‘Μια κινηματογραφική σχέση’ : Το Πάντειο στο διαγωνιστικό των Νυχτών Πρεμιέρας

H ταινία μικρού μήκους ‘Μια Κινηματογραφική Σχέση’ που συμμετέχει στο διαγωνιστικό τμήμα των φετινών Νυχτών Πρεμιέρας είναι μια δημιουργία των φοιτητών του μεταπτυχιακού τμήματος ‘Πολιτιστική Διαχείριση’ του Παντείου. Το Move It μίλησε με την Ελεονώρα Γκουσιάρη που υπογράφει το σενάριο και τη σκηνοθεσία της ταινίας.

-Πως προέκυψε η ιδέα της μικρού μήκους 'Μια κινηματογραφική σχέση';

Στο πλαίσιο του μαθήματος «Παραστατικές Τέχνες» κληθήκαμε όλοι κι όλες να παράξουμε ένα σενάριο, δηλαδή μια αφήγηση η οποία θα μπορούσε να οπτικοποιηθεί και θα ξεφεύγει από τις λογοτεχνικές φόρμες. Η συγγραφή σεναρίου είναι εξαιρετικά απαιτητική διαδικασία, καθώς πρέπει να οικοδομήσεις μια σύντομη ιστορία με αρχή, μέση, τέλος (όχι απαραίτητα μ’ αυτή τη σειρά), λαμβάνοντας υπόψη σου την ιδιαιτερότητα της κινηματογραφικής γλώσσας. Έτσι, μετά από πολλές δοκιμές και γράψε – σβήσε, παρακολούθηση πολλών ταινιών μικρού μήκους, έφτασα στην ιδέα μιας ιστορίας αγάπης, που θα μπορούσε να μιλήσει για τον κινηματογράφο μέσα από την υλικότητα του ίδιου του μέσου. Το αρχικό όνομα της ταινίας ήταν στα ιταλικά: “Relazione Cinematografica”, όπου αποδίδεται τόσο ως μια κινηματογραφική έκθεση, όσο κι ως μια κινηματογραφική αναφορά. Ωστόσο, το αρχικό νόημα χάθηκε στην ελληνική μετάφραση, καθώς προτιμήσαμε το όνομα «Μια Κινηματογραφική Σχέση». Η ιδέα λοιπόν, είναι μια κινηματογραφική αναφορά, κι ένα βλέμμα στο ‘χθες, το σήμερα και το αύριο’ του κινηματογράφου.

-Ποιες ήταν οι βασικές δυσκολίες που συναντήσατε στην πορεία;

Οι δυσκολίες που συναντήσαμε είναι δύο διαφορετικών επιπέδων. Αφενός, είχαμε να αναμετρηθούμε με την αμηχανία που προέκυπτε από την απειρία μας και τις περιορισμένες υλικές υποδομές. Εδώ, βέβαια, να αναφέρω ότι είχαμε το προνόμιο στην ομάδα μας να συμμετέχει κι ο Παύλος Βαλσαμίδης, ο οποίος ως απόφοιτος σχολής σκηνοθεσίας, έφερε μια συσσωρευμένη εμπειρία που ήταν πολύ βοηθητική. Αφετέρου, πολλές ήταν εκείνες οι στιγμές όπου έπρεπε να δώσουμε αγώνα δρόμου με το χρόνο, αφού οι περισσότεροι εργαζόμασταν παράλληλα.

-Πόσο εύκολη ήταν η προσέγγιση των ηθοποιών;

Δε συναντήσαμε δυσκολίες στην προσέγγιση των ηθοποιών. Στην περίπτωση της Μαρίας Αντουλινάκη και του Ερρίκου Λίτση, τους βρήκαμε στα θέατρα που εργάζονταν τον περσινό χειμώνα, ενώ με την Κατερίνα Λυπηρίδου και τον Νίκο Ζωιόπουλο είχαμε τηλεφωνική επικοινωνία. Ήταν όλοι τους εξαιρετικά πρόθυμοι να συμμετέχουν στην ταινία μας, παρά τα φορτωμένα τους προγράμματα.

