Κιούμπρικ - Ταρκόφσκι: Ομοιότητες δύο θρύλων

Την τελευταία δεκαετία πολλοί μιλούν, συχνά επικριτικά, για μια επιστροφή του κινηματογράφου στην πιο πρώιμη μορφή του, αυτή που ο Tom Gunning ονόμασε cinema of attractions αναφερόμενος στην τάση των κινηματογραφιστών από το 1896 μέχρι περίπου το 1907 να έχουν ως πρωταρχικό τους στόχο να εντυπωσιάσουν το κοινό με τις νέες τεχνολογικές δυνατότητες. Σήμερα, όταν γίνεται λόγος για επιστροφή σε αυτή τη μορφή, αναφερόμαστε συνήθως στην  υπέρμετρη προσοχή που δίνεται στην εικόνα, συχνά εις βάρος της ανάπτυξης της πλοκής. Ωστόσο, αν κανείς δει το video του Vugar Efendi KUBRICK / TARKOVSKY ίσως μην είναι κατηγορηματικός για το αν αυτή είναι μια αρνητική εξέλιξη στην ιστορία του μέσου.

Ο Efendi, χωρίς καμία επιδίωξη σύγκρισης των δύο σκηνοθετών, παραθέτει σκηνές από τα έργα τους, τη μια δίπλα στην άλλη σε μια προσπάθεια δημιουργίας ενός πειραματικού video που εξετάζει το συναισθηματικό αντίκτυπο που έχουν στο θεατή. Χωρίς να δίνει κανένα στοιχείο για το πλαίσιο μέσα στο οποίο εντάσσονται οι σκηνές στις ταινίες και με γνώμονα μόνο τις οπτικές τους ομοιότητες αφήνει τις εικόνες να ταξιδέψουν το θεατή. Χρησιμοποιώντας πλάνα από ταινίες όπως 2001: A space odyssey (1968), Full Metal Jacket (1987), The Mirror (1975) και Nostalghia (1983) μεταξύ άλλων, γίνεται ξεκάθαρο μέσα από το video πως και μόνο η εικόνα είναι ικανή να συγκινήσει, ακόμα και όταν δεν βρίσκεται στο πλαίσιο μιας ιστορίας.

Η δύναμη της εικόνας και η μαεστρία των δύο δημιουργών γίνονται ξεκάθαρες μέσα από το πολύ όμορφο και συναισθηματικό video που δημιούργησε ο Efendi, κάνοντας όσους γνωρίζουν το έργο των δύο σκηνοθετών να νιώσουν νοσταλγία και εξάπτοντας το ενδιαφέρον σε όσους έρχονται για πρώτη φορά σε επαφή μαζί τους.