Πέθανε ο Μιχάλης Κακογιάνης

Στην περίπτωση του Μιχάλη Κακογιάννη που άφησε σήμερα την τελευταία του πνοή σε ηλικία 89 ετών, τα πράγματα είναι απλά: Δεν χρειάζεται να γράψεις κατεβατά για τον σπουδαιότερο Έλληνα σκηνοθέτη που έζησε ποτέ, απλά να δεις (και να ξαναδείς) τις ταινίες του. Και να του επιτρέψεις με αυτόν τον τρόπο να σου αφηγηθεί την ιστορία της σύγχρονης Ελλάδας, όπως μοναδικά την αποτύπωσε στο κιηματογραφικό πανί και δικαιότατα επαινέθηκε παντού.

Να ξεκινήσεις από την κορυφαία «Στέλλα» (1955), να συνεχίσεις με «Το κορίτσι με τα μαύρα» (1956) και το «Κυριακάτικο ξύπνημα» (1956), ολοκληρώνοντας μια μαγική εναρκτήρια διετία. Να συνεχίσεις με το υπέροχο «Τελευταίο ψέμμα» (1960), αλλά και φυσικά τον Ζορμπά (1964), πριν επιχειρήσεις να απολαύσεις διαδοχικά την δική του κατάθεση με την μορφή τριλογίας για την αρχαία τραγωδία: «Ηλέκτρα» (1962), «Τρωάδες» (1971), «Ιφιγένεια» (1977).

Ο Μιχάλης Κακογιάννης κινηματογράφησε με μοναδικό τρόπο την ελληνική καθημερινότητα, τη ζωή στις λαϊκές συνοικίες, τους απλούς ανθρώπους, ενώ παράλληλα έδινε πνοή σε larger than life έργα και ήρωες. Respect επίσης, διότι προτίμησε έναν καλλιτεχνικό κινηματογράφο από το να υποταγεί στα κελεύσματα του Χόλιγουντ. Οι διακρίσεις άλλωστε, ήταν αρκετές.

Γεννήθηκε το 1922 στη Λεμεσό της Κύπρου και σπούδασε Νομική, Δραματικές Τέχνες και σκηνοθεσία στο Λονδίνο. Το 1953 σκηνοθέτησε την πρώτη του ταινία, το «Κυριακάτικο Ξύπνημα» κερδίζοντας την υποψηφιότητα για το Φεστιβάλ των Καννών. Ακολούθησαν η «Στέλλα» (υποψήφια για Χρυσό Φοίνικα στο Φεστιβάλ Καννών, Χρυσή Σφαίρα καλύτερης ξένης ταινίας), το «Κορίτσι με τα Μαύρα (Χρυσή Σφαίρα καλύτερης ξένης ταινίας) και το «Τελευταίο Ψέμα» (υποψήφιο για Χρυσό Φοίνικα στο Φεστιβάλ Καννών).

Το 1963 σκηνοθετεί την «Ηλέκτρα» με την Ειρήνη Παππά και φτάνει μέχρι την υποψηφίοτητα για Οσκαρ καλύτερης ξένης ταινίας, ενώ το 1964 είναι η χρονιά του «Ζορμπά» με τις 7 υποψηφιότητες για Οσκαρ (ανάμεσα τους αυτές της καλύτερης ταινίας και της σκηνοθεσίας για τον Κακογιάννη), τα 3 Οσκαρ (φωτογραφίας, σκηνογραφίας και β' γυναικείου ρόλου) και τη Χρυσή Σφαίρα Καλύτερης ταινίας. Οι διεθνείς διακρίσεις θα συνεχίσουν και για τις «Τρωάδες» του 1971 και για την «Ιφιγένεια» του 1977 (υποψηφιότητα για Οσκαρ καλύτερης ξένης ταινίας).

Μετά την «Ιφιγένεια», σκηνοθέτησε 3 ταινίες: Την «Γλυκιά πατρίδα» (1986), το «Πάνω, κάτω και πλαγίως» (1992) και τον «Βυσσινόκηπο» (1999). Ανέλαβε την πρωτοβουλία για τον φωτισμό των μνημείων στην Ακρόπολη μιας και για το στόχο αυτό ίδρυσε το σύλλογο «Οι Φίλοι της Αθήνας», εξασφαλίζοντας τις υπηρεσίες του διάσημου Γάλλου φωτιστή Pierre Bideau και αναλαμβάνοντας τη χρηματοδότηση των μελετών.