20ο ΦΝΘ: "Social media και ανθρώπινα δικαιώματα"

Δημοσίευση: 7 Μαρτίου 2018, 16:56
Συντάκτης:

Tι μπορεί να θεωρηθεί «επικίνδυνο περιεχόμενο» στην εποχή της πολιτικής ορθότητας και του lobbying; Πώς μπορούμε να είμαστε σίγουροι πως ό,τι ποστάρουμε στο διαδίκτυο θα παραμείνει εκεί; Αυτά και άλλα πολλά ερωτήματα προσέγγισε η συζήτηση «Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης και Ανθρώπινα Δικαιώματα» που πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του επετειακού 20ού Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, με αφορμή την προβολή του ντοκιμαντέρ Ψηφιακοί καθαριστές / The Cleaners του Χανς Μπλοκ. Συμμετείχαν ο Γερμανός σκηνοθέτης, ο Αντιπρόεδρος της Ελληνικής Ένωσης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, Γιάννης Ιωαννίδης, ο Διευθυντής Πληροφορικής στο Media Lab του MIT Μιχάλης Μπλέτσας και ο αρχισυντάκτης του LIFO.GR, Άρης Δημοκίδης.

Ο Χανς Μπλοκ συνόψισε για το ντοκιμαντέρ του: «Πρόκειται για ένα φιλμ που προέκυψε μετά από τριετή ενδελεχή έρευνα, με θέμα μια μυστική βιομηχανία που έχει στηθεί στις Φιλιππίνες, οι εργαζόμενοι της οποίας -νεαροί στην πλειοψηφία τους- επιβλέπουν για 8-10 ώρες καθημερινά το υλικό που ανεβαίνει στο Facebook, με την αποστολή να απορρίπτουν οποιοδήποτε ποστάρισμα κρίνεται ακατάλληλο, όπως πχ αυτά με περιεχόμενο που σχετίζεται με τρομοκρατία, παιδική πορνογραφία, εκμετάλλευση ανηλίκων κτλ. Η αρχική ιδέα για το ντοκιμαντέρ γεννήθηκε μετά από ένα βίντεο που είχε ανέβει στο Facebook, το 2013, το οποίο περιείχε ανάρμοστες εικόνες ανηλίκων και πρόλαβε να αποκτήσει 16.000 shares, προτού τελικά αποσυρθεί.

Αναρωτηθήκαμε λοιπόν, μέσω ποιας διαδικασίας εγκρίνεται ή απορρίπτεται από τα social media το υλικό προς δημοσίευση. Πίσω από αυτή τη διαδικασία βρίσκεται άραγε κάποιος αλγόριθμος ή υπάρχουν και άνθρωποι που επωμίζονται αυτό το καθήκον; Έπειτα μάθαμε πως στις Φιλιππίνες υπάρχει μια ολόκληρη ομάδα ατόμων, ειδικά επιφορτισμένη με αυτή την ευθύνη. Αυτοί οι άνθρωποι ζουν αποκομμένοι από τους πάντες και τα πάντα, προστατεύονται από ιδιωτική αστυνομία, υπογράφουν ρήτρες εμπιστευτικότητας και δεν μιλούν ποτέ σε κανέναν για την εργασία τους».

Στη συνέχεια, διευκρίνισε ποια είναι τα δύο βασικά ερωτήματα που θέτει το ντοκιμαντέρ. Το πρώτο είναι πώς αντιμετωπίζουν αυτοί οι «καθαριστές» τα όσα αποκρουστικά αντικρίζουν καθημερινά: «Σύμφωνα με τα λεγόμενα δύο ψυχιάτρων με τους οποίους συνομίλησα σε Γερμανία και ΗΠΑ, η εμπειρία των cleaners εμφανίζει ομοιότητες με το μετατραυματικό στρες που βιώνουν οι βετεράνοι στρατιώτες που συμμετέχουν σε πολέμους. Το δεύτερο ερώτημα είναι το πώς καταλήγει κάποιος να φέρει την ευθύνη για το τι θα δούμε και δεν θα δούμε στις οθόνες μας, στα σόσιαλ μίντια».

