Berlinale 15-Σεμπάστιαν Σίπερ: "Η Victoria eίναι ποίηση, κίνδυνος, ελευθερία και αμαρτία!"

Συνέντευξη με το Sebastian Schipper, σκηνοθέτη του Victoria

Γιατί η Victoria είναι στο Βερολίνο, σε ένα κλαμπ μόνη της; Μπορείτε να μας συστήσετε τον κεντρικό χαρακτήρα σας και να μας πείτε για την κατάστασή του;

Η Victoria υπήρξε "το καλό κορίτσι" όλη της τη ζωή. Πάντα ακολουθούσε τους κανόνες και μελετούσε σκληρά. Αλλά ξαφνικά χάνει τα πάντα. Μετά από 7ωρη καθημερινή μελέτη στο πιάνο για 16 χρόνια της λένε ότι δεν είναι αρκετά καλή και την στέλνουν σπίτι της-δεν τη χρειάζονται ή δεν τη θέλουν πια. Θα μπορούσε άραγε να αντικατοπτρίζει αυτό που μπορεί να συμβεί στη μεσοαστική τάξη; Ότι ακόμη κι αν ακολουθούμε τους κανόνες, συχνά φαίνεται πως οι άνθρωποι που έχουν την ευθύνη των πραγμάτων ενδιαφέρονται όλο και λιγότερο για το σεβασμό των κανόνων και των ηθικών αρχών; Ίσως, Τουλάχιστον εγώ πιστεύω ότι αυτό αισθάνεται εκείνη. Ίσως δεν της είναι συνειδητό-αυτής της βαθιάς αναστάτωσης, της αίσθησης ότι έχει κάνει λάθος-και ταυτόχρονα κατηγορεί αποκλειστικά τον εαυτό της και την έλλειψη της ως προς την αφοσίωση και το ταλέντο της. ΕΣΥ δε δούλεψες και δεν προσπάθησες αρκετά. Ότι στην πραγματικότητα βαθιά μέσα σου ξέρεις ότι είναι δικό σου λάθος. Αυτή είναι η Victoria.

Τι ενέπνευσε την απόφασή σας να κάνετε την κεντρική σας ηρωίδα Ισπανίδα, μία ξένη που μένει στο Βερολίνο, αντί για Γερμανίδα; Αντιπροσωπεύουν η Victoria και ο Sonne διάφορες πλευρές του ραγδαία μεταβαλλόμενου Βερολίνου;

Σύμφωνα με τις γενικές αφηγηματικές γραμμές η Γερμανία είναι η πλούσια, λειτουργική μαθήτρια του 10 στην Ευρώπη. Η Ισπανία δε φαίνεται να βρίσκεται στα άκρα, όπως η Ελλάδα-παρ'ολα αυτά τα νέα για το λαό της Ισπανίας που σε νεαρή ηλικία έχει μείνει με λίγες ή καθόλου προοπτικές είναι γνωστά. Πρόκειται για νέους ανθρώπους που δεν ξέρουν τι να κάνουν, πού να πάνε, ή πώς να σχεδιάσουν ένα μέλλον για τους εαυτούς τους. Το να συγκεράσω αυτές τις πλευρές ήταν, πράγματι, μία επίδραση στην απόφασή μου να είναι η ηρωίδα μου Ισπανίδα. Ταυτόχρονα ήθελα να δείξω ότι και η κατάσταση στη Γερμανία απέχει πολύ από την τελειότητα. Για τους νέους η ζωή είναι μία τεράστια πρόκληση, ειδικά αν δεν προέρχεσαι από ένα προνομιούχο περιβάλλον. Αλλά πάνω από όλες αυτές τις πτυχές, με ενδιέφερε επίσης η άνευ όρων αλληλεγγύη που οι νέοι μοιράζονται μεταξύ τους. Το συνηθισμένο πλαίσιο είναι: "Θα σε βοηθήσω. Μου αρέσεις. Ποιος είσαι; Aπό πού είσαι;" Αυτό με αγγίζει πολύ και με γεμίζει ελπίδα- και είναι πολύ αληθινό, όχι μία πασπαλισμένη με ζάχαρη έννοια.

Πώς επέλεξες τη Laia Costa στο ρόλο της Victoria; Και πώς κατέληξες στο Frederick Lau για το ρόλο του Sonne (Oh Boy, The Wave);

Μετά από ένα πολύ δυσάρεστο τηλεφώνημα με μία πολύ σνομπ casting agent, είχαμε την τύχη να μιλήσουμε με τη Luci Lenox στην Ισπανία. Στα μισά της συζήτησης μας είπε απλά το όνομα της Laia Costa. Ζητήσαμε κάποια ονόματα ακόμα, αλλά μόλις είδαμε το υλικό της Laia το καταλάβαμε-είχαμε βρει τη Victoria. Για μένα ο Freddie Lau είναι ο πιο καταπληκτικός ηθοποιός στη Γερμανία αυτή τη στιγμή. Έχει όλα τα προσόντα να γίνει ένας νέος Jean Gabin, κάποιες φορές βλέπω και κάτι από το Brando μέσα του. Είναι δύναμη. Είναι αυτό για το οποίο έχει φτιαχτεί το σινεμά-το αληθινό σινεμά.