-Πως προέκυψαν στη συνέχεια οι Νύχτες Πρεμιέρας;

Εδώ και αρκετά χρόνια, πολλές ταινίες του Παντείου έχουν συμμετοχές σε ελληνικά φεστιβάλ και ορισμένες εξ αυτών έχουν διακριθεί. Φέτος, στις Νύχτες Πρεμιέρας έχουμε τη χαρά να συμμετέχουν δύο σπουδαστικές ταινίες του Παντείου (η δική μας και «Ο αναρχικός τραπεζίτης» του Μ. Μουμούρη ).

-Τι αποκομίσατε μέσα από αυτή την κινηματογραφική διαδικασία;

Καταρχάς, πολύ σημαντική γνώση κι εμπειρία και από τα γυρίσματα και από τα υπόλοιπα στάδια δημιουργίας κι επεξεργασίας του υλικού μας. Πειραματιστήκαμε αρκετά με το ύφος και το στυλ μέχρι να βρούμε το επιθυμητό. Διαπιστώσαμε όλοι-ες τη σημασία της συλλογικής δουλειάς. Να επισημάνω ότι όλες οι αποφάσεις – από την επιλογή των ηθοποιών μέχρι την τελική επιλογή πλάνων- λαμβάνονταν με ομαδική συζήτηση, σ’ ένα συνεργατικό πνεύμα.

-Τώρα που είδες εκ των έσω την όλη 'ιεροτελεστία' της δημιουργίας μιας ταινίας, έχεις θέσει επόμενους στόχους προς την κατεύθυνση του σινεμά;

Δε θα έλεγα πως έχω κάτι συγκεκριμένο προς άμεσο σχεδιασμό. Ωστόσο, η διαδικασία της δημιουργίας ήταν τόσο απολαυστική που δεσμευτήκαμε να την επαναλάβουμε.

-Σε τι επίπεδα θεωρείτε ότι βρίσκεται η κινηματογραφική παιδεία στη χώρα μας;

Θεωρώ ότι σαν χώρα διαθέτουμε κινηματογραφικά μορφωμένους θεατές και πολύ αξιόλογους κινηματογραφικούς δημιουργούς, που αξιοποιώντας τα νέα μέσα παράγουν τεχνικά και καλλιτεχνικά άρτιες δουλειές, δίνοντας υψηλό πολιτιστικό στίγμα στη διεθνή κινηματογραφική κοινότητα. Η κινηματογραφική μας παιδεία όμως, εξαρτάται τόσο από τους υπάρχοντες εκπαιδευτικούς θεσμούς, όσο και από τις πολιτικές χρηματοδότησης της εγχώριας κινηματογραφικής παραγωγής. Εξετάζοντας προσεκτικότερα την κατάσταση που επικρατεί στην παρούσα συγκυρία, οδηγούμαστε σε δυσάρεστες διαπιστώσεις. Η συζήτηση γύρω από το ζήτημα της κινηματογραφικής εκπαίδευσης στην Ελλάδα διαπιστώνει συνήθως ένα μεγάλο έλλειμμα. Η αναγκαιότητα δημιουργίας Ακαδημίας Κινηματογράφου παραμένει ένα ζητούμενο. Υπάρχει η σχολή της Θεσσαλονίκης, η οποία όμως δεν διαθέτει τις απαραίτητες υλικές υποδομές, ενώ στην περίπτωση των ιδιωτικών σχολών σκηνοθεσίας, επερωτάται η ακαδημαϊκή επάρκεια των σπουδών. Όσον αφορά στο πεδίο της κινηματογραφικής παραγωγής ένα μεγάλο θέμα που συζητιέται σε όλους τους τόνους είναι αυτό της χρηματοδότησης των ταινιών. Είναι κοινός τόπος πλέον ότι η ελληνική κινηματογραφική παραγωγή επλήγη σημαντικά από την απόφαση του κλεισίματος της ΕΡΤ, καθώς υπήρξε (μαζί με τη Νova), το μοναδικό κανάλι που τηρούσε το νόμο του 1.5%, που ορίζει πως μέρος των κερδών από τα τηλεοπτικά κανάλια οφείλει να διατίθεται στην ελληνική κινηματογραφική παραγωγή (ελληνικών ταινιών μεγάλου και μικρού μήκους). Υπάρχει το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου, που χρηματοδοτεί τους δημιουργούς μέσω αρκετών προγραμμάτων (όπως το ‘Νέο Βλέμμα’ που αφορά σε πρωτοεμφανιζόμενους σκηνοθέτες), αλλά και σ’ αυτήν την περίπτωση δεν υπάρχουν σθεναρές πολιτικές εγγυήσεις για τη συνέχιση αυτών των προγραμμάτων. Συμπερασματικά, χρειαζόμαστε οπωσδήποτε μια πολιτιστική πολιτική που θα μπορεί να εγγυάται την βιωσιμότητα της έβδομης τέχνης στη χώρα μας, στοχεύοντας ταυτόχρονα στην ενίσχυση των εκπαιδευτικών θεσμών και στη στήριξη της κινηματογραφικής παραγωγής.