Ο Γιάννης Ιωαννίδης σχολίασε: «Ο ψηφιακός κόσμος έχει πλέον αποκτήσει σχεδόν ισότιμες διαστάσεις με τον απτό κόσμο, καθώς αποτελεί χώρο γνωριμίας, σύναψης σχέσεων, επαγγελματικής δραστηριότητας, πώλησης προϊόντων και άσκησης πολιτικής. Στις πλατφόρμες των σόσιαλ μίντια έχουμε να κάνουμε με ιδιωτικές εταιρίες, οι οποίες λειτουργούν με καθεστώς μειωμένης ορατότητας ως προς τη λήψη αποφάσεων. Επομένως, είναι πολύ δύσκολη τόσο η διενέργεια εποπτικού ελέγχου για τις δραστηριότητές τους όσο και η διασφάλιση ότι αυτός ο έλεγχος δεν θα προσβάλλει δικαιώματα που σχετίζονται με την ελευθερία του λόγου. Τέλος, πρέπει να αναλογιστούμε πως οι συγκεκριμένες πλατφόρμες δρουν με έναν κάπως διχαστικό και μανιχαϊστικό τρόπο, ομαδοποιώντας τους χρήστες ανάλογα με τις απόψεις και τα ενδιαφέροντά τους, με αποτέλεσμα να καταλήγουμε κλεισμένοι σε μία φούσκα που δεν μας επιτρέπει να δούμε την ευρύτερη εικόνα και τους κινδύνους που ελλοχεύουν».

Ο Μιχάλης Μπλέτσας τόνισε: «Ζούμε σε μια μεταβατική εποχή, την εποχή της ανάπτυξης της τεχνητής νοημοσύνης που αυτοματοποιεί τις διαδικασίες. Επί της ουσίας, δεν γνωρίζουμε ακριβώς το πώς λειτουργεί αυτό το αυτοματοποιημένο σύστημα και ο αληθινός κίνδυνος εντοπίζεται στη διάθεση που επιδεικνύουν αυτές οι εταιρίες να υλοποιήσουν αυτή τη διαδικασία με το χαμηλότερο δυνατό κόστος και όχι με την επιστράτευση ενός μορφωμένου και καταρτισμένου ανθρώπινου δυναμικού. Δεν πρέπει ποτέ να ξεχνάμε ότι όλα τα συστήματα δεδομένων υιοθετούν τις δικές μας πολώσεις, τις δικές μας προκαταλήψεις και αγκυλώσεις».

Αμέσως μετά, ο Άρης Δημοκίδης μοιράστηκε με το κοινό τη δική του εμπειρία από την εργασία του ως cleaner τόσο στο site του δημοσιογραφικού μέσου στο οποίο εργάζεται όσο και στη σελίδα του ίδιου μέσου στο Facebook, δίνοντας έμφαση στα ηθικά

διλήμματα που προκύπτουν σε καθημερινή βάση, καθώς και στην αδυναμία διαχείρισης ενός τεράστιου όγκου δεδομένων. «Είναι εκ των πραγμάτων αδύνατον να ενημερώνεσαι αστραπιαία για τα νέα δεδομένα. Για το ποια είναι η νέα σημαία του ISIS, ποια είναι τα κωδικοποιημένα σύμβολα που χρησιμοποιούν εγκληματικές συμμορίες και τρομοκρατικές οργανώσεις. Η δουλειά αυτή γίνεται ακόμη πιο αγχωτική όταν αναλογιστείς πως ένα λάθος σου μπορεί να έχει ολέθριες συνέπειες στον πραγματικό και όχι στον ψηφιακό κόσμο», ανέφερε χαρακτηριστικά.

Στη συνέχεια της συζήτησης, τον λόγο πήρε ο Θοδωρής Δανιηλίδης, ιδρυτής του site www.ellinikahoaxes.gr, ο οποίος παρακολουθούσε τη συζήτηση. Ο κ. Δανιηλίδης εξήγησε το πόσο κοπιαστική διαδικασία είναι η συλλογή αποδεικτικών στοιχείων για την κατάρριψη οποιασδήποτε ψευδούς είδησης, ακόμη κι αν αυτή προέρχεται από μια πηγή οφθαλμοφανούς αναξιοπιστίας, ενώ δήλωσε πως έχει γίνει πολλές φορές δέκτης απειλών, που ξεκινούν από την υποβολή μήνυσης και φτάνουν μέχρι και τις ευθείες απειλές εναντίον της ζωής και της σωματικής του ακεραιότητας.

Πρώτη δημοσίευση: 7 Μαρτίου 2018, 16:56
Ενημέρωση: 7 Μαρτίου 2018, 16:56
Συντάκτης:

ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΝΕΑ

Damsel

Damsel

Θα το βρείτε: Netflix

Σύνοψη: Η γλυκιά κόρη ενός βασιλιά ετοιμάζεται για προξενιό με πλούσια φαμίλια για να...
23 ώρες

BOX OFFICE

Ταινία
4ημέρο
Tanweer
43250
Film Group
13175
Tanweer
12142
Tanweer
4254
Tanweer
2372
Baghead, από την Spentzos Baghead, από την Spentzos