Aφιέρωμα: Διεθνείς παραγωγές γυρισμένες στην ηπειρωτική Ελλάδα

Θα επιχειρήσουμε ένα αφιέρωμα για τις ξένες παραγωγές που γυρίστηκαν στην ηπειρωτική Ελλάδα, για όμορφες πόλεις της χώρας μας που μπορεί να μην είναι τόσο γνωστές διεθνώς και ίσως δεν προσελκύουν τον ίδιο τουρισμό όσο τα νησιά και η Αθήνα, ωστόσο τα τελευταία χρόνια ιδιαίτερα έχουν ανέβει ως όμορφοι αλλά και οικονομικοί προορισμοί για τα γυρίσματα ταινιών -ευρωπαϊκών και αμερικάνικων. Από την Πελοπόννησο και την Θεσσαλία έως την Ήπειρο και την Μακεδονία, διεθνείς παραγωγές, σε κάποιες περιπτώσεις και με λαμπερούς πρωταγωνιστές, κατέφτασαν στην χώρα μας σε βουνά και λαγκάδια, για μια αλλιώτικη κινηματογραφική αποτύπωση της χώρας, πιο βουκολική και αγροτική, από τα ηλιόλουστα παραδείσια νησιά ή τον αρχαίο πολιτισμό της Αθήνας.

Πελοπόννησος

The 300 Spartans (1962)

Οι 300 Σπαρτιάτες των Θερμοπυλών είχαν γίνει ταινία πολλά χρόνια πριν τους περίφημους 300 με τον Gerard Butler. Μια παραγωγή της 20th Century Fox, την τελευταία χρονιά της προεδρίας της Fox από  τον ελληνοαμερικανό Σπύρο Σκούρα, με τον Μάνο Χατζιδάκι να υπογράφει την μουσική, δύο χρόνια μετά το Όσκαρ του για το Ποτέ την Κυριακή. Σε σκηνοθεσία Rudolph Mate, γνωστό και για πολεμικές ταινίες μεταξύ άλλων, η ταινία αφηγείται την γνωστή ιστορία των Περσικών Πολέμων τον 5ο αιώνα π.Χ. Στον ρόλο του Λεωνίδα συναντάμε τον Richard Egan και στον ρόλο του Ξέρξη τον David Farrar. Συμμετείχε επίσης η μεγάλη τραγωδός Άννα Συνοδινού, στον ρόλο της βασίλισσας της Σπάρτης, ενώ και αρκετοί ακόμα έλληνες ηθοποιοί έλαβαν μέρος. Η ταινία γυρίστηκε πράγματι στην Ελλάδα και συγκεκριμένα στην περιοχή της Κορίνθου, κυρίως στο χωριό Περαχώρα Κορινθίας και στην Λίμνη Βουλιαγμένης (όχι της Αθήνας), όπου γυρίστηκε και η μάχη των Θερμοπυλών, μιας και ήταν αδύνατο να γυριστεί στις πραγματικές Θερμοπύλες. Η Ελλάδα παραχώρησε εκατοντάδες στρατιώτες του ελληνικού στρατού ως βοηθητικούς ηθοποιούς, με την κυβέρνηση να βοηθάει στην ολοκλήρωση της παραγωγής -και οικονομικά. Η ταινία τα πήγε πολύ καλά εισπρακτικά και θεωρήθηκε από τις καλές του είδους.

Tempest (1982)

Είκοσι χρόνια πέρασαν για να γυριστεί μια μεγάλη ξένη παραγωγή σε περιοχή της Πελοποννήσου και αυτό έγινε με το σεξπιρικό, Tempest, εμπνευσμένο αλλά μεταφερμένο στο σήμερα από το ομώνυμο έργο του βρετανού θεατρικού συγγραφέα. Την ταινία σκηνοθετεί ο Paul Mazurksy, γνωστός για ταινίες του όπως τα Bob and Carol and Ted and Alice (1969) και Alex in Wonderland (1970), έχοντας για πρωταγωνιστή τον σπουδαιότερο αμερικανό (ελληνικής καταγωγής) σκηνοθέτη του αμερικάνικου ανεξάρτητου σινεμά, τον John Cassavetes και συμπρωταγωνίστριά του, την πραγματική του σύζυγο, την ηθοποιό Gena Rowlands. Στην ιστορία βρίσκουμε τον Φίλιπ Δημητρίου, έναν αρχιτέκτονα που παθαίνει κρίση μέσης ηλικίας. Όταν μαθαίνει ότι η σύζυγός του είναι ερωτευμένη με το αφεντικό της, θα φύγει για την Ελλάδα με την κόρη τους. Αρχικά θα έρθουν στην Αθήνα, αλλά επειδή θα καταφτάσει και η σύζυγός του, θα φύγουν για ένα απομονωμένο ελληνικό νησί. Πέρα από κάποια γυρίσματα στην Νέα Υόρκη και στην Αθήνα, η ταινία γυρίστηκε ως επί τω πλείστον στην Μάνη, όπου εκεί υποτίθεται είναι το ελληνικό νησί που έχουν καταφύγει. Η ταινία προβλήθηκε στο Φεστιβάλ της Βενετίας και του Τορόντο, χωρίς να κάνει όμως εισπρακτική επιτυχία. Στην Βενετία κέρδισε βραβείο γυναικείας ερμηνείας η Susan Sarandon, που επίσης συμμετέχει στην ταινία.

