Berlinale 16 - Σπάικ Λι: “Ποτέ δεν είπα ότι θα μποϊκοτάρω τα Oscars”

Ο Σπάικ Λι ήρθε στην Berlinale με την ευκαιρία της προβολής της νέας του ταινίας “Chi-Raq” εκτός συναγωνισμού, παρέα με τον Τζον Κιούζακ και τον βασικό πρωταγωνιστή του, Νικ Κάνον. Στην πολύ ενδιαφέρουσα συνέντευξη τύπου που διοργανώθηκε στο πλαίσιο του φεστιβάλ, οι τρεις τους μίλησαν για πολλά και διάφορα: τον εμφύλιο πόλεμο που μαίνεται στο Σικάγο, το – φημολογούμενο – μποϊκοτάζ στα Oscars, τον Αριστοφάνη, αλλά και το (γερμανικό φιλμ) “Victoria”, μια από τις καλύτερες ταινίες των τελευταίων ετών, σύμφωνα με τον Κιούζακ.

Αφού διευκρίνισε πως η ταινία χρωστά τον τίτλο της στους rappers του Σικάγο (“έτσι αποκαλούν οι ίδιοι την πόλη τους”), ο 58χρονος Αμερικανός σκηνοθέτης ξεκαθάρισε πως σκοπός του “Chi-Raq” είναι να αφυπνίσει το ενδιαφέρον του κόσμου για την εμπόλεμη ζώνη της Πόλης των Ανέμων. “Μέσα στο 2016, 73 άνθρωποι έπεσαν νεκροί από πυροβολισμό στο Σικάγο, άλλοι 316 τραυματίστηκαν, ενώ σημειώθηκαν και 86 αυτοκτονίες”, ανέφερε με σπαστή φωνή, για να συμπληρώσει πως υπάρχει ακόμη και σχετικό site (το heyjackass.com) με αναλυτικά στατιστικά στοιχεία! “Οι ΗΠΑ είναι μια εξαιρετικά βίαιη χώρα. Κάθε μέρα πεθαίνουν 99 Αμερικανοί. Είναι, πραγματικά, να αναρωτιέσαι 'τι στο διάολο συμβαίνει σε αυτήν τη χώρα;'”. “Έχω την εντύπωση πως η νεολαία έχει αναισθητοποιηθεί τα τελευταία χρόνια”, παρενέβη ο Cannon. “Έχουμε φτάσει στο σημείο, όταν πυροβολούν κάποιον στο Σικάγο, να το αποκαλούν 'scoring'. Είναι, δηλαδή, σα να παίζουν videogames. Για το λόγο αυτό πρέπει να προσηλωνόμαστε σε πράγματα που αξίζουν πραγματικά. Πρέπει να χρησιμοποιούμε την τέχνη σε κάθε της μορφή με τέτοιο τρόπο ώστε να αφυπνίζουμε τον κόσμο”.

Αναφερόμενος στα γυρίσματα της ταινίας, η οποία αποτελεί μια ελεύθερη διασκευή της "Λυσιστράτης" του Αριστοφάνη (“ιδανική έμπνευση για τη δημιουργία ενός πολιτικού μιούζικαλ”), ο Λι δήλωσε πως ένιωθε σαν προπονητής ποδοσφαιρικής ομάδας. “Ο χαρακτήρας που υποδύεται ο John είναι βασισμένος σε υπαρκτό πρόσωπο, τον πατέρα Michael Louis Pfleger, έναν λευκό Ρωμαιοκαθολικό ιερέα και ακτιβιστή από το Σικάγο, το ποίμνιο του οποίου αποτελείται 100% από μαύρους. Όμως, ο πατέρας Κόρινταν της ταινίας, συγκεκριμένα, είναι ένα mash-up του Pfleger με έναν χαρακτήρα από το... videogame 'Warframe'”.

Όταν ήρθε στην κουβέντα το θέμα του μποϊκοτάζ των Oscars, όπου, μάλιστα, πρόκειται να τιμηθεί για τη συνολική καριέρα του, ο σκηνοθέτης φάνηκε κάπως ενοχλημένος που ακόμη τον ρωτάνε για αυτό. “Ουδέποτε δήλωσα πως θα μποϊκοτάρω τα Oscars. Απλώς είπα πως η γυναίκα μου κι εγώ δεν θα πάμε. Δεν είπα σε κανέναν άλλο να μην πάει. Άλλωστε το ίδιο βράδυ παίζουν οι Nicks με τους Miami Heat, οπότε μάλλον θα προτιμήσω να δω το παιχνίδι. Πάντως, είναι γεγονός πως, ειδικά φέτος, στις 20 κατηγορίες των ερμηνειών δεν έχει προταθεί ούτε ένας έγχρωμος. Και δεν είναι ότι δεν υπήρχαν αξιόλογες ερμηνείες από έγχρωμους ηθοποιούς. Απλώς αγνοήθηκαν. Οπότε σίγουρα τίθεται ζήτημα ποικιλίας όσον αφορά στις επιλογές της Ακαδημίας. Αν και η αλήθεια είναι πως δε φταίει τόσο η Ακαδημία, όσο οι 'gatekeepers'. Εκπρόσωποι των studios και εκτελεστικά στελέχη που αποφασίζουν σε ποιες ταινίες θα δώσουν το πράσινο φως, η πλειοψηφία των οποίων αποτελείται από λευκούς”.

“Δε νομίζω ότι αν είσαι ενήλικας έχει νόημα να παίρνεις στα σοβαρά αυτά τα βραβεία”, σχολίασε ο Κιούζακ, ο οποίoς, αστειευόμενος, δήλωσε πως δεν ψήφισε στα Oscars. “Παλιότερα γύριζαν ταινίες όλο το χρόνο και μια στο τόσο μαζεύονταν και βράβευαν κάποιες από αυτές. Πλέον έχω την αίσθηση πως κάθε χρόνο γυρίζουν ταινίες για 2 μήνες και τους υπόλοιπους 10 μαζεύονται και βραβεύονται μεταξύ τους.”

Αναφορικά, τέλος, με τα χρόνια που ξεκινούσε την καριέρα του, o Spike Lee παραδέχτηκε πως ήταν μια πολύ καλή περίοδος για το Αμερικανικό Σινεμά. “Πολλοί σκηνοθέτες πηγαίναμε τότε σε σχολές κινηματογράφου για οικονομικούς λόγους. Μπορούσαμε να χρησιμοποιούμε τον εξοπλισμό και τις εγκαταστάσεις για να γυρίζουμε ταινίες. Πλέον τα πράγματα έχουν αλλάξει δραστικά. Πλέον μπορείς να γυρίσεις μια πολύ καλή ταινία ακόμη και με ένα iPhone. Δείτε το παράδειγμα του 'Tangerine'”.

(Φωτό: Βίκυ Μοσχονησιώτου)