολοκληρώνοντας την εισήγησή του ο Παναγιώτης Ιωσηφέλης. «Επιχειρώντας να ερμηνεύσουμε αλλά και να θέσουμε ερωτήσεις που θα συντελέσουν σε ένα εκ των υστέρων, εξωκειμενικό, αναστοχασμό. Είναι μια βασική  ειδοποιός διαφορά μας από όλα τα άλλα έμβια η αφήγηση - είμαστε το μόνο γένος που αφηγείται και αντικείμενο  των αφηγήσεων αυτών είναι κάθε ανθρώπινη ενέργεια – ιδιωτική και δημόσια. Και είναι χρέος του αφηγητή, όπως έγραψε ο Σεφέρης, “όχι να ακολουθεί την εποχή του, να είναι ο ίδιος η εποχή του”».

Περισσότερα για το Φεστιβάλ Δράμας εδώ.