Πήρες στοιχεία από άμεσες πηγές έμπνευσης σε ό,τι αφορά ταινίες για το νεανικό έρωτα, ή καταστάσεις που εξελίσσονται γρήγορα και επικίνδυνα, ή χαρακτήρες που βρίσκονται εκτός εαυτού; Ή ταινίες που περιλαμβάνουν κυνήγι ή ληστείες σε ολόκληρη την πόλη;

Όχι, καθόλου. Δεν απομακρύνθηκα ως προς την έμπνευσή μου από κανένα άλλο φιλμ, η πηγή μου ήταν η Victoria, επειδή δεν υπάρχει πραγματικά άλλο σημείο αναφοράς. Ένα φιλμ σε ένα μονοπλάνο; Όχι να το κάνεις να φαίνεται έτσι, αλλά να το κάνεις έτσι στην πραγματικότητα; Μία από τις πρώτες μας ιδέες ήταν να μη δημιουργήσουμε ένα φιλμ του τύπου "Θέλω κι εγώ". Δε θέλαμε να σκαρφαλώσουμε ένα δέντρο που χιλιάδες άλλοι είχαν σκαρφαλώσει πριν από εμάς-ένα ασφαλές δέντρο. Τα περισσότερα φιλμ που βλέπουμε γυρνούν γύρω από τα είδωλά τους, κάθε φιλμ για τη μαφία θέλει να γίνει "Ο Νονος". Το "The Bourne Identity" έχει πολλούς απογόνους. Αλλά ποτέ δε σκεφτόμασταν την "ταινία" από την αρχή: θέλαμε να δημιουργήσουμε μία εμπειρία-για το κοινό-αλλά για να το κάνουμε το πρώτο βήμα ήταν να το δημιουργήσουμε για εμάς. Τους ηθοποιούς. Πολλές φορές προσεγγίσαμε το φιλμ ως ένα παράπλευρο προϊόν της εμπειρίας που δημιουργήσαμε. Κατά κάποιο τρόπο ξέραμε ότι πρέπει να αγνοήσουμε "το προϊόν" ώστε να παράγουμε κάτι που είχε τη δική του μοναδική γεύση, μυρωδιά, αίσθηση.

Ποιες είναι κάποιες από τις εντυπώσεις ή δονήσεις τού Βερολίνου που ελπίζετε ότι θα λάμψουν μέσα από το φιλμ;

Δεν έχω τη φιλοδοξία να πουλήσω το Βερολίνο σε κανέναν. Αγαπώ την πόλη. Για μένα είναι το καλύτερο μέρος στον κόσμο Αλλά δε βρίσκομαι σε αποστολή. Την ίδια στιγμή-είναι το Βερολίνο το τέλειο σκηνικό για την ιστορία αυτή; Ναι. Σαφώς. Για μένα αυτή η πόλη είναι ο ορισμός του "εδώ και τώρα".

Γιατί κάνατε το φιλμ σε μία λήψη και δεν επιλέξατε ένα πιο απλό, πιο παραδοσιακό γύρισμα; Είναι μία αντίδραση στην παρούσα κατάσταση του να γυρίζεις ταινίες με τη βοήθεια της ψηφιακής τεχνολογίας, όπου το αδύνατο έχει μετατραπεί σε κοινότυπο;

Το να είσαι εναντίον κάποιου είναι ένα κίνητρο που δεν μπορεί να σε πάει πολύ μακριά ή σε κάποιο καλό μέρος. Θα προτιμούσα να προσπαθήσω να βρω κάτι που να αξίζει να παλέψω για αυτό. Ξέρεις, δεν με πειράζει οι άνθρωποι να παίζουν "Candy Crush"... Ψέματα. Το μισώ. Πιθανώς γιατί κι εγώ ο ίδιος κινδυνεύω να χάνω χρόνο σε τέτοια πράγματα. Πώς μπορώ να το πω καλύτερα Ωραία, με μία από τις αγαπημένες μου ατάκες: " Αλλά δε θέλω άνεση. Θέλω το Θεό, θέλω ποίηση, θέλω πραγματικό κίνδυνο, θέλω ελευθερία, θέλω καλοσύνη, θέλω αμαρτία". Aldous Huxley - BRAVE NEW WORLD. Αυτό είναι οι ταινίες! Αυτό είναι το σινεμά! Γι αυτό πάμε. Αλλά τις περισσότερες φορές ό,τι βλέπουμε μας παρουσιάζεται "ασφαλώς". Όλο και περισσότερο. Η Victoria δεν είναι Candy Crush. Είναι ποίηση, κίνδυνος, ελευθερία και αμαρτία.

Η Βικτώρια γυρίστηκε με ένα πλάνο. Δύο ώρες και δεκατέσσερα λεπτά. Δεν έχει μοντάζ, δεν έχει φτηνά εφέ, ούτε ακριβά. Είναι απλά ένα πλάνο.

Στις 27 Απριλίου του 2014, άνοιξε η κάμερα λίγο μετά τις 4.30 πμ σε ένα κλαμπ που φτιάξαμε μόνοι μας (θέλαμε οι τοποθεσίες να μην απέχουν μεταξύ τους) κι έκλεισε στις 6.54 πμ. Για 2 ώρες και 14 λεπτά τρέξαμε, περπατήσαμε, σκαρφαλώσαμε σε 22 τοποθεσίες, είχαμε 150 κομπάρσους, 6 βοηθούς σκηνοθέτη κι εφτά ηθοποιούς τους οποίους ακολουθούσαν 3 συνεργεία ήχου. Ο ήλιος ανέτειλε σιγά σιγά και η Λάια Κόστα απομακρυνόταν από το διευθυντή φωτογραφίας Στούρλα Μπραντθ Γκρόβλεν, ο οποίος έδειχνε σα να είχε τρέξει μόλις σε μαραθώνιο. Το είχε κάνει. Όλοι μας το κάναμε.