Before Midnight (2013)

Η τριλογία του Πριν του Richard Linklater κλείνει με το Πριν τα Μεσάνυχτα. Στα δύο προηγούμενα, οι δυο νεότεροι ήρωες που υποδύθηκαν μοναδικά η Julie Delpy και ο Ethan Hawke που επιμελούνται και το σενάριο των ταινιών, βρέθηκαν στην Βιέννη και στο Παρίσι και ερωτεύτηκαν αλλά και συζήτησαν μοναδικά για λίγες μόνο ώρες. Τώρα μεγαλύτεροι με οικογένεια έχουν απομονωθεί για το καλοκαίρι τους στην Ελλάδα. Εννιά χρόνια πέρασαν και οι ήρωες άλλαξαν, μεγάλωσαν, ωρίμασαν, συνήθισαν. Πάει η αρχική σπιρτάδα και το εφήμερο του έρωτά τους. Τώρα καλούνται όχι να βρουν κάπου στην Ευρώπη ο ένας τον άλλο, αλλά κάπου μέσα στο σπίτι τους και μέσα στην καρδιά τους απομεινάρια ενός μεγάλου πάθους. Στην παραγωγή ανάμεσα σε άλλους και η Faliro House του Χρήστου Κωνσταντακόπουλου με έλληνες ηθοποιούς να συμμετέχουν, όπως φυσικά η Ξένια Καλογεροπούλου, η σκηνοθέτρια Αθηνά Ραχήλ Τσαγγάρη και η ελληνογαλλίδα Ariane Labed. Η ταινία γυρίστηκε στην Μεσσηνία, στην Καλαμάτα, στην Καρδαμύλη στο σπίτι που ανήκε στον Patrick Leigh Fermor, αναδεικνύοντας μια άλλη πτυχή του ελληνικού καλοκαιριού. Η ταινία τα πήγε καλά εισπρακτικά και προτάθηκε για Όσκαρ σεναρίου.

Maria (2024)

Ποιος περίμενε ότι η επιστροφή της Angelina Jolie στην υποκριτική, μετά τους μαρβελικούς Eternals, θα ήταν με το να υποδυθεί την Μαρία Κάλλας; Αλλά ο μέγας βιογράφος Pablo Larrain, ο σκηνοθέτης της ταινίας για τον Neruda, την Jackie και την Νταϊάνα στο Spencer μας έχει συνηθίσει στις ιδιαίτερες επιλογές, όπως η Natalie Portman ως Jackie και κυρίως η Kristen Stewart ως Νταϊάνα. Σε σενάριο του Steven Knight και με την Valeria Golino στον ρόλο της αδερφής της αλλά και την Alba Rohrwacher και τον Pierfrancesco Favino σε άλλους ρόλους, η ταινία διεκδικεί στην Μπιενάλε τον Χρυσό Λέοντα, ενώ πιθανόν να την δούμε και στα Όσκαρ. Διαδραματίζεται στα 70s, στα τελευταία χρόνια της ζωής της Κάλλας, ενώ πλέον ζει στο Παρίσι και η σχέση της με τον Ωνάση έχει λήξει, αλλά όχι και η αγάπη της για αυτόν. Η ταινία γυρίστηκε στο Παρίσι και την Βουδαπέστη, αλλά μερικά γυρίσματα έγιναν και στην Ηλεία, στον Πύργο και στο Κατάκολο.

