Τα γενναία κορίτσια του "Tack"

Σύνοψη: Στην εκπνοή του 2020, η χρυσή Ολυμπιονίκης της ιστιοπλοΐας, Σοφία Μπεκατώρου, μίλησε για πρώτη φορά δημόσια για τον βιασμό που είχε υποστεί πριν χρόνια από μεγαλοπαράγοντα της τότε Ομοσπονδίας Ιστιοπλοΐας.

ΣΧΕΤΙΚΑΗ "Λεσβία" διεκδικεί την ελευθερία και την σεξουαλικότητα. 

Η αποκάλυψή της πυροδότησε το ελληνικό #metoo, με πλήθος γυναικών από ποικίλους χώρους να ακολουθούν το παράδειγμά της. Ανάμεσά τους και η νεαρή Αμαλία Προβελέγγιου, η οποία έστειλε μήνυμα στην Μπεκατώρου λίγο μετά τις δηλώσεις της τελευταίας, αποκαλύπτοντάς της πως δεχόταν συστηματική κακοποίηση από τον δικό της προπονητή ιστιοπλοΐας από τα 11 μέχρι τα 13 της χρόνια.

Η Βάνια Τέρνερ κινηματογραφεί τις δύο γυναίκες και τις οικογένειές τους στη διάρκεια μιας διετίας, στο χρόνο δηλαδή που χρειάστηκε για να απονεμηθεί δικαιοσύνη για την Αμαλία και να υπάρξει, πρωτόδικα έστω, ετυμηγορία στην «πρώτη δίκη του ελληνικού #metoo».

Άποψη: Tack στην ιστιοπλοΐα ονομάζεται η μανούβρα εκείνη που επιτρέπει στον/ην  αθλητή/τρια να αλλάξει στο σκάφος του/της πορεία, όταν έχει να αντιμετωπίσει αντίθετους ανέμους.

Η Σοφία Μπεκατώρου θεωρεί πως η Αμαλία το δικό της tack το έκανε όταν αποφάσισε να καταγγείλει μαζί με τους γονείς της τους βιασμούς της, σπάζοντας έναν κύκλο σιωπής και, άρα, συγκάλυψης. Άλλαξε πλεύση και «κέρδισε τη ζωή της πίσω», όπως ακούμε την Ολυμπιονίκη να λέει σε μια σκηνή του ντοκιμαντέρ.

Η Τέρνερ είχε ήδη ξεκινήσει να ιχνογραφεί την σταδιακή μετατροπή της Μπεκατώρου σε σύμβολο του εγχώριου κινήματος #metoo, όταν προέκυψε η – έστω διαδικτυακή σε πρώτη φάση – γνωριμία της με την Αμαλία, οπότε εύλογα ο φιλμικός χρόνος μοιράστηκε ανάμεσα στις δύο γυναίκες.

Για την ακρίβεια, ανάμεσα στα δύο οικογενειακά τους «οικοσυστήματα», μιας και η σκηνοθέτρια κατορθώνει (έχοντας χτίσει πραγματικά αξιοθαύμαστη σχέση με τα υποκείμενα που φιλμάρει) να καταγράφει πολύτιμες στιγμές της οικογενειακής ζωής της Σοφίας και της Αμαλίας, χωρίς να φτηναίνει την αφήγησή της με λογικές «κλειδαρότρυπας».

Αντιθέτως, κάθε σπάραγμα ιδιωτικότητας των πρωταγωνιστριών που φτάνει μέχρι το final cut βρίσκεται εκεί απολύτως οργανικά: δείχνει το πώς ένας βιασμός επιδρά όχι μόνο στο θύμα αλλά και στους δικούς του ανθρώπους, πώς καθένας από τους τελευταίους διαπραγματεύεται το τραύμα ή/και αναλαμβάνει πιο απτή, μετρήσιμη δράση, για να δικαιωθεί το αγαπημένο του πρόσωπο.

Κάπου εκεί είναι που η Τέρνερ τέμνει το ατομικό με το συλλογικό, αναδεικνύοντας το πώς πολλές φορές ακόμη και τα σωστά γονεϊκά αντανακλαστικά προσκρούουν σε θεσμικά κενά προστασίας της ανηλικότητας και σε ελλιπέστατα εκπαιδευμένους στα συγκεκριμένα θέματα προπονητές, αστυνομικούς, ακόμη και δικαστές.

Με ευδιάκριτα κινηματογραφική γλώσσα, εύρυθμη και καλαίσθητη χωρίς να χάνει την προσήλωσή της στη μεγάλη εικόνα της κακοποίησης, το Tack ξεδιπλώνει ποικίλες όψεις ενός ζητήματος που πρακτικά τώρα αρχίζει να αντιμετωπίζεται κατάματα από την ελληνική κοινωνία σε όλο του το – άβολο – εύρος.

Και το κάνει χωρίς προδιαμορφωμένη ατζέντα, μακριά από διδακτισμούς, σαν ένα διετές ημερολόγιο στιγμών, εξομολογήσεων, κρίσεων, ζωής εν τέλει – με τα τραυματικά αλλά και τα ελπιδοφόρα της.

Ένα γενναίο κορίτσι πίσω από την κάμερα που κινηματογραφεί δυο ακόμα γενναιότερα κορίτσια μπροστά από την κάμερα. Ή, ακριβέστερα, ένα γενναίο κι ένα σπουδαίο, γιατί δίχως το δικό του θάρρος να σπάσει την χρόνια ομερτά, ο δρόμος θα είχε παραμείνει κλειστός για όλες.

Πρόγραμμα προβολών για το Tack θα βρείτε εδώ