26ο ΦΝΘ: Τα "Αδέσποτα Κορμιά" δέχονται στην αγκαλιά τους όλες τις γυναίκες

Σύνοψη: Το πολύκροτο ντοκιμαντέρ της Ελίνας Ψύκου διερευνά το κατά πόσο υφίσταται πραγματική ελευθερία αυτοδιάθεσης του σώματος (γενικά του ανθρώπινου, ακόμα περισσότερο του γυναικείου) στην Ευρωπαϊκή Ένωση, όταν υπάρχουν εντός της κράτη όπου δεν αναγνωρίζεται νομικά το δικαίωμα στην έκτρωση, την εξωσωματική γονιμοποίηση ή την ευθανασία.

ΣΧΕΤΙΚΑ26o Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης: Αύξηση-ρεκόρ σε θεατές

Άποψη: Ήδη από την πρώτη – υποδειγματικής αφηγηματικής οικονομίας – σκηνή η πρόθεση της σκηνοθέτριας είναι κάτι παραπάνω από διάφανη: «θα σας λέω μια λέξη και θέλω να μου πείτε την πρώτη λέξη που σας έρχεται στο μυαλό», ζητάει από τις γυναίκες των οποίων τις ιστορίες ακολουθεί, με τις λέξεις αυτές να είναι η έκτρωση, η εξωσωματική γονιμοποίηση, η ευθανασία, η Ευρώπη, η Ευρωπαϊκή Ένωση και η θρησκεία.

Σαν εκείνες τις ασκήσεις που συναντάμε στα σχολικά βιβλία των μικρών τάξεων του Δημοτικού και υποδεικνύουν στους μαθητές να φτιάξουν μια ιστορία που να περιέχει συνεκτικά κάποιες δοσμένες λέξεις, έτσι κι εδώ δεν χρειάζονται περισσότερα από λίγα λεπτά για να εμφανιστεί επί οθόνης, μέσα από τις προσωπικές νοηματοδοτήσεις των πρωταγωνιστριών, ένα ελλειπτικό αλλά άκρως ενδιαφέρον κολάζ από αίτια κι αποτελέσματα των όσων αντιμετωπίζουν.

Γυναίκες που θέλουν να τερματίσουν την κύησή τους, άλλες που ως ομοφυλόφιλες επιθυμούν να βιώσουν την μητρότητα με τη βοήθεια δότη σπέρματος αλλά κι εκείνες που θέλουν να φύγουν από τη ζωή αξιοπρεπώς, μιας και υποφέρουν από ακραία εκφυλιστικές παθήσεις. Όλες τους με κοινό παρονομαστή την αναγκαστική μετακίνησή τους σε κάποιο κράτος – μέλος της Ε.Ε. όπου τα αιτήματά τους είναι νομικά κατοχυρωμένα, αφού στις χώρες καταγωγής τους το νομοθετικό πλαίσιο φαίνεται να τα απορρίπτει για θρησκευτικούς λόγους.

Ο φακός της Ψύκου ψηλαφεί τις σκέψεις και τις αγωνίες των παραπάνω γυναικών με μια διάθεση pop και εικονοκλαστική οπτικά, χωρίς όμως αυτό να κάνει την προβληματική που αναδεικνύει περισσότερο εύπεπτη ή να αναιρεί την ενσυναίσθηση που συνολικά εκπέμπει. Αντιθέτως, τα «Αδέσποτα Κορμιά» είναι πολλά παραπάνω από τη σημειολογική εικονοποιία τους, διερευνώντας τις έννοιες της ζωής και του θανάτου κάτω από πολλαπλά πρίσματα (θεολογικά, φιλοσοφικά, νομικά, ταξικά) και δίνοντας φωνή σε ανθρώπους με συχνά διαμετρικά αντίθετες ιδεολογίες.

Έτσι, σ’ένα ντοκιμαντέρ που πραγματεύεται την αυτοδιάθεση του σώματος, βρίσκουν χώρο και φιλμικό χρόνο εκπρόσωποι συντηρητικών κινημάτων, μέλη του ιερατείου, ακόμα και gore γλαφυρότητας καμπάνιες κατά των αμβλώσεων, δίνοντας την αίσθηση πως η δημιουργός εξερευνά τις θεματικές της κατά τρόπο ουσιαστικά πολύπλευρο.

Και το κυριότερο, χωρίς να ξεστρατίζει στιγμή από το κέντρο βάρους της ταινίας, τις γυναίκες που, όπως αριστοτεχνικά σημείωσε η Γενική Διευθύντρια του Φεστιβάλ στην επιστολή – απάντησή της στον Μητροπολίτη Θεσσαλονίκης, ενσαρκώνουν το πραγματικό νόημα του συμβόλου του Σταυρού: τον παντοτινά ξένο και πάσχοντα άνθρωπο, εκείνον που χρήζει προστασίας, μιας και κανείς δεν τον δέχεται στην αγκαλιά του. 

Mπορείτε να το δείτε εδώ online Για λίγες ημέρες ακόμη. Προσεχώς θα προβληθεί στους κινηματογράφους από το Cinedoc. 

Το 26ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης διεξάγεται 7-17 Μαρτίου 2024.

To ΜΟVE IT βρίσκεται εκεί και θα σας γράψει ανταποκρίσεις, όπως πάντα.