The Return (2024)

Μια ακόμα ταινία του 2024 που έχει κάνει γυρίσματα στην Πελοπόννησο. Πρόκειται για την Επιστροφή του Uberto Pasolini, μια μεταφορά της Οδύσσειας του  Ομήρου, με τον Ralph Fiennes στον ρόλο του Οδυσσέα και την Juliette Binoche στον ρόλο της Πηνελόπης, με τους δύο ηθοποιούς να ξανασυναντιούνται κινηματογραφικά μετά τον Άγγλο Ασθενή. Ο Οδυσσέας έχει γυρίσει πίσω μετά από τόσα χρόνια ταξιδιών, αλλά η Πηνελόπη είναι δέσμια μέσα στο σπίτι της καθώς οι μνηστήρες καιροφυλακτούν και θέλουν να πάρουν την θέση του Οδυσσέα, με τον ίδιο και τον γιο τους να είναι έτοιμη να την πατήσουν ανά πάσα στιγμή. Η ταινία γυρίστηκε σε Ελλάδα και Ιταλία. Όσον αφορά την Ελλάδα γυρίστηκε σε περιοχές της Κέρκυρας και της Πελοποννήσου. Στην παραγωγή βρίσκεται η ελληνική εταιρεία, Heretic. Στο crew της ταινίας υπάρχουν και αρκετοί Έλληνες.

Θεσσαλία

Haunted Heart (2024)

Το ισπανικής παραγωγής αγγλόφωνο θρίλερ διαδραματίζεται σε ένα απομονωμένο, γραφικό ελληνικό νησί, στο οποίο καταφτάνει μια νεαρή για να δουλέψει σε ένα εστιατόριο, μόνο που εκεί θα συναντήσει έναν μυστηριώδη άντρα, τον ιδιοκτήτη του εστιατορίου, που κρύβει ένα σκοτεινό παρελθόν. Δεν είναι τόσο καλό όσο ακούγεται ούτε τόσο χιτσκοκικό όσο θα ήθελε. Η ταινία πάντως δεν γυρίστηκε πράγματι σε ελληνικό νησία, αλλά στην Μαγνησία και συγκεκριμένα στο χωριό Τρίκερι στο Πήλιο. Ένα μέρος κοντά στην θάλασσα, που βλέπει στον Παγασητικό και έτσι πείθει ως ελληνικό νησί. Στην ταινία πρωταγωνιστεί ο Matt Dillon αλλά και κάποιοι έλληνες ηθοποιοί.

Ήπειρος

Oedipus Rex (1968)

Έναν χρόνο μετά τον Οιδίποδα του Πιέρ Πάολο Παζολίνι, ο βρετανός σκηνοθέτης Philip Saville αναλαμβάνει να διασκευάσει την σοφόκλεια τραγωδία, βασισμένος στην μετάφραση του Paul Roche απευθείας από το πρωτότυπο. Οιδίποδας ο Christopher Plummer, μάντης Τειρεσίας ο Orson Welles και επικεφαλής του χορού ο Donald Sutherland. Στην ταινία συμμετέχουν και έλληνες ηθοποιοί, όπως ο Μίνως Αργυράκης, τα κοστούμια επιμελήθηκε η αργότερα βραβευμένη με Όσκαρ ενδυματολογίας Θεώνη Βαχλιώτη και την μουσική έχει γράψει ο Γιάννης Χρήστου. Τα γυρίσματα έγιναν κυρίως στην Ελλάδα και συγκεκριμένα στην Ήπειρο, στην περιοχή των Ιωαννίνων και στο θέατρο της Δωδώνης. Η ταινία δεν έλαβε πολύ καλές κριτικές, ενώ για χρόνια δεν είχε παιχτεί σε Ευρώπη και Αμερική, λόγω κωλύματος με τα πνευματικά δικαιώματα και θεωρούταν δύσκολο να την βρεις.