-Σκοπεύετε να πάτε και σε άλλα φεστιβάλ, εκτός Ελλάδος;

Βεβαίως. Σκοπεύουμε να στείλουμε την ταινία και σε ευρωπαϊκά και άλλα διεθνή φεστιβάλ.

Η ταινία μικρού μήκους ‘Μια Κινηματογραφική Σχέση’ συμμετέχει στο Ζ' Διαγωνιστικό ταινιών μικρού μήκους, που θα λάβει χώρα στον κινηματογράφο Δαναό 1, την Τετάρτη 24 Σεπτέμβρη και ώρα 17:30. Πρόκειται για μια σπουδαστική παραγωγή του Παντείου Πανεπιστημίου και του ΠΜΣ "Πολιτιστική Διαχείριση". Σχεδιάστηκε και υλοποιήθηκε στο πλαίσιο του μαθήματος "Παραστατικές Τέχνες" με διδάσκοντα τον κ. Γιάγκο Ανδρεάδη και παραγωγό το Δημήτρη Νάκο.

Τα γυρίσματα έλαβαν χώρα στον κινηματογράφο Τριανόν τον Απρίλιο του 2014, στη σκιά της τραγικής απώλειας του Λεωνίδα Παπαγεωργίου, αιθουσάρχη του ιστορικού κινηματογράφου. Ο Λεωνίδας από την αρχή στάθηκε κοντά μας, ανοίγοντας τις πόρτες του Τριανόν και στηρίζοντας εμπράκτως κάθε βήμα μας. Για το λόγο αυτό, αλλά και πολλούς περισσότερους που δε χωρούν σε αδρές περιγραφές, αφιερώνουμε την ταινία μας στη συλλογική μνήμη ενός ανθρώπου, που με την επιμονή και το ήθος του ενέπνευσε κι εξακολουθεί να εμπνέει τον αγώνα όλων όσοι προσπαθούν να κρατήσουν ζωντανές τις αθηναϊκές κινηματογραφικές αίθουσες, στο δυσχερές οικονομικό περιβάλλον των τελευταίων ετών.

Πρωταγωνιστούν οι ηθοποιοί: Μαρία Αντουλινάκη, Ερρίκος Λίτσης, Κατερίνα Λυπηρίδου και Νίκος Ζωιόπουλος. Είναι διάρκειας 12'. Βασικοί συντελεστές: Ελεονώρα Γκουσιάρη/σενάριο & σκηνοθεσία -Παύλος Βαλσαμίδης/ βοηθός σκηνοθέτη Θεοδώρα Σάββα/ Script - Έρρικα Μπούκα/ Βοηθός παραγωγής ​Βασίλης Μπεκροδημήτρης/ διεύθυνση φωτογραφίας Μιχάλης Παπαντωνόπουλος/ Ήχος, γραφικά & τίτλοι Δημήτρης Νάκος/ παραγωγή - μοντάζ Θωμάς Τσουρουφλής/ Ηλεκτρολόγος Ελένη Βαρδαβά/ Σκηνικά - Κοστούμια

Υπόθεση: Η Μαρίνα είναι καθαρίστρια σε συνοικιακό κινηματογράφο. Μία ημέρα, ενώ πηγαίνει ελαφρώς καθυστερημένη στη δουλειά, βρίσκει ένα μυστηριώδες ερωτικό γράμμα, αγνώστου αποστολέα. Στην προσπάθειά της να λύσει το μυστήριο της ταυτότητας του αγνώστου, μπλέκεται σε μια σειρά συμπτώσεων.