Beckett (2021)

Το Netflix επισκέφτηκε την χώρα μας με μια ξένη παραγωγή, το Beckett, σε σκηνοθεσία του Ferdinando Cito Filomarino σε παραγωγή του Luca Guadagnino και πρωταγωνιστές τους John David Washington, Vicky Krieps και Alicia Vikander και μουσική του σπουδαίου Ryuichi Sakamoto. Ένας αμερικανός τουρίστας στην Ελλάδα βρίσκεται μπλεγμένος σε μια πολιτική συνωμοσία που τον καθιστά κυνηγημένο σε διάφορα μέρη της Ελλάδας σε μια απεγνωσμένη προσπάθεια να καθαρίσει το όνομά του. Η ταινία έκανε πρεμιέρα στο Φεστιβάλ του Λοκάρνο αποσπώντας μέτριες κριτικές και μετά βγήκε απευθείας στο Netflix. Στην ταινία συμμετέχουν και έλληνες ηθοποιοί, όπως η Λένα Κιτσοπούλου, ενώ τα γυρίσμματα έγιναν μεν στην Αθήνα, αλλά μέχρι να φτάσει εκεί, έγιναν επίσης στα Ιωάννινα, στα Τρίκαλα και στους Δελφούς.

Μακεδονία

Expend4bes (2023)

Τέταρτο μέρος στο franchise των Αναλώσιμων με τους μπαρουτοκαπνισμένους Stallone, Statham, 50Cent, Lundgren, Coutoure να επιστρέφουν για άλλη μια φορά μαζί με τον Andy Garcia και την Megan Fox. Για άλλη μια φορά διάσημοι ηθοποιοί ταινιών δράσης έρχονται να τα βάλουν με όλους και όλα, χωρίς απαραίτητα κάποιο νόημα. Η ταινία πάτωσε εισπρακτικά, δέχτηκε αρνητικές κριτικές και κέρδισε δύο Χρυσά Βατόμουρα. Ένα τμήμα της ταινίας γυρίστηκε στην Ελλάδα και συγκεκριμένα στην Θεσσαλονίκη, παρότι δεν διαδραματίζεται εκεί. Οι ήρωες ξεκινούν από την Λιβύη για να φτάσουν στην Ασία, όπως στην Ταϋλάνδη. Χρησιμοποιήθηκε απλώς ως τόπος γυρισμάτων. Αξιοποίησαν μάλιστα και τον ελληνικό στρατό, μιας και για το πλήθος στην ταινία συμμετείχαν στρατιώτες, χωρίς μάλιστα να πληρωθούν, όπως ανέφεραν, παρότι πρόσφεραν υπηρεσίες πέραν των καθηκόντων τους.

The Bricklayer (2024)

Την επόμενη χρονιά και άλλη μια ταινία αξιοποίησε την Θεσσαλονίκη, αυτή την φορά με την υπόθεση της ταινίας να αφορά πράγματι την Ελλάδα. Ο φινλανδός σκηνοθέτης Renny Harlin (Die Hard 2, Ένα σκληρό φιλί για καληνύχτα) βάζει τον Aaron Eckhart ως πρώην πράκτορα της CIA να στέλνεται στην Ελλάδα, όπου μια τρομοκρατική οργάνωση που δολοφονεί δημοσιογράφους, δείχνει την CIA ως υπαίτια των εκτελέσεων, με αποτέλεσμα να στέλνεται για να εξουδετερώσει τον τρομοκράτη. Μια συνεργασία Ελλάδας και αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών που μάλλον δείχνει πως έχει μελετήσει η ταινία το πολιτικό παρελθόν της χώρας μας. Δυστυχώς, η ταινία δεν είναι καλή, παρόλο το καλό παρελθόν του σκηνοθέτη σε ταινίες δράσης. Γυρίσματα για την ταινία πραγματοποιήθηκαν στην Θεσσαλονίκη, ενώ συμμετέχουν και αρκετοί έλληνες ηθοποιοί, όπως ο Άκης Σακελλαρίου και ο Μιχάλης Συριόπουλος.

Tin Soldier

 Μια ταινία που ακόμα δεν έχει κυκλοφορήσει αλλά τα γυρίσματά της έχουν πραγματοποιηθεί είναι το Tin Soldier του Brad Furman, γνωστού για crime dramas όπως το The Lincoln Lawyer και City of Lies. Στην νέα ταινία του, έναν θρίλερ δράσης με τον Jamie Foxx, τον Robert de Niro και τον Scott Eastwood, γιο του Clint, αλλά και την Rita Ora, αφορά ένα στρατιωτικό πρόγραμμα των ΗΠΑ, χωρίς ακόμα να ξέρουμε πολλά για την ταινία. Τα γυρίσματα πραγματοποιήθηκαν στην Θεσσαλονίκη και στην Δράμα, μεταξύ άλλων.

Περισσότερα σινεφιλικά αφιερώματα μπορείτε να αναζητήσετε σε αυτό το πολύ ενδιαφέρον blog.